‘कोरोना संक्रमणमुक्तको प्रमाणपत्र खै?’

समाचार

‘कोरोना संक्रमणमुक्तको प्रमाणपत्र खै?’संक्रमित भनेर क्वारेन्टाइनमा राखिएकाहरुलाई परीक्षण नै नगरी घर पठाउँदा कोरोनाको त्रास

शेरबहादुर ऐर आइतबार, असार १४, २०७७ १२:१२

गौरीगंगा नगरपालिका १ को एउटै टोलमा ८ जनामा संक्रमण पुष्टि भएपछि ढुंगा राखेर गरिएको सिल।

धनगढी-धनगढी प्रयोगशालामा भएको स्वाब परीक्षणमा कोरोना संक्रमण भएको पुष्टि भएपछि कैलालीको गौरीगंगा नगरपालिका १ का एक युवक १४ दिनसम्म क्वारेन्टाइनमा बसे। उनी आफ्नै बारीमा माटोले बनाइएको सानो टहरामा बसे। तर विना परीक्षण स्वास्थ्यकर्मीले उनलाई शुक्रबारदेखि घर परिवारमा घुलमिल गर्नसक्ने बताए। ज्वरो जाँचै नगरी घर जाऊ भनेपछि उनी डराइरहेका छन्।

‘मलाई रुघाखोकी, ज्वरो केही पनि देखिएन। त्यसैले स्वास्थ्यकर्मीले ज्वरो जाँच गरी अब घर परिवारसँग घुलमिल गर्न सक्ने भने। वडाध्यक्षले पनि त्यही भनेपछि घरभित्र त बसेँ तर, मनमा अझै त्रास छ,’ उनले भने, ‘सरकारले मलाई कोरोना संक्रमणको प्रमाणपत्र त दियो तर, संक्रमणमुक्तको प्रमाणपत्र खै । खाली ज्वरो नापेर ढुक्क भएर घर बसभन्दा कसरी बस्ने ?,’ उनले आफनो पिसीआर चेकजाँच गरिनुपर्ने माग गरे।

उनलाई स्वास्थ्यकर्मीले १४ दिनसम्म कुनै लक्षण नदेखिएकाले सर्ने सम्भावना नरहेको भन्दै घरभित्र बस्न सुझाव दिएका छन्। उनले भने, ‘स्वास्थ्यकर्मीले तपाईंमा १४ दिनसम्म कुनै लक्षण देखिएन। यदि त्यो समयभित्र लक्षण देखिएको भए सर्ने सम्भावना हुन्थ्यो । त्यसैले अब घरमै बस्नुहोस् भनेका छन्।’ परीक्षणविनै घर पठाइएको कुरा चित्त नबुझेको प्रतिक्रिया उनले दिए।

‘भारतमा पनि मैले परीक्षण गर्दा कोरोना संक्रमण देखिएको थिएन, यहाँ आएको झण्डै एक महिनापछि संक्रमण देखियो,’ उनले भने, ‘अहिले परीक्षण नगरी घर बस्न भनियो । के थाहा फेरि कोरोना संक्रमण छ कि भन्ने चिन्ताले घरपरिवारमा घुलमिल हुन नि मन लागेको छैन।’

उनले घरभित्रै बस्दा घरका अन्य सदस्यसँग कुनै न कुनै कारण घुलमिल हुने बताए। भने, ‘घरका सदस्यसँग घुलमिल त भएको छैन तर, खाना खाँदा घुलमिल भइ नै हाल्छ ।’

गौरीगंगा नगरपालिका १ कै अर्का संक्रमितले पनि कोरोना संक्रमण जसरी बनाइएको थियो, त्यसरी नै संक्रमणमुक्त बनाइनुपर्ने बताए। उनले कोरोना संक्रमण पुष्टि भएपछि समाजबाट लज्जास्पद हुनुपर्ने अवस्था आएको बताए। ‘यही समाजका कतिपय व्यक्तिहरुले अहिले यता नजा, यता नछो, घरभित्र सुतेर बस लगायतका व्यवहार गर्छन्, समाजले नराम्रो नजरले हेरिरहेको छ । याे लज्जास्पद भइरहेको छ,’ उनले भने, ‘रोग त लाग्छ तर, हौसला प्रदान गरे पनि केही ठीक गर्न सकिन्छ तर, अहिले त्यस्तो भइरहेको छैन ।’

स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले जेठ २० गते नेसनल टेस्टिङ गाइलाइन्स फर कोभिड–१९ मापदण्ड ल्याएको छ। यही गाइडलाइन्सअनुसार निश्चित व्यक्तिले मात्र पिसीआर परीक्षण गर्नुपर्ने प्रावधान बनाइएको थियो। विशेषगरी कोरोनाका शंकास्पद लक्षण भएका व्यक्तिहरु पिसीआर परीक्षण गर्नुपर्नेमा पर्छन् ।

असार ८ गते सर्वोच्च अदालतले कोभिड परीक्षणसम्बन्धी निर्देशिका (नेसनल टेस्टिङ गाइडलाइन्स फर कोभिड–१९) कार्यान्वयन नगर्न अन्तरिम आदेश जारी गरेको थियो । सर्वोच्च अदालतको अन्तरिम आदेशको पनि पालना नगरी कोरोना संक्रमण पुष्टि भएकालाई घर पठाइन लागिएको गौरीगंगा नगरपालिका १ का वडाध्यक्ष जगतराम चौधरीले बताए।

‘सरकारले बनाएको गाइडलाइन हामी जनप्रतिनिधिलाई पनि चित्त बुझेको छैन । कोरोना संक्रमण पुष्टि भएकाहरुलाई संक्रमणमुक्त गरेरमात्र घर पठाइनुपर्ने थियो’, उनले भने, ‘अहिले विना परीक्षण घर पठाइँदा घर परिवार, गाउँ, टोलमै त्रासको वातावरण सृजना भएको छ ।’ उनले संक्रमण पुष्टि भएका व्यक्तिहरुले समाजभित्र विभेद झेल्नुपर्ने अवस्था आएको बताए ।

‘हामीसंग स्रोत साधन पनि छैन । अहिले यसरी विना परीक्षण घर पठाउँदा अन्य परिवार तथा गाउँ टोलका मानिसमा आरडिटी परीक्षण गर्न पनि किट छैन’, उनले भने, ‘हामीले पिसीआरका लागि स्वाब संकलन गरेर प्रदेशमा पठाउँदा पनि नपठाइदिनुहोस् भनिरहेका छन्।’ उनले कोरोना संक्रमण पुष्टि भएका १८ जनामा अहिले लक्षण नदेखिएपछि घरमा जान भनिएको जानकारी दिए ।

त्रासमा टोलबासी

जेठको ११ गते गौरीगंगा नगरपालिका १ को पशुपति निमाविमा क्वारेन्टाइन स्थापना गरियो। त्यहाँ ७३ जनालाई राखिएको थियो । ७३ मध्ये ५० जनाको आरडिटी परीक्षण गर्दा ५० जनाको पोजेटिभ आयो । वडा अध्यक्ष जगतरामले भने,‘२३ जनाको रिपोर्ट नेगेटिभ आएपछि हामीले उनीहरुलाई घर पठायौं ।’ उनका अनुसार आरडिटीमा पोजेटिभ आएकाहरुको जेठ २२ गते पिसीआर परीक्षणका लागि स्वाब संकलन गरिएको थियो। उनीहरुको रिपोर्ट भने असार ४ गतेमात्र आएको थियो।

वडा अध्यक्ष जगतरामले भने, ‘पिसीआर रिपोर्ट नआउँदै पशुपति क्वारेन्टाइनमा बसेका व्यक्तिहरु भागेर आ–आफनो घर गइसकेका थिए, भागेका ५० मध्ये १८ जनामा कोरोना पुष्टि भएको थियो, त्यसपछि उनीहरुको खोजी गरेर होम क्वारेन्टाइनमै बस्न सुझाव दिइयो।’

नगरपालिकामा आइसोलेसनको व्यवस्था नहुनु र क्वारेन्टाइन पनि अव्यवस्थित हुनुले उनीहरुलाई घरमै राखिएको उनले बताए।

गौरीगंगाका स्थानीय जगत बोहराले रिपोर्ट नआउँदै क्वारेन्टाइनबाट भागेका व्यक्तिहरुबाट कोरोना संक्रमणको जोखिम बढेको बताए। ‘क्वारेन्टाइनमा बसेका व्यक्तिहरु रिपोर्ट नआउँदै घर गइहाले । पछि रिपोर्ट आउँदा पोजेटिभ देखियो। फेरि उनीहरुलाई आइसोलेसन तथा क्वारेन्टाइनमा राख्नुभन्दा घरमा रातो रिबन बाँधियो,’ उनले भने, ‘ती १८ संक्रमितबाट परिवार, टोल र समाजमा कति प्रभाव पार्छ । हामी अहिले सुरक्षित महसुस गरिरहेका छैनौं । हाम्रो घरभित्र कोभिड–१९ छ जस्तो बुझिरहेका छौं । यो विषयमा सम्बन्धित निकायको ध्यानाकर्षण होस् ।’ उनले घरपरिवार तथा टोलमा कन्ट्याक्ट टे«सिङ गरिनुपर्ने माग गरे।

क्वारेन्टाइनबाट भागेकाहरु बजारमा

गौरीगंगा नगरपालिकाका १ पशुपति निमाविको क्वारेन्टाइनमा बसेका स्थानीयहरुले घर जान पाउनुपर्ने माग गर्दै विरोध गरे। क्वारेन्टाइन अव्यवस्थित भएको, खाना राम्रो नभएको लगायतका गुनासो गर्दै घर जान पाउनुपर्ने माग गरेका थिए । २८ गते उनीहरुको माग नगरपालिकाले सम्बोधन नगरेपछि ३० गते क्वारेन्टाइनबाटै भागेर सबै आ-आफनो घर गएका थिए ।

गौरीगंगा नगरपालिका १ का संक्रमित ती युवकले भने, ‘क्वारेन्टाइनबाट आएर म कपाल काट्न गएँ । त्यसपछि आवश्यक सामान खरिद गर्न बजार पुगेँ ।’ उनले सामान खरिद गरेपछि एक हप्तासम्म मामाघरमा गएर बसेको बताए । उनले भने, ‘स्वाब संकलन गरेको हप्तादिनसम्म रिपोर्ट आएन। लक्षण पनि कुनै नदेखिएकाले म मामाघर पुगेको थिएँ ।’ उनले आफूमा कोरोना पुष्टि भएपछि घरमा एकान्तवासमा बसेको बताए। उनले भने, ‘अहिले घरमा भाइ, बहिनी र आमा हुनुहन्छ । तर, उनीहरुको परीक्षण पनि भएको छैन ।’

संक्रमितहरुले संक्रमण पुष्टि भएपछि आफूलाई अलग्गै बस्न भनिए पनि परिवारका अन्य सदस्यको परीक्षण नगरिएको गुनासो गरेको छ। ‘पिसीआरमा कोरोना पुष्टि भएपछि छोरालाई छुट्टै राखियो। अहिले लक्षण नदेखिएपछि घरमा पठायो, स्वास्थ्यकर्मीले केही हुँदैन त भनेको छ तै पनि परीक्षणविना पठाउँदा कोरोनाको त्रास कायममै छ,’ एक संक्रमितकी आमाले भनिन्।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।