एजेन्सी- चीनमा अहिले नयाँ किसिमको एच१एन१ स्वाइन फ्लू भाइरसको संक्रमण फैलिरहेको छ। एक नयाँ अध्ययनका अनुसार सुँगुर फार्ममा कार्यरत विभिन्न कर्मचारीहरूमा यो भाइरस देखिएको हो। कोरोना महामारी चलिरहँदा यस्तै प्रकारको संक्रामक अर्को महामारीलाई नियन्त्रण गर्नका लागि सुरूदेखि नै लाग्नुपर्ने वैज्ञानिकहरू बताउँछन्।
एच१एन१ भाइरस एक व्यक्तिदेखि अर्को व्यक्तिमा सजिलै सर्न सक्छ। सन् २००९ मा यही भाइरसले करिब २ लाख ८५ हजार मानिसको ज्यान लिएको थियो भने यो संक्रमण लागिसकेपछि बिस्तारै सिजनल फ्लूको जस्तो लक्षण देखाउन थालेको थियो।
यस्तो नयाँ प्रकृतिको भाइरसलाई जी४ इए एच१एन१ को नाम दिइएको छ। यस्तो किसिमको भाइरस सन् २०१६ देखि नै चीनका विभिन्न सुँगुर फार्महरूमा सामान्यजस्तै भइसकेको छ। तर स्वास्थ्य विज्ञ भने यसले जुनबेला पनि आफ्नो स्वरूप परिवर्तन गर्न सक्ने कुरामा सजग हुन सुझाउँछन्।
‘जी४ भाइरसहरूले सुरूमा जुनसुकै लक्षणहरू पनि देखाउन सक्छन्‚ जसले महामारीको रूप लिन धेरै समय लगाउँदैनन्।’ सुँगुरको उचित व्यवस्थापनमा ध्यान दिनुपर्ने उल्लेख गर्दै उक्त अध्ययनमा भनिएको छ‚ ‘त्यस्ता सुँगुर फार्म र त्यहाँ नजिक रहेका मानिसको व्यवस्थापन छिटै नै गरिनुपर्दछ।’
नेसनल एकेडेमी अफ साइन्सेसमा प्रकाशित एक अध्ययनमा सन् २०११ देखि २०१८ सम्म चीनका १० प्रान्तमा भएका सुँगुरमा निगरानी गरी यसबारे उल्लेख गरिएको थियो। अध्ययनका पछिल्ला ३ वर्षमा अनुसन्धानकर्ताहरूले सुँगुर फार्ममा काम गर्ने कामदार र फार्मवरिपरीका मानिसको ३ सय ३८ वटा ब्लड स्याम्पल संकलन गरेका थिए।
उक्त अध्ययनका अनुसार कूल कामदारमध्ये १०.४ प्रतिशत र ४.४ प्रतिशत अन्य व्यक्तिमा जी४ इए एच१एन१ को एन्टिबडी पोजेटिभ देखिएको थियो। ‘जोखिमको आंकलन गर्नु विज्ञानको काम होइन। तर विज्ञानले यस्ताकिसिमका भाइरसबाट हुनसक्ने सम्भावित असरको बारेमा सल्लाह भने दिन सक्छ’ बेलायतको एनिमल एन्ड प्लान्ट हेल्थ एजेन्सीस्थित भाइरोलोजी डिपार्टमेन्ट प्रमुख डाक्टर इयान एच ब्राउनले भने।
‘भाइरसले आफ्नो स्वरूप र गुण परिवर्तन गरिरहने भएकाले कोभिड १९ को जस्तै यसले पनि आक्रामक स्वरूप लिनसक्छ’ नोभेल कोरोना भाइरसलाई इङ्गित गर्दै डा ब्राउनले भने। यो अध्ययन गत डिसेम्बरमा कोभिडको संक्रमण फैलिएसँगै यो अध्ययनलाई रिभ्युका लागि पठाइएको थियो।
नेसनल ताइवान युनिभर्सिटी अस्पतालस्थित डिभिजन अफ पेडियाट्रिक इन्फेक्सियस डिजिजका निर्देशक लि-मिन हुवाङ भन्छन्‚ ‘यो धेरै नै महत्वपूर्ण अध्ययन हो। यसअनुसार भन्दा यो भाइरसले जटिल अवस्था पनि सिर्जना गर्न सक्छ। मानवबाट मानवमा सर्ने किसिमका हरेक भाइरसँग हामी सजग र सचेत हुन जरूरी छ।’
यस्ता किसिमका जि४ भाइरसहरूबाट सन् २०१४ देखि श्वासप्रश्वासमा पनि समस्या देखिन थालेको उक्त अध्ययनले बताएको छ। हाल प्राप्त तथ्यांकअनुसार यो भाइरसले विशेषगरी चिनियाँ सुँगुर फार्महरूमा क्रमिक रूपमा झन् समस्या सिर्जना गरिरहेको छ।
यसले आपतकालीन त्रास नल्याएपनि यसको नियन्त्रण गर्न हामीले सन् २००९ मा जस्तो तयारी गरेका थियौं त्यसैगरी तयारी गर्नुपर्ने अमेरिकाका वरिष्ठ संक्रामक रोग विशेषज्ञ डा एन्थोनी फौसी बताउँछन्।
चिनियाँ एजेन्सी‚ सेन्टर फर डिजिज कन्ट्रोल एन्ड प्रिभेन्सन‚ विश्व स्वास्थ्य संगठन‚ चीनका विभिन्न विश्वविद्यालयका विशेषज्ञहरू र बेलायतको युनिभर्सिटी अफ नोटिङ्गमलगायतको सहकार्यमा यो अध्ययन गरिएको हो। युनिभर्सिटी अफ नोटिङ्गममा आध्यापन गराउँदै आएका डा ब्राउन भने अध्ययनमा सहभागी छैनन्।
सन् २००९ मा यो भाइरसबाट निम्तिएको महामारीमा तुलनात्मक रूपमा मृत्युदर कम (अनुमानित ०.२ प्रतिशत) थियो। जबकी सन् १९१८ को फ्लू महामारीमा कूल संक्रमितमध्ये २.५ प्रतिशत मृत्युदर थियो। एकैपटक धेरै व्यक्तिमा संक्रमण फैलिएकाले त्यो बेलामा करिब ५ करोडभन्दा बढी मानिसको मृत्यु भएको थियो।
न्यूयोर्क टाइम्सबाट भावानुवाद
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।