काठमाडौं- नेपालमा अहिले निर्माण भइरहेका, बन्द तथा सञ्चालनमा रहेका विमानस्थलको संख्या ५४ पुगेको छ। दुई वटा आन्तरिक विमानस्थल र तीन वटा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माणको चरणमा छन्।
३५ वटा विमानस्थलको मात्र धावनमार्ग कालोपत्रे भएका छन्। यसैगरी देशभर ३५ वटा विमानस्थल मात्रै सञ्चालनमा छन्। भखरै मात्र सञ्चालनमा आएको विमानस्थल बैतडी, बझाङ र डोडीका हुन्।
अधिकांश विमानस्थल घाटामा
देशभरमा अधिकांश विमानस्थल घाटामा सञ्चालन भइरहेका छन्। नेपाल नागरिक उड्ययन प्राधिकरणका अनुसार ७ वटा विमानस्थलमात्रै नाफामा छन। राजनीतिक दबाबमा बनेका अधिकांश विमानस्थल बन्द छन्।
गत आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ मा विमानस्थलबाट नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले ८ अर्ब ८१ करोड ३९ लाख आम्दानी गरेको थियो। जसमा सबैभन्दा बढी आम्दानी त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट भएको छ।
यसबाहेक नाफामा आधा दर्जनमात्रै विमानस्थल छन्। त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलले गत वर्ष ६ अर्ब ६२ करोड ७७ लाख आम्दानी गरेको छ भने बाँकी सञ्चालनमा रहेका ३१ विमानस्थलको आम्दानी ६२ करोड ४९ लाखमात्र छ।
त्रिभुवन विमानस्थलपछि धेरै आम्दानी गर्ने विमानस्थल पोखरा विमानस्थल रहेको छ, जसले गत आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ मा ९ करोड ४८ लाख ४९ आम्दानी गरेको थियो।
तेस्रोमा, विराटनगर विमानस्थलले ८ करोड ७८ लाख ७९ हजार १ सय ८४ रुपैयाँ आम्दानी गरेको छ । गत वर्ष विराटनगरले ५ करोड ६४ लाख आम्दानी गरेको थियो भने भैरहवाको गौतम बुद्ध विमानस्थलले ७ करोड ६५ लाख आम्दानी गरेको छ।
नेपालगन्ज विमानस्थलले ७ करोड ५७ लाख तथा झापाको चन्द्रगढी विमानस्थलले ४ करोड आम्दानी गरेको छ। यस्तै धनगढी विमानस्थलले २ करोड ७७ लाख आम्दानी गरेको प्राधिकरणको बजेट किताबमा उल्लेख छ।
बन्द विमानस्थल
देशभर अहिले पनि १९ वटा विमानस्थल सञ्चालमा आउने सकेका छैनन्। कतिपय विमानस्थलमा उडान भए पनि पछिल्लो समयमा यात्रु अभावमा उडान बन्द भएको छ।
प्राधिकरणका अनुसार दार्चुला ,महेन्द्रनगर, टिकापुर, मसिनेचौर, रोल्पा, डोरपाटन, बाग्लुङ, गुल्मी, मनाङ, गोरखा पालुङटार, मेघौली, लाङटाङ, जिरी, स्याङबोचे,काङगेलडाडा, खिजी चण्डेश्वरी र इलाम विमानस्थल बन्द छन्।
निर्माणाधीन आन्तरिक विमानस्थल
नेपाल नागरिक उड्ययन प्राधिकरणमा अनुसार अहिले दुई वटा आन्तरिक विमानस्थल निर्माण भइरहेका छन्। जसमा अछामको कमला बजार विमानस्थल र कालिकोटको कालिकोट विमानस्थल छन्।
निर्माणाधिन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल
अहिले देशका थप तीन वटा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माण भइरहेका छन्। जसमा भैरहवाको गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको छ। यससँगै सरकारले चालू आर्थिक वर्षभित्रै सञ्चालनमा ल्याउने तयारीसमेत गरेको छ। यो विमानस्थल निर्माणको काम अहिले ९२ प्रतिशत सम्पन्न भइसकेको छ।
यसैगरी, पोखरा क्षेत्रीय अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल पनि अहिले निर्माण भइरहेको छ। यसको काम पनि ६० प्रतिशतभन्दा बढी भइसकेको छ। यो विमानस्थल पनि सरकार चालू आर्थिक वर्षभित्रै निर्माण सम्पन्न गरी सञ्चालन योग्य बनाउने घोषणा सरकारले गरिसकेको छ।
यसैगरी सरकारले बाराको निजगढमा एसियाकै ट्रान्जिट हब विमानस्थल निर्माण गर्ने प्रक्रिया अगाडि बढाएको छ। तर, विमानस्थल निर्माणको विषय अहिले अदालतमा पुगेको छ। विमानस्थल निर्माणस्थलमा रहेको ११० बिगाह जग्गामध्ये ६५ प्रतिशतभन्दा बढी जग्गाको मुआब्जा वितरण भइसकेको छ। अहिले विमानस्थल निर्माणका लागि लगानी बोर्डले जुरिच इन्टरनेसनलसँग आर्थिक प्रस्ताव मागिएको थियो। तर, उसले समयमै प्रस्ताव नहालेपछि जुरिच निर्माणबाट बाहिरिएको छ।
सञ्चालनमा रहेका विमानस्थल
देशभर रहेका ५४ वटा विमानस्थलमध्ये ३२ वटा विमानस्थल सञ्चालनमा छन्। प्राधिकरणका अनुसार झापाको चन्द्रगढी, मोरङको विराटनगर, राजविराज,थामखर्क, खानीडाडा, लामिडाडा, रुम्जाटार, तुम्लिङटार, ताप्लेजुङ, भोजपुर, लुक्ला, फाप्लु, बझाङ,बैतडी,डोटी, जनकपुर, रापेछाप, त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल, पोखरा विमानस्थल, भरतपुर, सिमरा, भैरहवा विमानस्थल,दाङ, जोमसोम, डोल्पा, रुकुम, सल्ले, जुम्ला, चौरजहारी, नेपालगञ्ज, सुर्खेत,रारा, सिमिकोट, धनगढी, बाजुरा र साँफेबगर विमानस्थल सञ्चालनमा छन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।