काठमाडौं- नेपाल राष्ट्र बैंकले सेयर धितोमा राखेर लिने कर्जामा कडाइ गर्ने नीति लिँदा एक सातामा सेयर बजार ९९ अंकले घटेको छ। साना कम्पनीको सेयर कर्नरिङ गरेर अप्राकृतिक रुपमा बढाइएको सेयर बजार राष्ट्र बैंकको कदमले घटेको विश्लेषण गर्न थालिएको छ।
विश्लेषकहरूका अनुसार यस साता अधिकतम २२५० अंक र न्यूनतम १७७० अंकको बीचमा कारोबार हुन सक्नेछ। विश्लेषकहरुले पिभोट प्वाइन्टका आधारमा पहिलो आधार अधिकतम २०३८ र न्यूनतम १९०१ को बीचमा चल्न सक्ने जनाएका छन्। तर लगानीकर्ताहरुको मनोविज्ञान २ हजारको लाइनमा अडिएको हुँदा सेयर बजार धेरै नै तलमाथि नहुने उनीहरुकाे राय छ।
लगानीकर्ताहरुले हतारिएर नाफा बुक गर्न खोज्दा गत आइतबार घट्दो क्रममा सर्किट लागेको थियो। आइतबार सर्किट लागे पनि बाँकी दिनमा दोस्रो बजारमा सुधार भएको थियो। सेयर बजार २५ सयको लाइनमा पुग्ने हल्लाले लगानीकर्ताले सेयर बिक्री गर्न खोजिरहेका छैनन्। बजार सुधारको अपेक्षा गरिए पनि अझै लगानीकर्ताहरुको कन्फिडेन्स बढिरहेको छैन।
लगानीका नयाँ आयाम देखा नपरेकाले दोस्रो बजारमा अझै पनि पैसा जान सक्ने विश्लेषकहरु बताउछन्। लगानीकर्तामा तत्कालीन अवस्थामा कन्फिडेन्स भए पनि एकोहोरो घट्न थाल्यो भने के गर्ने भन्ने दोधारले गर्दा बजारमा गतिरोध आइरहेको छ। सेयर बजारमा प्राकृतिक सुधारभन्दा पनि माग र आपूर्तिमा खेलेर सुधार गर्न खोज्ने प्रवृत्तिका कारण धेरै सुधार हुन सक्ने देखिँदैन।
कम मूल्य भएका सेयर होल्ड गरेर सप्लाई रोक्न सके पनि वाणिज्य बैंकहरुको सेयर होल्ड गर्न गाह्रो छ। यसै साता अपर तामाकोशीको सेयरमा लगातार तीन दिन सर्किट लाग्यो। तर चौथो दिन लगानीकर्ताले नाफा बुक गर्न खोज्दा नकारात्मक सर्किट लाग्यो।
यस साता दोस्रो बजारमा देखिएको तीव्र उतारचढावले कारोबार रकम ५६ प्रतिशतले घटेको छ। यस सातामा १८ अर्ब २ करोड रुपैयाँको कारोबार भएको छ। गत साता ४० अर्ब ९८ करोड रुपैयाँको कारोबार भएको थियो। गत साता दैनिक औसत कारोबार ८ अर्ब १९ करोड थियो। तर यस साता दैनिक औसत कारोबार ३ अर्ब ६० करोड रुपैयाँमा झरेको छ।
यस साता नारायणी डेभलपमेन्ट बैंकको सेयर मूल्यमा अत्याधिक सुधार भएको छ। एक सातामै बैंकको सेयर मूल्य ४८ प्रतिशतले बढेको हो। त्यस्तै अपर तामाकोशी, रसुवागढी, सान्जेन, लिवर्टी इनर्जी लगायत केही जलविद्युतको सेयरमा अत्याधिक सुधार भएको छ।
सूचकमा गिरावट आएसँगै बजार पुँजीकरण ४.४५ प्रतिशतले तल झरेको छ। साताको अन्तिम दिनमा दोस्रो बजारको पुँजीकरण २६ खर्ब ३२ अर्ब रुपैयाँ रहेको छ। गएको सातामा सेयर बजार पुँजीकरण २७ खर्ब ५५ अर्ब रुपैयाँ थियो।
अन्योलतामा बढेको सेयर बजार लगानीका अन्य ढोका खुल्दै गए पछि घट्न थाल्ने बजार विश्लेषकहरु बताउछन्। नेपालको सेयर बजार जहिले पनि अन्योलपूर्ण अवस्थामा बढेको पाइन्छ। २०५८ को राजदरबार हत्याकाण्डका समयमा बढेको थियो। त्यस्तै २०६४ को राजनीतिक अन्योलतामा पनि बढेको थियो। त्यस्तै २०७२ को भूकम्पका कारण दोस्रो बजारमा सुधार भएको थियो।
अहिले कोभिडका कारण आर्थिक मन्दी छाउँदै गर्दा दोस्रो बजारमा सुधार भएको छ। अहिलेको मन्दी तथा अन्योलता समाप्त हुँदै गर्दा बैंकहरुले लगानी गर्न थाल्नेछन्। बजारमा कर्जाको माग हुनेछ। कर्जाको माग बढ्नेबित्तिकै बैंकिङ ब्याजदर पनि बढ्ने हुँदा यसको प्रत्यक्ष असर दोस्रो बजारमा पर्नेछ। यस्तो समयमा कर्नरिङ गरिएका कम्पनीहरुमा 'जुवा खेल्नु'भन्दा सस्ता अन्डर भ्यालु भएका कम्पनीमा लगानी गर्दा सबैभन्दा सुरक्षित हुने विश्लेषकहरु बताउछन्।
अझै पनि दोस्रो बजारमा अन्डर भ्यालुका कम्पनी छन्। दोस्रो बजारको मूल्यमा सेयर किन्दा पनि कम्पनीले दिएको लाभांशले लगानी उठ्न सक्ने अवस्था भएको विश्लेषकहरूको भनाइ छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।