काठमाडौं- दुई वर्षअघिसम्म जलविद्युतलगायतका कम्पनीले प्राथमिक सेयर निष्काशन (आइपिओ) बिक्रीका लागि नै पटकपटक आवेदन माग गर्नुपर्ने अवस्था थियो। दुई वर्ष अघि शिवम् सिमेन्टले तीन सय रुपैयाँ प्रिमियमसहित ४ सय रुपैयाँमा प्राथमिक सेयर निष्काशन गर्दा नबिकेर तीन सय रुपैयाँमा बिक्री गरिएको थियो।
एनएमबी बैंकले निष्काशन गरेको एफपिओ बिक्री नहुँदा कर्मचारी सञ्चय कोषले उठाउनु परेको थियो। यस्तै जलविद्युत कम्पनीहरूको पनि प्राथमिक सेयर बिक्री हुन सकेको थिएन। तर पछिल्लो समय प्राथमिक सेयरमा लगानीकर्ताको आकर्षण बढेको छ।
प्राथमिक सेयरबारे सामान्य जानकारी नभएकाहरू पनि सेयर भर्नकै लागि डिम्याट खाता खोल्न लाइन बस्न थालेका छन्। नेपाल इन्फ्रास्ट्रक्चर बैंकले प्राथमिक सेयर निष्काशन गर्ने तयारी गर्दा 'सेयर भर्यो कि पर्यो' भन्दै चर्चा भइरहेकाले पनि सेयर आवेदनका लागि डिम्याट खाता खोल्नेहरूको संख्या वृद्धि भएको हो।
बैंकले सर्वसाधारणका लागि ८ अर्ब रुपैयाँको प्राथमिक सेयर निष्काशन गर्दा डिम्याट खाता खोल्नेको संख्या झन्डै ६ लाख जनाले बढेको छ। दशैंअघि डिम्याट खाता खोल्नेको संख्या २० लाख हाराहारी थियो। अहिले डिम्याट खाताको संख्या २६ लाख १० हजार नाघेको छ।
सेयरको सामान्य जानकारी पनि नभएका लगानीकर्ताले 'फाइदा हुन्छ' भन्दै डिम्याट खाता खोलेका थिए। प्राथमिक सेयरबाट राम्रो लाभ लिन सकिने भन्दै यस अवधिमा ६ लाख भन्दा धेरैले डिम्याट खाता खोलेकाले यसले प्राथमिक बजारका साथै दोस्रो बजारलाई नै सुधार गर्ने देखिन्छ।
प्राथमिक बजारका कतिपय लगानीकर्ता दोस्रो बजारमा पनि जाने भएकाले यसको प्रभाव दीर्घकालसम्म पर्ने ब्रोकर सञ्चालक नरेन्द्र सिजापती बताउँछन्। इन्फ्रास्ट्रक्चरको आइपिओले सेयर बजारको पहुँच विस्तार गरेको र लगानीकर्ता थप गर्न महत्वपूर्ण सहयोग गरेको उनको भनाइ छ। प्राथमिक सेयर खरिद गर्ने ५० प्रतिशत लगानीकर्ता दोस्रो बजारमा जाने उनको तर्क छ।
चौतर्फी प्रभाव
बैंकले ठूलो परिमाणमा प्राथमिक सेयर निष्काशन गर्ने समाचारसँगै डिम्याट खाता खोल्ने निक्षेप सदस्यहरुको संख्या पनि बढेको हो। डिम्याट खाता खोल्नेहरूको संख्या बढे मर्चेन्ट बैंकरहरूको आम्दानी सुधार हुन्छ। डिम्याट खाता खोल्नेको संख्या बढे लगानीकर्ता दोस्रो बजारमा कारोबार गर्न गएको खण्डमा पनि उनीहरुले प्रतिकारोबार शुल्क प्राप्त गर्छन्।
आइपिओबाटै बैंकले सर्वसाधारणबाट ८ अर्ब रुपैयाँ संकलन गर्दैछ। ८ अर्ब बैंकिङ प्रणालीभित्रै रहने भएकाले तरलतामा समस्या रहँदैन। बैंकले लगानीकर्ताको बचत संकलन गर्ने भएकाले यसले दोस्रो बजारको तरलतामा असर नगर्ने सिजापतीको तर्क छ।
दोस्रो बजारमा अझै पनि साना लगानीकर्ताभन्दा ठूला लगानीकर्ताको दबदबा बढी छ। बैंकको प्राथमिक सेयर कम्तीमा पनि ४० कित्ता पर्ने भएकाले उनीहरूको सक्रियता थप बढ्दै जाने विश्लेषकहरु बताउँछन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।
![सय दिने प्रगति विवरण सार्वजनिक गर्दै प्रधानमन्त्री केपी ओली [प्रत्यक्ष प्रसारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/kllllllllll-1729675876.jpg)
![Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, भदौ १९ [भिडियाे]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/samachar++-1725458095.jpg)
![प्रधानमन्त्रीसँग प्रश्नोत्तर [प्रत्यक्ष प्रशारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/PMM-(1)-1718866650.jpg)
![भारत भ्रमणबारे प्रतिनिधि सभा बैठकमा जवाफ दिँदै प्रधानमन्त्री प्रचण्ड [प्रत्यक्ष प्रशारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/prachanda-sansad-1710309847.jpg)
![Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, जेठ ३० [भिडियाे]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/samachar++-copy.jpg-30-1718203418.jpg)
