काठमाडौं- केही दिनयता कतार रोजगारीमा अनधिकृत रुपमा कामदार पठाउने काममा म्यानपावरहरु नै सक्रिय देखिएका छन्। केही म्यानपावरहरुले पूर्वस्वीकृति नै नलिएको डिमाण्ड देखाएर कामदारहरुलाई अन्तर्वार्ता लिइरहेको पाइएको छ।
सोमबार र मंगलबार दुई दिनमा मात्रै वैदेशिक रोजगार विभागले अनधिकृत रुपमा कामदारको अन्तर्वार्ता लिइरहेको अवस्थामा ३ वटा म्यानपावर कम्पनीमा छापा मारेको छ।
विभागले सोमबार एसओएस म्यानपावर र डीडी ह्युमन रिसोर्स म्यानपावरमा छापा मार्ने क्रममा करिब ८ सय युवाहरुलाई कतार पुलिसको काममा पठाउने भन्दै पूर्वस्वीकृति नै नलिएको डिमाण्ड देखाएर अन्तर्वार्ता लिइरहेको फेला पारेको थियो। मंगलबार होप इन्टरनेसनल म्यानपावरले समेत कतार रोजगारीका लागि पठाउने भन्दै पूर्व स्वीकृति नलिई अन्तर्वार्ता लिइरहेको अवस्थामा विभागको टोलीले छापा मारेको थियो।
कानुनी व्यवस्थाअनुसार म्यानपावरले कामदारको मागपत्र विदेशस्थित नेपाली नियोगबाट प्रमाणीकरण गराउनुपर्दछ। प्रमाणीकरण भएर आएको मागपत्रमा वैदेशिक रोजगार विभागबाट पूर्वस्वीकृति लिनुपर्छ। मागपत्रको पूर्वस्वीकृतिपछि मात्रै कामदारको अन्तर्वार्ताका लागि मिति तय गर्न सक्छ। यो सबै जानकारी वैदेशिक रोजगार विभागमा गराउनुपर्छ। तर म्यानपावरहरु आफूखुसी कामदारहरुको अन्तर्वार्ता लिँदै अवैध रुपमा ओसार्ने काममा सक्रिय रहेको पाइएको छ।
अवैध रुट तथा भिजिट भिसामा कामदार पठाउँदै म्यानपावर
अवैध रुपमा अन्तर्वार्ता लिएर म्यानपावरहरुले कामदारहरुलाई अवैध रुट तथा भिजिट भिसाको माध्यमबाट रोजगारदाता मुलुक छिराउने गरेको पाइएको छ। कतिपय म्यानपावरले श्रमिकहरुको अन्तर्वार्ता लिइसकेर सबै प्रकृयाका लागि लाग्ने रकमसमेत असुल गरी वैदेशिक रोजगारीमा नपठाउने गरेको पाइएको छ। वैदेशिक रोजगार विभागका निर्देशक टिकामणी नेउपाने भन्छन्, ‘अवैध अन्तर्वार्ता लिएका श्रमिकहरुलाई म्यानपावरले अवैध रुट तथा भिजिट भिसामा गन्तव्य पठाउने गरेको आशंका हामीले गरेका छौँ। कतिपय श्रमिकहरुलाई म्यानपावरले बिचल्लीसमेत पारेका छन्।’
दूतावासको समेत मिलोमतो हुनसक्ने आशंका
यतिबेला कतार रोजगारीका नाममा अवैध रुपमा केही म्यानपावर व्यवसायीहरु सक्रिय रहेकाले यसभित्र निकै ठूलो चलखेल रहेको आशंका गरिएको छ।
कतार रोजगारीका नाममा म्यानपावरको अनधिकृत काममाथि नेपालस्थित कतारी दूतावासको समेत मिलेमतो रहेको हुन सक्ने आशंका गरिएको छ।
मंगलबार अनधिकृत रुपमा कामदारको अवैध अन्तर्वार्ता लिँदै गरेको अवस्थामा छापा मार्न पुगेको विभाग टोलीले म्यानपावर परिसरमै नेपालस्थित कतारी दूतावासको गाडी भेटेको थियो। होप इन्टरनेशनल म्यानपावर परिसरमा दूतावासका कर्मचारीले प्रयोग गर्ने गाडी भेटिएपछि यसमा दूतावासको समेत मिलोमतो हुन सक्ने आशंका गरिएको हो। विभागले यस सम्बन्धमा थप छानबिन गरेपछि वास्तविकता पत्ता लाग्ने विभागका निर्देशक टिकामणी नेउपानेले बताए।
केही महिना अगाडिदेखि कतार रोजगारीका लागि सीमित म्यानपावर कम्पनीहरुले नेपालस्थित कतारी दूतावास र कतार भिसा सेन्टरसँगको मिलोमतोमा सिण्डिकेट खडा गर्न खोजेको आरोपसमेत लाग्दै आएको छ। सो आरोप पुष्टि हुन भने सकेको छैन। कतार सिण्डिकेटको चलखेलमा रहेको आरोप लागेका विभिन्न १७ म्यानपावर कम्पनीमाथि अनुगमनका लागि श्रम मन्त्रालयले वैदेशिक रोजगार विभागका महानिर्देशक कुमार दाहालको संयोजकत्वमा समिति गठन गरेको छ। समितिले यसमा आवश्यक छानबिन प्रकृया अगाडि बढाएको विभागले जनाएको छ।
यसभित्र निकै ठूलो चलखेल छ : संघ
कतार रोजगारीमा सिण्डिकेट खडा गर्न केही व्यवसायीहरू अझै पनि सक्रिय रहेको र यिनै सिण्डिकेट खडा गर्न लागि परिरहेका म्यानपावरहरु मिलोमतोमा अनधिकृत रुपमा कामदार ओसार्ने काम भइरहेको वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघले आशंका गरेको छ। नेपाली श्रमिकहरुको प्रमुख गन्तव्य मुलुकका रुपमा रहेको कतारमा सन् २०२२ का मा हुने विश्वकप फुटबल प्रतियोगिताका कारण कतारमा सेक्युरिटी गार्ड, निर्माणलगायत विभिन्न क्षेत्रमा ठूलो संख्यामा कामदारको माग रहेको अबस्थामा केही महिनादेखि नै सीमित म्यानपावर व्यवसायीहरुले सिण्डिकेट खडा गर्न लागेको संघको आशंका छ।
वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघका महासचिव सुजितकुमार श्रेष्ठले कतार रोजगारीमा सिण्डिकेट खडा गर्न लागिएको आरोप लागेकै केही म्यानपावर कम्पनीले अनधिकृत अन्तर्वार्ता लिइरहेको पाइएपछि यसमा आपत्ति जनाएका छन्। महासचिव श्रेष्ठले नेपालमा सञ्चालित ८५४ व्यवसायीले नै कतार रोजगारीमा कामदार पठाउन पाउनुपर्ने उल्लेख गरे।
सिण्डिकेट खडा गर्न सक्रिय रहेको आरोप लागेका म्यानपावरमध्ये केहीले अनधिकृत रुपमा कतार रोजगारीका लागि अवैध अन्तर्वार्ता लिइरहेको पाइएकाले यसमा थप छानबिन हुनुपर्ने उनको भनाइ छ।
‘अनधिकृत अन्तर्वार्ता लिने म्यानपावरहरु नै सिण्डिकेटका लागि सक्रिय म्यानपावर हुन्। यसभित्र निकै ठूलो चलखेल छ,’ संघका सदस्य प्रकाश बोहोराले भने।
यी हुन सिण्डिकेट खडा गर्न सक्रिय रहेको आरोप लागेका म्यानपावर
होप इन्टरनेशनल, एसओएस म्यानपावर, अल ताउक्वेट ओभसिस्, एसओएस म्यानपावर सर्भिस प्रालि, डीडी ह्युमन रिसोर्स प्रालि, राज ओभसिस्, अल रायन इन्टरप्राइजेज, गोर्खा इन्काउन्टर्स, सुपर्भ फर अल्टिमेट म्यानपावर सोलुसन्, कैलाश इन्टरनेशनल म्यानपावर, न्यू पाथिभरा प्लेसमेन्ट सर्भिस्, धर्म ओभर्सिस, डेभिड फरिजन रिक्रुटमेन्ट एजेन्सी, साउण्डलाइन्स रिक्रुटमेन्ट प्रालि, कन्चन ह्युमेन रिसोर्स म्यानेजमेन्ट, इन्टरनेशनल म्यानपावर रिक्रुटमेन्ट। यीमध्येकै केही म्यानपावरहरुले युवाहरुलाई कतार रोजगारीमा आकर्षक कमाइको प्रलोभन देखाएर अवैध रुपमा कतार छिराउने गरेको पाइएको हो।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।