अमेरिका- संयुक्त राज्य अमेरिका अन्तर्राष्ट्रिय विकास एजेन्सी (युएसएआइडी) अमेरिकी सरकारको एक स्वतन्त्र निकाय हो, जसले विदेशी सहायता र विकास सहयोग व्यवस्थापन गर्छ। सन् १९६१ मा राष्ट्रपति जोन एफ केनेडीद्वारा स्थापना गरिएको युएसएआइडी को मुख्य उद्देश्य विश्वव्यापी विकास, मानवीय सहायता र प्रजातान्त्रिक शासन प्रवर्द्धन गर्नु हो।
यसले १०० भन्दा बढी देशहरूमा काम गर्छ, जहाँ यसको ध्यान मुख्य रूपमा स्वास्थ्य, आर्थिक विकास, विपद् प्रतिक्रिया र लोकतान्त्रिक सुधारहरूमा केन्द्रित छ। युएसएआइडीले ऐतिहासिक रूपमा मानवीय संकटको प्रतिकार गर्न, आर्थिक विकासलाई टेवा दिन र अमेरिकी परराष्ट्र नीतिलाई अघि बढाउन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ।
हालै, ट्रम्प प्रशासनले युएसएआइडी को भविष्यप्रति शंका उत्पन्न गर्ने महत्वपूर्ण कदमहरू चालेको छ। जनवरी २०, २०२५ मा, राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पल संयुक्त राज्य अमेरिका विदेशी सहयोगको पुनरावलोकन र पुनर्संयोजन" शीर्षकमा कार्यकारी आदेश १४१६९ हस्ताक्षर गरे। यो आदेशले अमेरिकी विदेशी विकास सहायता कार्यक्रमहरूमा ९० दिनको रोक लगाएको छ, जसको उद्देश्य तिनीहरूको प्रभावकारिता र राष्ट्रिय चासोसँगको मेलमिलाप पुनः मूल्याङ्कन गर्नु हो।
यस निर्णयले विश्वव्यापी रूपमा विभिन्न सहायता कार्यक्रमहरूमा प्रभाव पार्दै अमेरिकी र अन्तर्राष्ट्रिय सहायता कार्यकर्ताहरूको रोजगारी गुम्ने स्थितिलाई निम्त्याएको छ। स्वास्थ्य सेवा, खाद्य सुरक्षा र शिक्षा जस्ता परियोजनाहरू प्रभावित भएका छन्।
परिस्थिति थप जटिल बनेको छ, जब ट्रम्प प्रशासनले युएसएआइडीका दुई वरिष्ठ सुरक्षा अधिकारीहरू, जोन भोर्हिज र उनका सहायक ब्रायन म्यागिललाई निलम्बन गर्यो। उनीहरूले सरकारले गठन गरेको डिपार्टमेन्ट अफ गभर्नमेन्ट इफिसेन्सी नामक संस्थाका निरीक्षण टोलीलाई गोप्य सामग्रीहरूमा पहुँच दिन अस्वीकार गरेका थिए। डिपार्टमेन्ट अफ गभर्नमेन्ट इफिसेन्सी टोलीको नेतृत्व टेक उद्यमी एलन मस्कले गरेका थिए। टोलीसँग गोप्य जानकारी पहुँच गर्न आवश्यक सुरक्षा अनुमति थिएन, जसमा संवेदनशील गोप्य प्रतिवेदनहरू समावेश थिए।
तैपनि, डिपार्टमेन्ट अफ गभर्नमेन्ट इफिसेन्सी टोलीले अन्ततः संवेदनशील सरकारी जानकारीमा पहुँच पाएको र यसले गम्भीर कानुनी र नैतिक चिन्ताहरू जन्माएको छ। मस्क, जसले ट्रम्प प्रशासनसँग मिलेर डिपार्टमेन्ट अफ गभर्नमेन्ट इफिसेन्सी गठन गरेका थिए, युएसएआइडीको कट्टर आलोचक रहँदै आएका छन्। उनले युएसएआइडी लाई अपराधी संस्था 'भनेका छन् र'अब यसको अन्त्य गर्ने समय आएको छभन्दै सामाजिक सञ्जाल एक्स (पहिले ट्विटर)मा विभिन्न पोस्ट गरेका छन्।
डिपार्टमेन्ट अफ गभर्नमेन्ट इफिसेन्सी को मुख्य उद्देश्य सरकारी प्रणालीलाई सरल बनाउने, कर्मचारी कटौती गर्ने, कार्यक्रमहरू हटाउने, र नियम-निर्देशन हटाउने रहेको छ। यसै अभियान अन्तर्गत, डिपार्टमेन्ट अफ गभर्नमेन्ट इफिसेन्सी टोलीले वित्त विभाग को गोप्य भुक्तानी प्रणालीहरूमा हस्तक्षेप गरेको थियो, जसका कारण एक वरिष्ठ अधिकारीले राजीनामा दिएका थिए।
यसैबीच, युएसएआइडीको आधिकारिक वेबसाइट बिना कुनै स्पष्टीकरण बन्द भएको छ, जसले यसको भविष्य झन् अनिश्चित बनाएको छ। युएसएआइडी भित्रका रिपोर्टहरू अनुसार, त्यहाँ डिपार्टमेन्ट अफ गभर्नमेन्ट इफिसेन्सीका एजेन्टहरू प्रवेश गरिरहेका छन्, जसले कर्मचारीहरूलाई आन्तरिक कार्यहरूबारे सोधपुछ गरिरहेका छन्। ट्रम्प प्रशासनको कडाइका कारण कम्तीमा ५६ वरिष्ठ अधिकारीहरू निलम्बित भइसकेका छन्, भने धेरै विदेशी सहायता कार्यक्रमहरू रोकिएका छन्।
प्रशासनले युएसएआइडीलाई अप्रभावी र अमेरिकी राष्ट्रिय हितसँग मेल नखाने बताउँदै यी कदमहरू उठाइएको दाबी गरेको छ। राष्ट्रपति ट्रम्पले यु.एस.ए.आइ.डी लाई "कट्टर पागलहरूको समूह" भन्दै यसको संरचना भत्काउने निर्णय सही भएको बताएका छन्। अमेरिकी राज्य सचिव मार्को रुबियोले समेत युएसएआइडीको 'मानवीय, विकास, र सुरक्षासम्बन्धी कार्यक्रमहरूलाई बन्द गर्नु अपरिहार्य छ' भन्दै समर्थन जनाएका छन्। यस निर्णयका कारण विश्वभर हजारौं सहायता कर्मचारीहरू बेरोजगार भएका छन्।
यस घटनाले अमेरिकी सांसदहरूलाई चिन्तित बनाएको छ। सिनेटर एलिजाबेथ वारेनले प्रशासनको कडा आलोचना गर्दै ट्रम्पलाई 'एलन मस्कलाई सरकारी गोप्य सूचना पहुँच दिन अनुमति दिएर" अत्यन्त खतरनाक काम गरेको आरोप लगाएकी छिन्। 'हामीले सकेसम्म कडा कदम चालेर यो स्थितिको प्रतिकार गर्नुपर्छ र जनतालाई जोगाउनुपर्छ,' उनले भनिन्।
युएसएआइडीको भविष्य अन्योलपूर्ण बन्दै जाँदा, अमेरिकी परराष्ट्र नीति, मानवीय सहायता प्रयासहरू र राष्ट्रिय सुरक्षामा गम्भीर असर पर्ने देखिन्छ। सरकारी कार्यक्षमताको नाममा कडा नीति लागू गर्दा लोकतान्त्रिक संस्थाहरू र अन्तर्राष्ट्रिय सहायता प्रतिबद्धताहरूलाई कसरी सुरक्षित राख्ने? भन्ने गम्भीर प्रश्न उठेको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।
![सय दिने प्रगति विवरण सार्वजनिक गर्दै प्रधानमन्त्री केपी ओली [प्रत्यक्ष प्रसारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/kllllllllll-1729675876.jpg)
![Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, भदौ १९ [भिडियाे]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/samachar++-1725458095.jpg)
![प्रधानमन्त्रीसँग प्रश्नोत्तर [प्रत्यक्ष प्रशारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/PMM-(1)-1718866650.jpg)
![भारत भ्रमणबारे प्रतिनिधि सभा बैठकमा जवाफ दिँदै प्रधानमन्त्री प्रचण्ड [प्रत्यक्ष प्रशारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/prachanda-sansad-1710309847.jpg)
![Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, जेठ ३० [भिडियाे]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/samachar++-copy.jpg-30-1718203418.jpg)
