चितवन–चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज र आसपासका क्षेत्रमा चालु आर्थिक वर्षको नौ महिनामा ३० गैंडा मरेका छन्। तीमध्ये २६ वटा प्राकृतिक कारणले मरेका हुन् भने चार वटा चोरीशिकारीले मारेको निकुञ्जले जनाएको छ।
निकुञ्जका सूचना अधिकारी लोकेन्द्र अधिकारीका अनुसार पछिल्लोपटक वैशाख १ गते गैंडा मृतावस्थामा फेला परेको थियो। गत आर्थिक वर्षमा प्राकृतिक कारणले २६ वटा गैंडा मरेका थिए । तीन महिना बाँकी रहँदा गत वर्षभन्दा बढी गैंडा मरेपछि निकुञ्जले गैंडा मर्नुको कारण पत्ता लगाउन समिति नै बनाएर काम गरिरहेको उनको भनाइ छ।
गैंडा बूढो भएर, एकापसमा जुधेर, दलदलमा फसेर, बाघले आक्रमण गरेरलगायत कारणले मर्ने गरेका छन्। निकुञ्जको पश्चिमी क्षेत्रमा गैंडाको संख्या बढी हुँदा मृत्युदर बढेको अनुमान गरिएको छ। हालै गैंडा गणना भएपछि कुन क्षेत्रमा कति गैंडा छन् भन्ने यकिन तथ्यांक आइसकेको छैन।
तथ्यांक निकालेपछि आवश्यक भएमा आन्तरिक स्थानान्तरणसमेत गरिने निकुञ्जका प्रमुख संरक्षण अधिकृत अणनाथ बरालले बताए। चोरी शिकारी नियन्त्रणका लागि निकुञ्ज लागिपरेको छ। केही तस्करीमा संलग्न पक्राउ परेपछि थप चोरी शिकार हुन पाएको छैन।
गत वर्ष चोरी शिकार शून्य रहेको थियो । प्राकृतिक कारणबाट मर्ने संख्या पनि घटाउने प्रयास जारी रहेको बरालले बताए। सन् २०१५ पछि यस वर्ष गैंडा गणना गरिएको हो। यस वर्षको गणनामा यस निकुञ्जमा ६९४ गैंडा भेटिएका थिए। यसअघिको गणनामा यो संख्या ६०५ मात्रै रहेको थियो।
त्यसपश्चात स्नानान्तरण र चीनलाई उपहार दिइएको भए पनि सङ्ख्या भने वृद्धि भएको छ। बाढीबाट केही गैंडा बगेर भारत पुगेको अनुमान छ। भारतबाट १० वटा गैंडा फिर्ता ल्याइएको भए पनि अझै केही गैंडा भारतीय भूभागमा रहेको अनुमान गरिएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।