काठमाडौं- बैंकहरुले सेयर बजारमा ६७ अर्ब ८५ करोड रुपैयाँ लगानी गरेका छन्। बैंकहरुले चालु आर्थिक वर्षको ५ महिनामा सेयर धितोकर्जा 'मार्जिन प्रकृतिको कर्जा' बढाउन थालेका हुन्। एक वर्षको अवधिमा बैंकहरुले यस्तो कर्जामात्रै ३४.६ प्रतिशतले बढाएका छन्। गत वर्षको मंसिर महिनासम्ममा सेयरधितो कर्जा जम्मा ४४ अर्ब ६१ करोड रुपैयाँमात्रै थियो।
नेपाल सरकारले कोभिड १९ को रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि गरेको लकडाउन पछि दोस्रो बजार लगातार सुधार भइरहेको छ। यस अवधिमा नेप्से सूचक ११ सय अंकले सुधार भएको छ। नेप्से सूचक सुधार हुन थालेसँगै सेयर धितोकर्जा लिनेको संख्या पनि बढिरहेको छ।
बैंकहरुले निक्षेपको ब्याजदर कम हुँदा बैंकिङ कर्जा सेयर बजारमा गइरहेको छ। औपचारिक रुपमा मार्जिन प्रकृतिको कर्जा सेयर बजारमा गए पनि अन्य क्षेत्रका लागि भन्दै लिइएको कर्जा पनि दोस्रो बजारमा गइरहेको राष्ट्र बैंकको ठहर छ। ओभरड्राफ्टबाट लिइएको कर्जा पनि दोस्रो बजारमा जाँदा थप पैसा गइरहेको राष्ट्र बैंकले चालु आर्थिक वर्षको पहिलो तीन महिनाको मौद्रिक समिक्षाको क्रममा जनाएको थियो।
चालु आर्थिक वर्षको ५ महिनाको अवधिमा यस्तो कर्जा ५ खर्ब २१ अर्ब रुपैयाँ गएको छ। एक वर्षको अवधिमा ६ प्रतिशतले बढेको देखिन्छ। ओभर ड्राफ्टको उपशिर्षक मध्ये सबैभन्दा धेरै अन्य तर्फ १४.६ प्रतिशतले बढेको छ। यही पैसा सेयर बजारमा गएको विश्लेषण गरिएको छ।
बैंकहरु ब्रोकर अफिसमै गएर सेयरधितोकर्जाको मार्केटिङ गरिरहेका छन्। ब्रोकरसँगको समन्वयमा उनीहरुले यस्तो कर्जा प्रवाह गरिरहेका हुन्। बढ्दो बजारमा सेयर धितोकर्जा सबैभन्दा कम जोखिमपूर्ण मानिन्छ। ब्रोकरले आफैले सेयरधितो कर्जा दिने कानुनी व्यवस्था भए पनि अझै पनि उनिहरु बैंकहरुमै निर्भर हुने गरेका छन्।
छोटो अवधिको हुने यस्तो कर्जाका लागि ब्रोकरले बैंकहरुलाई पुलको काम गरिदिन्छन्। कर्जाको माग कम हुँदा ब्रोकरहरु आफैँले सेयरधितो कर्जाको लागि सहयोग गर्ने गरेका छन्। पछिल्लो समय बैंकहरुले एक पटक धितोराखि सकेपछि उक्त सेयर बिक्री गरेर भुक्तानी नभएसम्म अर्को कर्जा नदिने भएकाले लगानीकर्ताहरुलाई अपठ्यारो भैरहेको छ। बजार सुधारको सुरुवाति अवस्थामा ९ अर्ब रुपैयाँसम्म कारोबार भएकोमा पछिल्लो समय चार पाच अर्ब रुपैयाँमात्रै कारोबार हुने गरेको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।