नेकपा स्थायी कमिटी बैठक बजेटपछि धकेलिने संकेत

राजनीति

वीरेन्द्र ओली सोमबार, वैशाख २९, २०७७ १४:१०

फाइल फोटोः नेकपा स्थायी कमिटी बैठक

काठमाडौं- लामो समयदेखि विवादित हुँदै आएको नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) को स्थायी कमिटी बैठक बजेटपछि धकेलिने संकेत देखिएको छ। तत्काल बैठक राख्ने विषयमा अध्यक्षद्वय केपी ओली र पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ बीच समझदारी बन्न सकेको छैन। प्रचण्डले मात्रै चाहेर बैठक बस्न नसक्ने भएपछि बैठकको समय ओलीको ईच्छामा भर पर्ने भएको छ। उनी तत्काल बैठक बोलाउने पक्षमा छैनन्।

स्थायी कमिटी बैठक राख्न प्रचण्डले ओलीलाई २५ गतेपछि चार पटक भेटेरै आफ्ना कुरा राखिसकेका छन्। तर, ओलीले बैठक राख्ने समय र एजेण्डालाई इन्कार गर्दै आएका एक सचिवालय सदस्यले बताए। कोरोना महामारी, बजेट, सीमा विवादलाई देखाएर अध्यक्ष ओलीले बजेटपछि मात्रै बैठक बस्ने मनसाय देखाएको ती सदस्यले बताए।

‘हामीले स्थायी कमिटी बैठक राख्न अध्यक्षहरुलाई पत्र लेख्यौं। आफ्ना एजेण्डा केके हुन् भन्ने बुझायौ’, एक स्थायी कमिटी सदस्यले भने, ‘बैठकको मिति र एजेण्डामा अध्यक्ष ओली र प्रचण्डवीच समझारी नै भएको छैन। हामीले मात्रै दबाब दिएर केही हुने देखिएन।’

बजेटअघि बैठक बस्ने सम्भावना टर्दै गएको ती नेताले बताए।

पार्टी विधानलाई नै मिचेर बैठकको मिति धकेल्न नमिल्ने स्थायी कमिटी सदस्य गणेश साहले बताए। ‘पार्टी विधान बमोजिम बैठक बस्ने बेला भइसक्यो। अध्यक्षबाटै विधान मिचियो भने पार्टीको स्थिति के हुन्छ?’, उनले भने।

एकपछि अर्को बाहना पारेर बैठक सार्नु व्यवहारिक नहुने साहले बताए।

तर, अध्यक्ष ओली निकट स्थायी कमिटी सदस्य सत्यनारायण मण्डलले तत्काल स्थायी कमिटी बैठकको औचित्य नभएको जिकिर गरे। पार्टीको बैठक आवश्यकताका आधारमा बस्ने भन्दै मण्डलले कुनै नेताको लहडमा नबस्ने स्पष्ट पारे।

बैठक बस्नै सकस
पार्टी एकता भएको झण्डै दुई वर्ष पुग्दा समेत अझै पोलिटब्यूरो गठन हुन सकेको छैन। अहिले सचिवालय, स्थायी कमिटी र केन्द्रीय कमिटी मात्रै छ। सबै निर्णयहरु सचिवालयबाट हुँदै आएका छन्। पार्टी एकता भएको दुई वर्षमा एक पटक गत माघ १५ गतेदेखि १९ गतेसम्म केन्द्रीय कमिटी बैठक बसेको थियो। केन्द्रीय कमिटी बैठक पनि लामो समय माग गरेपछि मात्रै बसेको थियो।

नेकपाको विधान अनुसार स्थायी कमिटी बैठक तीनतीन महिनामा बस्नुपर्ने हुन्छ। पार्टी एकताको दुई वर्ष पुग्नै लाग्दा तीन पटक मात्रै बैठक बस्न सकेको छ।

स्थायी कमिटी बैठक २ असोज ०७५, २९ मंसिर ०७५ र २९ मंसिर ०७६ मा बसेको रेकर्ड छ। स्थायी कमिटी बैठक नेताहरुले दबाब दिएपछि मात्रै बस्ने अवस्थामा पार्टी पुगेको छ। स्थायी कमिटी बैठक ओलीले आफू अनुकुल भए राख्ने र प्रतिकूल भए धकेल्दा बैठक बस्न सकस भएको नेताहरु बताउँछन्।

पार्टी अध्यक्षले नै आफ्नो कमजोरी छल्न बैठक सर्दा समस्या झन् बल्झिँदै जाने देखिएको छ।

ओली आफैं बजेटपछि बैठक धकेल्ने मुडमा
पार्टी स्थायी कमिटीमा अल्पमतमा परेका ओलीलाई बैठक पर धकेल्दै लग्न परिस्थितिले समेत साथ दिएको छ। अध्यक्ष ओलीले बजेट अधिवेशन कोरोना महामारी र कालापानी सीमा विवाद देखाएर जेठ १५ गतेपछि बैठक सार्न सजिलो बनाएको छ। बजेटअघि बैठक राखे अवस्था आए एक व्यक्ति एक पद, अध्यादेश सांसद अपहरण र मन्त्रीहरु अनियमिततामा मुछिएका विषय जवाफ दिनुपर्ने हुनसक्छ। तर, बजेटपछि बैठक बस्ने अवस्था आए अहिलेका विषयवस्तु चिसो भइसकेका र बजेट केन्द्रित मुद्दा तातो रुपमा आउने हुँदा ओलीलाई केही सहज हुनसक्छ।

संकटमा स्थायी कमिटी बैठक राख्न खोज्नु कुतर्क भएको ओली टिकट मण्डलले बताए। ‘कोरोना महामारी छ। त्यसैमा बजेटमाथि छलफल गर्नुपर्ने छ। सीमा विवाद जटिल बन्दै छ’, मण्डलले भने, ‘कतिपय साथीहरुलाई रमिता देखाउन बैठक चाहियो। संकटको बेला एक हुनुपर्नेमा विवाद सिर्जना गर्न खोजिँदै छ। के गर्न खोजेका होला?’

बजेटपछि अनुकूल समयमा स्थायी कमिटी बैठक बसाल्दा ठीक हुने मण्डलको तर्क छ।

प्रचण्ड नेपाल समूह बजेटअघि बैठक बसाल्ने योजनामा
बजेट अधिवेशन सुरु भएकाले जेठ २ गतेको नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत भएपछि प्रचण्ड नेपाल समूहका नेताहरु स्थायी कमिटी बैठक बसाल्ने योजनामा छन्। ओलीले एकपछि अर्को गर्दै बैठक धकेल्दै लगेकाले पनि तत्काल बैठक राख्नुपर्ने पक्षमा उनीहरु छन्। बैठक धकेलिँदै गए विषयवस्तु सेलाउँदै जाने उनीहरुको बुझाई छ।

नीति तथा कार्यक्रम पास भए लगतै स्थायी कमिटी बैठक बोलाउनुपर्ने स्थायी कमिटी सदस्य मणि थापाले बताए।

गत वैशाख २५ गते बोलाइएको स्थायी कमिटी बैठकमा पेश हुने एजेण्डामा विवाद हुँदा स्थागित भएको थियो। २४ गते बसेको सचिवालय बैठकमा स्थायी कमिटी बैठकमा पेश गर्ने एजेण्डालाई लिएर विवाद भएपछि अध्यक्ष ओली बैठक छाडेर निस्किएका थिए। २५ गतेको बैठक स्थागित भए पनि सोही दिन २० प्रभाशाली स्थायी कमिटी सदस्यको पार्टी केन्द्रीय कार्यालय धुम्बाराहीमा बैठक बसेको थियो।

बैठकले स्थायी कमिटीमा पेश हुने एजेण्डा आफ्नो तर्फबाट तय गरी जनार्दन शर्मा, भीम रावल, रघुजी पन्त र हरिबोल गजुरेलले अध्यक्ष प्रचण्डलाई भेटेर बुझाएका थिए। यसअघि १० वैशाखमा अध्यक्ष ओली प्रचण्डलाई पत्र नै लेखेर बैठक राख्न माग गरेका थिए।

एक दिन मात्रै बैठक राखे नमान्ने
स्थायी कमिटी बैठक एक दिन राखेर झारा टार्ने रणनीति अपनाइए नमान्ने प्रचण्ड नेपाल समूहका नेताहरुले बताएका छन्। ‘बैठक एक दिन राखेर बोल्नै नदिएर सकियो भन्न मिल्दैन’, नेता साहले भने, ‘सबैमा सबैले आ–आफ्ना कुरा राख्न पाउनुपर्छ। सबैले एक आपसमा मन माझ्न पाउनुपर्छ।’

अध्यक्ष ओलीले नै बैठक राख्न नमानेकाले कति दिनसम्म चलाउने भन्ने विषयमा बहस नभएको साहले बताए। स्थायी कमिटी नेताहरुले खुलेर आफ्ना कुरा राख्न पाउनेगरी सबैले बोल्न पाउनुपर्ने उनले बताए।