एजेन्सी – संसारमा ७ हजार भन्दा बढी प्रकार दुर्लभ, अनौठा तथा असन्तुलन (डिसअर्डर ) रोग देखिएका छन् । ग्लोवल जीनका अनुसार हाल दैनिक नयाँ रोग र सिन्ड्रोम देखिन थालेका छन् ।अमेरिकामा हरेक १० मध्ये १ जना नयाँ समस्याबाट पीडित हुने गरेका छन् । कुनै/कुनै मेडिकल डिसअर्डर त निकै अनौठा देखिएका छन् । संसारमा देखिएका अनौठा समस्याबारे यहाँ चर्चा गर्न लागिएको छ, जुन तपाईले यसअघि सम्भवत सुन्नु पनि भएको थिएन होला ।
एलिस इन वन्डरलेन्ड सिन्ड्रोम
यो एउटा दिमागको असन्तुलन हो । जसका कारण यो रोग पीडितले आफ्नो वा वरिपरिको वातावरण परिवर्तन भइरेको देख्छ । अर्थात् शरिरको अंग वा बाह्य बस्तुलाई वास्तविक आकार भन्दा सानो वा ठूलो देख्छ । सन् २०१४ मा जर्नल अफ पेडियाट्रिकको रिर्पोट अनुसार बिरामीमा यस्तो दृृष्टिकोण विशेष गरी रातको समयमा हुन्छ । एउटा ६ वर्षीय बालकले अन्धकारको समयमा १५ देखि २० मिनेटसम्म आफ्नो वरपरको बस्तुलाई टाढा र सानो देखेको न्युरोसाइन्सले उल्लेख गरेको छ ।
यो सिन्ड्रोम के कारणले हुन्छ भन्ने विषयमा स्पष्ट नभए पनि ब्रेन ट्युमर, मानसिक औषधी र इबीभी भाइरसले यस्तो समस्या निम्त्याउन सक्ने अनुमान गरिएको छ । किशोर अवस्थामा प्रवेश गर्न लागेका बालिकामा प्रायः यस्तो समस्या देखिन्छ । डेली मेलका अनुसार एक ब्रिटीश महिलाले पाँच वर्षदेखि २४ वर्षसम्म यस्तो सिन्ड्रोम अनुभव गरेकी थिइन् । उनले आफू बसेको कोठाले थिच्न लागेका, हात पाखुरा र खुट्टा निकै ठूलो भएको अनुभव गरेको बताएकी थिइन् ।
वाकिङ कप्र्स सिन्ड्रोम
फ्रान्सेली स्नायुविज्ञ डा. जुल्स कोटार्डले सन् १८८२ मा यो सिन्ड्रोमको व्याख्या गरेका हुन् । कोर्टाड डिलुजन समेत भनिने यो एउटा मानसिक डिसअर्डर हो । जहाँ बिरामीले आफ्नो शरिरका अंगहरु हराएको वा आफ्नै आत्मा गुमेको अनुभूति गर्छन् । बिरामीले कुनै बेला मरेको पनि अनुभव गर्छन् ।
आफू अस्थित्वमा नरहेको भन्दै यस्तो समस्या भएका मानिसले खान तथा पिउन मान्दैनन् । उनीहरु बारम्बार शव गृह वा चिहानमा जान्छन् र मृत्युसँग नजिक हुन चाहन्छन् । बिरामीले आफ्नो स्वास्थ्यबारे खासै चासो राख्दैन । सिजोफ्रेनिया (भ्रममा बाँच्ने) वा मुड डिसअर्डर भएका मानिसलाई यो समस्या देखिने भए पनि यसको खास कारण पत्ता लागेको छैन् ।
सन् २००८ मा जर्नल साइक्याट्रियामा प्रकाशित एक लेख अनुसार फिलिपिन्सकी ५३ वर्षीय महिलाले लाशको जस्तै गन्ध आउने भन्दै आफूलाई पनि मरेका मानिससँगै शव गृहमा लैजान परिवारलाई अनुरोध गरेकी थिइन् ।
स्टोन म्यान सिन्ड्रोम
सम्भवत तपाईले पौराणिक प्राणी मेडुसाको बारेमा सुन्नु भएको होला । यस राक्षसले जुन सुकै जीवित प्राणीलाई हेर्नेवित्तिकै ढुंगामा बदलिदिने किम्बदन्ती छ । वास्तविक संसारमा पनि त्यस्तै घातक समस्या देखिन्छ भन्दा छक्क नपर्नु होला । त्यो हो स्टोन मेन सिन्ड्रोम ।
यो एउटा जिनसँग सम्बन्धित अवस्था हो जहाँ लिगामेन्ट र टेन्डन्समा क्षति हुँदा मांशपेशी ढुंगा जस्तो बन्छ । जसका कारण मानिसको शरिर बिस्तारै अस्थिपन्जर हुन्छ र यताउती चल्दैन् । यसको पहिलो लक्षण पैताला वांगो र ठूलो हुन्छ । लगत्तै जोर्नी दहे हुन्छ । हिडडल गर्न गाहे हुन्छ र श्वास प्रश्वासमा कठिनाई हुन्छ ।
संसारमा हरेक २० लाख मानिसमध्ये एक जनामा यो सिन्ड्रम पाइएको छ । एसीभीआर १ नाम गरेको जीनमा हुने परिवर्तनले यो सिन्ड्रोम देखिन्छ । यो जीनले कोष बृद्धि नियन्त्रण गर्छ । चोट लागेको मांशपेशी हड्डीको बृद्धि हुनु यो सिन्ड्रोमको विशेषता हो । शल्यक्रिया गर्दा झन् धेरै हड्डी पलाउँछ ।
गत वर्ष अमेरिकाको न्यू जर्सीका २३ वर्षीय युवतीले यो समस्या भएको डेली मेललाई बताएकी थिइन् । घाँटीमा चोटपछि पछाडिको भाग गम्भीर सुनिएको थियो । १९ वर्ष पुग्दा उनको हिपमा हड्डी पलाएको थियो, जसका कारण उनी ह्विल चेयरमा हिड्नुपरेको थियो ।
एलिन हेन्ड सिन्ड्रोम
यो एउटा अनौठो सिन्ड्रोम हो, जस अनुसार बिरामीले एउटा हातले उद्धेश्यमूलक काम गरेको हुन्छ भने अर्को हातले बिगारेको थाहा नै पाउदैन । जस्तैः यस्तो समस्या भएको व्यक्तिले एउटा हातले टाँक लगाएको हुन्छ, तर अर्को हातले खोलिरहेको हुन्छ ।
पानीको एलर्जी
त्यसो त मानिसको ६० प्रतिशत अंश पानीले बनेको हुन्छ । तथापी केही मानिसलाई ओसिलो चिज देख्दा पनि एलर्जी हुन्छ । यस्तो अवस्थालाई अक्वाजेनिक आर्टिकारिअ भनिन्छ । यस्तो समस्या हुने मानिसमा अनुहारमा पानी पर्ने वित्तिकै एक प्रकारको एलर्जी हुन्छ । विशेष गरी गर्धन, पाखुरा र माथिल्लो भागमा एलर्जी हुन्छ जसका कारण मानिसले दैनिक गतिविधि प्रभावित हुन्छ । उनीहरु नुहाउन, पौडी खेल्न वा पानी पर्दा भिज्न सक्दैनन् । कहिलेकाही पानी पिउदा समेत एलर्जी हुन्छ ।
पानीको एलर्जीबाट प्रभावित मानिसको संख्या कति छ भन्ने अस्पष्ट छ । पुरुषमा भन्दा महिलामा बढी यो समस्या देखिने गरेको विज्ञहरु बताउछन् । किशोरी अवस्थामा पुग्दा यो समस्या देखिन्छ । पानी छुँदा छालामा भएको पर्दाथमा प्रतिकृया भई विषालु तत्व सृजना भई पानीदेखि एलर्जी हुन्छ । यो एलर्जीको उपचारबारे विभिन्न अध्ययन भएका छन् ।
प्रियापिजम (लिंग उत्तेजित भइरहने)
यो एउटा यस्तो रोग हो, जसमा लिंगमा उत्तेजना भएपछि चार घण्टाभन्दा बढी समय रहिरहन्छ । चिकित्सकका अनुसार ल्युकेमिया, सिकल सेल एनिमिया र काला माकुराले टोकेपछि यस्तो समस्या आउन सक्छ । कहिलेकाही चोटका कारण पनि उत्तेजना लामो समय रहिरहन्छ । साइकल दुर्घटनामा घाइते भएका डब्लिनका २२ वर्षीय एक पुरुषको उत्तेजना ७ हप्तासम्म रहेको थियो ।
यौनेत्तजना हुने रोग
यौनसंबन्धित भएर हुने रोग हो, पर्सिस्टेन्ट जेनिटल अराउजल डिस्अर्डर, अर्थात् अधिक यौनेत्तजना हुने । यो रोग सबैभन्दा पहिले सन् २००१ मा पहिचान गरिएको थियो । यो रोगबाट सबै मानिस प्रभावित हुन सक्ने भएपनि विशेषगरी महिला प्रभावित हुने बताइएको छ । सोही रोगबाट पीडित किम रामसे नामकी महिलालाई दिनमा १ सयपटक भन्दा बढी यौनेत्तजना आउने समस्या थियो । यस्तो समस्याको मुख्य कारण पत्ता नलागेपनि चिन्ता र निराशाबाट हुने बताइएको छ ।
अनुहारको अन्धोपना (प्रोस्पाग्नोसिया)
कसैलाई देख्दा चिनेको जस्तो लागेपनि ठम्याउन गा¥हो हुने समस्या यसमा पर्छ । ५० मध्ये १ जनामा यस्तो समस्या देखापर्छ । तर, कसैलाई भने आफूलाई यस्तो समस्या भएको थाहा पनि हुँदैंन ।
केही पनि नसम्झने रोग (एन्टिरोग्रेड एम्नेसिया)
जन्मदा अक्सिजनको अभाव हुँदा बिर्सने समस्या हुन्छ । बेलायतको टन्टननिवासी रिकी डिन नामका किशोर एक दिनअघिको घटनापनि बिर्सने समस्याबाट पीडित थिए ।मेमेन्टो फिल्ममा जस्तै उनी आफू को हुँ, साथीहरु को हुन् भन्ने सम्म बिर्सन्थे उनी । उनी घाँटीमा आइफोन झुण्ड्याउछन्, जसमा उनलाई आवश्यक सबै कुराहरु हुनेगर्छ । उनलाई बाबुआमाले हेरचाह गर्दै आएका छन् ।
सबैथोक सम्झने रोग (हाइपरथाइमेस्टिया)
सबैकुरा बिर्सनु यसै समस्या हो भने सबैकुरा सम्झने पनि रोग हो । यस्तो समस्या भएका मानिसले आफ्ना जीवनका हरेक घटनाहरु सम्झने गर्छन् । तपाईंले कुनै वर्षौअघिको दिन भन्नु भयो भने हिजो भएजस्तै गरी उनीहरु त्यस दिनका हरेक गतिविधिहरु भन्ने गर्छन् । अहिलेसम्म विश्वमा जम्मा ६ जनामा यस्तो समस्या भएको पाइएको छ । जसमा सन् १९७० को हलिउड फिल्म ट्याक्सीकी अभिनेत्री मारिलु हेन्नर पनि हुन् ।
मेथेमोग्लोबिनेमिया (शरीर निलो हुने रोग)
अक्सिजनको आवागमन अवरुद्ध भएर शरीर निलो हुने समस्यालाई मेथेमोग्लोबिनेमिया भनिन्छ । अमेरिकाको केन्टुकीका मार्टिन फुगेट सन् १९२० मा ट्रबल क्रिक भन्ने ठाउँमा पुग्दा पूरै निलो भए । तर, पनि उनको अवस्था भने सामान्य नै रह्यो । उनले बिहे गरेकी एलिजावेथ स्मीथ निलो थिइनन् । तर, उनीहरुका सातमध्ये चार सन्तान पनि निला भएर जन्मिए ।
अनुहारभरि रौं उम्रने (कन्जेनिटल हाइपरट्राइकोसिस) – यसलाई ह्युमन वेयरवुल्फ सिन्ड्रोम पनि भनिन्छ । यस्ता समस्या भएका मानिसको अनुहारभरि जनावरका जस्ता बाक्ला रौं आउछन् । यस्तो समस्या अहिलेसम्म विश्वका ५० जना मानिसमा मात्र देखा परेको छ । यसको उपचार पनि छैन । १९ औं र २० औं शताब्दिमा यस्ता मानिसलाई सर्कसमा प्रयोग गरिन्थ्यो ।
अनुहारभरि रौं उम्रने (कन्जेनिटल हाइपरट्राइकोसिस)
यसलाई ह्युमन वेयरवुल्फ सिन्ड्रोम पनि भनिन्छ । यस्ता समस्या भएका मानिसको अनुहारभरि जनावरका जस्ता बाक्ला रौं आउछन् । यस्तो समस्या अहिलेसम्म विश्वका ५० जना मानिसमा मात्र देखा परेको छ । यसको उपचार पनि छैन । १९ औं र २० औं शताब्दिमा यस्ता मानिसलाई सर्कसमा प्रयोग गरिन्थ्यो ।
प्रोगेरिया (असमयमै बुढो देखिने रोग)
बच्चाहरु बुढो देखिने रोगलाई प्रोगेरिया भनिन्छ । यो रोग के कारणले हुन्छ भन्ने पनि अहिलेसम्म थाहा भएको छैन भने यसको उपचार पनि छैन । यस्ता बच्चाहरु बढीमा १३ वर्षसम्म बाँच्छन् भने कसैलाई हृदयाघात हुन्छ । ४० लाख जन्ममा एकजनालाई यस्तो रोग हुन्छ ।
रुखका जस्ता जरा आउने रोग (इपिडेर्मोडाइसप्लाजिया भेरसिफर्मिस)
ह्युमन पापिलोमाभाइरसबाट हुने यो रोग लागेपछि मानिसमा मुसा आएर शरीरमा नै रुखका जरा पलाएजस्तो हुन्छ । इण्डोनेसियाका डेडे कोसावा नाममा मानिस यो समस्याबाट पीडित थिए । उनी जतिपटक मुसाहरु काट्थे, उत्तिखेरै पलाउनथ्यो । एक अमेरिकी सर्जनले सन् २००८ मा उनको उपचार थालेपनि उनी पूर्ण रुपमा निको हुन सकेका छैनन् ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।