लकडाउनमा मोबाइल बैंकिङ दुई गुणाले बढ्यो, डिजिटल कारोबारमा उल्लेख्य सुधार

कोरोना अपडेट

अरुण सापकोटा मंगलबार, चैत १८, २०७६ १६:०६

काठमाडौं- सरकारले कोरोना भाइरसको नियन्त्रण तथा रोकथामका लागि लकडाउन सुरु गरेपछि मोबाइल बैंकिङ दुई गुणाले बढेको छ। लक डाउनको पहिलो दिन मोबाइल बैंकिङ मार्फत २२ करोड ५७ लाख रुपैयाँको कारोबार भएको थियो। दोस्रो दिनमा यस्तो कारोबार बढेर एक अर्ब ६३ करोड रुपैयाँको भएको थियो।

लकडाउनको पहिलो दिन एक लाख ४८ हजारवटा कारोबार भएकोमा दोस्रो दिन एक लाख ५७ हजार वटा कारोबार भएको थियो।

त्यस्तै तेस्रो दिन मोबाइल बैंकिङ मार्फत एक अर्ब २० करोड रुपैयाँको कारोबार भएको नेपाल बैंकर एसोसिएसनले जनाएको छ। पछिल्ला दिनमा एटिएम बुथ वा काउन्टरमा जानेभन्दा पनि मोबाइल बैंकिङ मार्फत कारोबार बढिरहेको एसोसिएसनका अध्यक्ष भुवन दाहालले जानकारी दिए।

लकडाउन गरेको केही दिन एटिएमबाट पैसा झिक्ने क्रम बढे पनि पछिल्लो समय पैसा झिक्ने क्रम भने घटेको छ। लकडाउन भएको पहिलो दिन एटिएम मेसिनबाट ३३ हजार १ सय ३८ पटक पैसा झिकिएको थियो। तेस्रो दिनमा पुग्दा १९ हजार ७ सय ७३ पटकमा झरेको देखिन्छ।

पहिलो दिन ग्राहकहरुले २६ करोड चार लाख रुपैयाँ एटिएम मेसिनबाट झिकेका थिए। तेस्रो दिनमा कारोबार रकम नै घटेर १३ करोड रुपैयाँमा सिमित भएको थियो।

पछिल्ला दिनमा एटिएम, मोबाइल बैंकिङ, ई-बैंकिङ सबै गरेर डिजिटल कारोबार २०/२५ हजारवटामा झरेको अध्यक्ष दाहाले जनाए। सामान्य अवस्थामा यस्तो कारोबार दुई लाखवटा भन्दा धेरै हुन्थ्यो।

दाहाले भने‚ ‘मानिसहरुले अघिल्लो आइतबार नै आफूलाई चाहिनेजति पैसा झिकिसक्नु भएर पनि कारोबार धेरै घटेको हुन सक्छ। अहिले कर्फ्युजस्तै छ, लकडाउन छ, पुलिसले लाठ्ठी चार्ज गरिरहेका छन्‚ यसले गर्दा फाट्टफुट्टमात्रै कारोबार हुने गरेको छ। सानिमा बैंकको मात्रै एक सातामा जम्मा एक करोड रुपैयाँमात्रै पैसा घटेको छ।‘

उनले थपे‚ ‘एटिएमबाट पैसा झिकेर व्यापारीकोमा पुग्यो र व्यापारीले उक्त पैसा बैंकमा ल्याएर जम्मा गरेको पनि देखियो।‘ निक्षेप तथा पैसा झिक्ने गतिविधिमा खासै परिवर्तन नभएको उनले जानकारी दिए।

बैंकहरुले खोलेका शाखा कार्यालयमा पनि दैनिक १५/२० वटा भन्दा बढी कारोबार नभएको अध्यक्ष दाहालले जानकारी दिए। सामान्य अवस्थामा ती शाखामा कम्तिमा पनि दुई-तीन सयवटा कारोबार हुन्थ्यो।

तर राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत किरण कुमार श्रेष्ठका अनुसार हरेक दिन एटिएमबाट पैसा झिक्ने क्रम बढिरहेको छ। केही एटिएममा पैसा सकिएर थप लोड गर्नु परेको छ।

केही सरकारी बैंकको एटिएम बुथमा पैसा थप्नु परे पनि अधिकांश बैंकहरुलाई पैसा सकिएर थप राख्नुपर्ने अवस्था नरहेको दाहाल बताउँछन्। लकडाउन हुनुभन्दा अगाडि बैंकहरुलाई पैसाको व्यवस्थापन गर्न धेरै गाह्रो परे पनि त्यस पछिका दिनमा भने खासै समस्या नदेखिएको हो।

त्यस्तै बैंकको काउन्टरमा पनि इमरजेन्सी सेवा लिनेहरु बाहेक अन्य व्यक्तिहरु नआएको दाहालले बताए। उनले भने‚ ‘पुलिसले बाहिर निस्कनेलाई रोकेकोले पनि होला बैंकमा आउनेको संख्या धेरै कम छ।‘

यस अवधिमा दैनिक २०/२५ हजारवटा मात्रै कारोबार भएको देखिन्छ। यसमा पनि एटिएम, मोबाइल बैंकिङ, ई-बैंकिङसहित हो। सामान्य अवस्थामा दुई लाखभन्दा धेरैवटा कारोबार हुन्थ्यो।

मोबाइल बैंकिङ तथा इलेक्ट्रोनिक बैंकिङ बढेको हुनाले एटिएमबाट पैसा झिक्ने क्रम घटेको हुनसक्ने बैंकरहरु बताउँछन्। आकस्मिक रुपमा बैंकिङ कारोबार गर्नु परेकाहरु, एलसी कारोबार, राहात कोषमा पैसा जम्मा गर्ने संघ संस्थाहरुमात्रै बैंकको काउन्टरमा पुग्ने गरेको राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत किरण कुमार श्रेष्ठले जानकारी दिए।

राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकबाट धेरै मात्रामा पैसा गइरहेको श्रेष्ठले बताउछन्। वाणिज्य बैंकले उपत्यकाभित्रको एटिएममा पैसा राख्न दुईवटा गाडिको व्यवस्था गरेको छ। कुनै पनि एटिएम खाली भएको सूचना आउनेबित्तिकै एटिएम मेसिनमा पैसा राख्ने व्यवस्था मिलाइएको उनले जानकारी दिए।

नेपाल राष्ट्र बैंक तथा बैंकर एसोसिएनसनले बैंकहरुलाई काउन्टरबाट भन्दा डिजिटल बैंकिङलाई प्राथमिकता दिन निर्देशन जारी गरेका थिए।

लकिङ पिरियडको पहिलो तीन दिनमा भएको कारोबार

summary of transactions details from 24-26 March for your information –

Medium	Within Kathmandu Valley						Outside Kathmandu Valley
	24-मार्च		25-मार्च		26-मार्च
	No of Txns	Total Amt	No of Txns	Total Amt	No of Txns	Total Amt
ATM Withdrawal	33,138	260,498,536	23,948	166,859,262	19,743	130,096,316
Card Txns (at POS)	4,040	17,009,277	3,036	11,383,847	3,677	13,738,080
Counter Deposit	857	96,937,301	614	122,399,084	615	266,959,199
Counter Withdrawal	2,687	262,218,866	1,493	180,977,325	1,770	287,460,201
Internet Banking	3,128	51,750,381	3,196	1,088,745,587	3,645	237,581,725
Mobile Banking	148,358	224,758,535	157,228	1,633,998,610	192,247	1,203,778,819
Other Counter Txns (Draft, TT, etc)	61	917,696	289	804,620,980	567	1,011,490,235
Grand Total	192,269	914,090,592	189,804	4,008,984,695	222,264	3,151,104,574

Medium	Outside Kathmandu Valley
	24-मार्च		25-मार्च		26-मार्च
	No of Txns	Total Amt	No of Txns	Total Amt	No of Txns	Total Amt
ATM Withdrawal	38,353	331,590,379	20,942	158,395,177	17,571	125,162,181
Card Txns (at POS)	1,201	4,611,980	803	2,574,503	812	2,848,705
Counter Deposit	4,336	708,709,012	1,675	323,595,580	1,349	215,337,124
Counter Withdrawal	8,350	891,891,951	2,728	340,600,992	2,004	424,402,299
Internet Banking
Mobile Banking
Other Counter Txns (Draft, TT, etc)	208	92,356,886	98	39,447,207	147	206,857,493
Grand Total	52,448	2,029,160,208	26,246	864,613,459	21,883	974,607,802

लकिङ परियडमा सबैभन्दा धेरै मोबाइल बैंकिङ बढेको छ। मोबाइल बैंकिङ मार्फत रिचार्ज गर्न, विभिन्न बैंकहरुकमा पैसा पठाउन, इसेवा तथा अन्य भुक्तानी प्रणालीमा पैसा पठाउन सकिन्छ। यो घरमै बसेर गर्न सकिने भएकाले यस मार्फत हुने कारोबार बढेको हो।

त्यस्तै इन्टरनेट बैंकिङ पनि बढिरहेको एनविएको तथ्याङकमा उल्लेख छ। यसले बैंकहरुमा उपस्थित नभई विभिन्न भुक्तानी तथा कारोबार गर्न सजिलो बनाएको हो। यो समय बैंकहरुका लागि डिजिटल बैंकिङ बढाउने सुवर्ण अवसर भएको नविल बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत अनिल केशरी शाह बताउँछन्।

अहिले लगभग सबैले स्मार्ट फोन चलाउछन्। स्मार्ट फोन चलाउन जान्नेले सानो कामको लागि बैंकमा पुगिरहनु पर्दैन। साथै बैंकका कर्मचारीहरु सानो कामका लागि अल्झिनु पनि पर्दैन।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।