'प्रि-बजेट' छलफलका लागि संघीय संसद् तयार [फोटोसहित]

राजनीति

दुर्गा दुलाल/निमेषजंग राई बिहीबार, वैशाख २५, २०७७ १४:५२

काठमाडौं- विश्वभर कोरोना भाइरसको महामारी फैलिएको छ। नेपालमा पनि यसको असर परेको छ। देश लकडाउनको ४५ दिनमा रहेको छ। सरकारले पछिल्लो पटक थपेर जेठ ५ गतेसम्म लकडाउनको समयावधि तोकेको छ।

कोरोनाकै कारण विश्वभरको आर्थिक क्षेत्र तहसनहस भइरहेको बेलामा नेपालमा भने शुक्रबारदेखि संसदको बजेट अधिवेशन सुरु हुँदैछ। २८ गतेदखि संघीय संसदको राष्ट्रियसभा र प्रतिनिधिसभाले प्रिबजेट छलफल सुरु गर्ने कार्यसूची तय भएका छन्। त्यस्तै, जेठ २ गते सरकारको नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत हुने भएको छ।

सरकारले अब कोरोनाको असरका कारण थिलथिलो भएको अर्थतन्त्रमा सुधार गर्ने कार्यक्रम ल्याउनुपर्ने अर्थविद्हरुले बताइरहेका छन्। हरेक वर्ष विकास खर्च नै नहुने देशमा करिब डेढ महिनासम्म लकडाउन गर्नुपर्दा परेको असरलाई अबको नीति तथा कार्यक्रम र बजेटले सम्बोधन गनुपर्ने छ। विकास खर्च र कृषिलाई प्राथमिकता दिँदै बजेटले उत्पादनका क्षेत्र खोज्नुपर्ने छ।

अर्कोतिर, नेपालमै रोजगारी सिर्जना गर्नुपर्ने त छँदैछ, विदेशमा रहेका लाखौं नेपाली फर्किएमा उत्पन्न हुनसक्ने जोखिमलाई पनि सम्बोधन गर्नुपर्ने छ।

अर्थमन्त्री डा युवराज खतिवडाले लकडाउनकै बीचमा बजेटको आन्तरिक तयारी भने गरिरहेका छन्। अर्थ र प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद कार्यालयले नीति तथा कार्यक्रमको पनि तयारी गरेका छन्।

यता बैठकस्थल नयाँ बानश्वेरस्थित अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन केन्द्रमा पनि तयारी पूरा भएको छ। संसद सचिवालयले स्वास्थ्यलाई उच्च प्राथमिकतामा दिएर तयारी पूरा गरेको हो। संसद अधिवेशनका लागि सचिवालयले कुर्सी मिलाउनेदेखि सांसदको कोरोना परीक्षणसम्मको कार्य गरेको छ।

संघीय संसदको दुवै सदन अब प्रिवजेट छलफलका लागि तयारी अवस्थामा रहेको संसद सचिवालयका प्रवक्ता रोजनाथ पाण्डेले बताए।

शुक्रबारदेखि सुरू हुने संसदको बजेट अधिवेशनको बैठकमा एक सांसद र अर्को सांसदबीचमा दुई कुर्सी खाली राखिने गरी दूरी कायम गरिने छ। संसदमा प्रवेश गर्ने सांसदहरुले अनिवार्य रुपमा मास्क लगाउनुपर्ने र ज्वरो नआएका सांसदले मात्र प्रवेश पाउने व्यवस्था गरिएको छ। त्यस्तै सांसद र अन्य दर्शकले लैजान नपाउने वस्तुको पनि सूचना सचिवालयले जारी गरेको छ।

‘सेनिटाइजरको प्रयोग गर्ने, हात नमिलाउनेदेखि विश्व स्वास्थ्य संगठनले तोकेका अन्य मापदण्ड कडाइका साथ पालना गर्ने तयारी अवस्थामा हामी छौ’, प्रवक्ता पाण्डेले भने, ‘संसद भवनबाहिर हात धुन साबुन पानीको व्यवस्था गरिएको छ। प्रधानमन्त्रीको हकमा विशेष व्यवस्था गर्दै पहिलो लहरमा एक्लै बस्ने व्यवस्था मिलाइएको छ।’

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको भर्खरै मात्र मृगौला प्रत्यारोपण गरिएका कारण संक्रमणको उच्च जोखिमलाई ख्याल गर्दै संसद सचिवालयले तयारी गरेको उनले बताए। कोरोनाको रिर्पोट नेगेटिभ आएका सांसदलाई हात धोइपछि मात्रै संसद भवनमा प्रवेश दिइने उनले बताए।

‘सांसदको बीचका दुई कुर्सी खाली राख्छौं, सांसदलाई मास्क अनिवार्य गर्छौं’, पाण्डेले भने, ‘सांसदहरूको टेबलमा सेनिटाइजर अनिवार्य गरिएको छ र बोल्नुअघि माइक पनि अनिवार्य रुपमा सेनिटाइज गर्नुपर्ने छ।’

संसद बैठकमा सबै पार्टीका सबै सांसदहरुलाई एकै पटक उपस्थित नगराउने रणनीति बनाइने भएको छ। सम्भव भएसम्म कोरम पुग्ने र सत्ता पक्षको बहुमत हुने गरी सांसदलाई उपस्थित गराउने तयारी सचिवलयको छ। सबै पार्टीका सांसदहरुको संख्याका आधारमा उनीहरुलाई उपस्थित हुने दिनको तय गरिने प्रारम्भिक तयारी छ।

संसद सचिवालयले सांसदको सिटसमेत तोक्ने तयारी गरेको छ। तर, दलहरुमा सांसदको वरियता विवादले सिट तोक्ने विषयमा संसद सचिवालयले कुनै टुंगो गर्न सकेको छैन।

संसद बैठकमा पहिलो लाइनमा शीर्ष नेताहरु बस्दै आएका छन्। पूर्व प्रधानमन्त्री, संसदीय दलका दलका नेता र पूर्व सभामुखले पहिलो लाइनमा सिट पाउँछन्। तर, कुर्सी खालि राख्नुपर्दा सिट व्यवस्थापन गर्न सचिवालयलाई अप्ठ्यारो परेको छ।

प्रतिनिधिसभा र राष्ट्रियसभाको संयुक्त बैठक सञ्चालन भएको बखतमा भने थप अप्ठ्यारो हुने देखिएको छ। ‘त्यस्तो अवस्थामा तीन सय सांसदका लागि ९ सय कुर्सी आवश्यक हुन्छ’, पाण्डेले भने, ‘यसपटक संसद हेर्न आउने दर्शकका लागि कुनै पास वितरण हुने छैन।’

नयाँबानेश्वरस्थित संघीय संसद भवनमा १५ सय कुर्सी छन्।