काठमाडौं- पहिलोपटक अर्थमन्त्री नियुक्त भएको ७ दिनको अन्तर पारेर डा युवराज खतिवडा दोस्रो कार्यकालका लागि अर्थमन्त्री नियुक्त भएका छन्। मुलुकको अर्थतन्त्रको बागडोर सम्हाल्न दोस्रोपटक सिंहदरबार प्रवेश गर्दै खतिवडाले यसपटक अर्थपूर्ण सन्देश पनि दिएका छन्।
बुधबार अर्थ मन्त्रालयमा खतिवडाले आफू मुलुकको गरिबी अन्त्य गर्दै विकास समृद्धिको लडाइँमा लागेको सिपाही भएको भन्दै त्यो यात्रा पूरा नभएसम्म लडिरहने बताएका छन्। 'यो मुलुकको गरिबी, अभाव, अशिक्षा र अन्यायको विरुद्धमा लडिरहेको विकासे योद्धा ती समस्या हल नहुँदासम्म लडिरहन्छ,' मन्त्री खतिवडाले भने, 'मेरो समय त्यही बेलासम्म हो जुन बेला कमाण्डरले लडाइँ सकियो अब फर्क भनेर भन्दैन।'
संवैधानिक व्यवस्थाअनुसार अर्थमन्त्रीको रुपमा निरन्तरताका लागि खतिवडाले अबको ६ महिनाभित्रमा सांसद पदको शपथ लिनुपर्छ। त्यसका लागि उनी यसअघिकै जस्तो मन्त्रिपरिषदको सिफारिसमा राष्ट्रपतिबाट मनोनित हुनुपर्छ। अर्थमन्त्रीको बुधबारको सम्बोधनबाट उनी छिट्टै सांसद पदको सपथ गर्दै थप ६ वर्ष सांसद र ३ वर्ष अर्थमन्त्रीकै रुपमा निरन्तरताको बाटोमा छन् भन्ने बुझ्न गाह्रो छैन।

चर्को राजनीतिक दाउपेचका बीच दोहोर्याएर अर्थमन्त्री नियुक्त भएका खतिवडाले आफू प्रधानमन्त्रीले चाहेको दिनसम्म यही पदमा रहने प्रष्ट संकेत दिएका छन्। आफ्नो पार्टी नेकपाभित्रको राजनीतिक लडाइँमा उपाध्यक्ष बामदेव गौतमलाई पराजित गर्दै अघि बढेका खतिवडाले आफ्नो विजयको प्रष्ट संकेत पहिलो दिन नै दिएका छन्।
आफू पछिल्लो २४ घण्टा क्वारेन्टाइनमा बसेर थप ऊर्जाका साथ अर्थमन्त्रालय आएको पनि उनले बताए। मन्त्री खतिवडाले आफूले मन्त्रालयको संरचनामा उत्साह भर्ने र कतिपय अवस्थामा अग्रसर भएर काम गर्ने उल्लेख गरे। 'अहिले हामी उच्च आर्थिक वृद्धिको बाटोमा रहँदा रहँदै, अर्थतन्त्रका परिसूचकहरु ठीक ठाउँमा रहँदा रहँदै पनि केही बाह्य चुनौतिको सामना गर्नुपरेको छ,' उनले भने, 'हामी त्यसलाई सामना गर्न सक्छौँ।'
दुई वर्षअघि अर्थतन्त्रको श्वेतपत्र सार्वजनिक गर्दै आफ्ना पूर्ववर्ती सरकारमाथि कडा आक्रमण गरेका खतिवडाले दोस्रो कार्यकालको पहिलो दिन त्यसैको बचाउ गरेका छन्।
'दुई वर्षअघि श्वेतपत्रमा भनिएका कुराहरुमा के पुगे के पुगेनन्, केमा सुधार हुँदैछ, के भएनन् त्यसको लेखाजोखा यहाँहरुले गर्नु नै हुनेछ,' अर्थमन्त्री खतिवडाले भने, 'मैले त्यतिबेला अर्थतन्त्रको संरचनागत समस्या छन् भनेको थिएँ, उत्पादनको संरचना, आयातको संरचनासँगै जोडिने राजस्वको संरचना, विप्रेषणको संरचनासँगै जोडिने उपभोगको संरचनामा पार्ने प्रभावमा कसरी सुधार गर्न सकिन्छ भनेर दुई वर्षमा काम गर्न खोजिएको हो।'
आयातमा आधारित अर्थतन्त्र आन्तरिक उत्पादनमा आधारित अर्थतन्त्रमा परिवर्तन हुने क्रममा रहेको बताए। आयातमा आधारित राजस्व प्रणाली आन्तरिक उत्पादनमा आधारित बन्दै गएको, निर्यात बढेको, आयात घटेको र थोरै भए पनि व्यापार घाटा घटेको उल्लेख गरे। अर्थमन्त्री खतिवडाले मूल्यवृद्धि नियन्त्रणमै रहेको पनि उल्लेख गरे।
मन्त्री खतिवडाले दुई वर्षमा अर्थतन्त्रको सम्पूर्ण संरचना अर्थमन्त्रीले उथलपुथल ल्याउन नसक्ने भन्दै आफ्नो पहिलो कार्यकालको बचाउ गरे। 'दुई वर्षमा अर्थमन्त्रीले अर्थतन्त्रको सम्पूर्ण संरचनामा उथलपुथल ल्याउन सक्छ भने त्यो कोरा कल्पनामात्रै हो,' उनले भने।
आफ्नो पहिलो कार्यकालमा सुधारवादी छवि देखाएका अर्थमन्त्रीसामू अब त्यसकै निरन्तरताको दबाब छ। यद्यपि, पार्टी भित्रबाट आउने दबाब झेल्न नसक्ने उनको छविमा यसपटक परिवर्तन गर्न सकेमात्रै खतिवडा आफ्नो 'लिगेसी' छाड्न सफल हुनेछन्।
मन्त्री खतिवडाले निजी क्षेत्र र अन्तर्राष्ट्रिय समुदाय दुवैको विश्वास जितेर सरकार अघि बढ्ने उल्लेख गरेका छन्। पहिलो कार्यकालमा निजी क्षेत्रबाट 'रेड सिग्नल' पाएका खतिवडाले दातृ निकायबाट बलियो साथ पाइरहे। कतिपय अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाका प्रतिनिधिहरु उनको खुलारुपमै प्रशंसा गरिरहे।
बुधबार अर्थसचिव शिशिरकुमार ढुंगानाले भनेजस्तै कोरोनाको विश्वव्यापी संकटले नेपाली अर्थतन्त्रमा पनि दवाब बढाइरहेको छ। यसलाई झेल्ने गरी तयारी गर्नुपर्ने मुख्य चुनौती उनीसामू छ।
अर्थतन्त्रलाई 'ट्रयाक'मा हिडाउँदै निजी क्षेत्रको विश्वास जित्ने र अर्थ मन्त्रालयको परम्परागत शाख उच्च बनाउन उनले थप मेहनत गर्नुपर्छ। आर्थिक गतिविधि विस्तार, वित्तीय स्थायित्व कायम गर्दै वित्त व्यवस्थापन प्रभावकारी बनाउन खतिवडाले काम गर्नुपर्छ।
मन्त्रीको स्वागत कार्यक्रममा सचिव ढुंगानाले २०४८/०४९ पछि धेरै सुधारका काम अघि बढेको उल्लेख गरे।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।