शनिबार भएको उपनिर्वाचनको मतपरिणाम सबै स्थानको सार्वजनिक भइसकेको छ।
यो निर्वाचनलाई प्रमुख प्रतिपक्ष दल नेपाली कांग्रेसले सरकारलाई सच्चिन दबाब दिने 'मिनी जनमत संग्रह' का रूपमा लिएको थियो। अर्को तर्फ सरकारको कार्यशैली प्रति जनतामा नकरात्मक प्रभाव नपरेको देखाउनु सत्तारुढ दल नेकपाको लागि चुनौती थियो।
उपनिर्वाचन भएका ५२ स्थानमा नेकपा एक प्रतिनिधिसभा सहित ३० सिटमा विजयी भएको छ। प्रतिपक्ष दल नेपाली कांग्रेस १३ स्थानमा विजयी भएको छ।
राष्ट्रिय जनमोर्चाले एक प्रदेशसभामा जीत निकाल्यो भने समाजवादी पार्टीले ४ वडाध्यक्ष जित्यो। राजपाले ३ वडाध्यक्ष जितेर चित्त बुझायो।
सम्पन्न मत परिमाणको आधारमा अर्थविद् विश्व पौडेलले मत प्रतिशतको विश्लेषण गरेका छन्। उनका अनुसार मत प्रतिशत वृद्धिको आधारमा प्रमुख प्रतिपक्ष दल नेपाली कांग्रेसले आफ्नो अवस्था सुधारेको देखिन्छ। प्रस्तुत छ अर्थविद् पौडेलको विश्लेषण:
१) चुनाव भएका क्षेत्रमध्ये कांग्रेसले वडाध्यक्ष पदमा जितेका १२ वटा स्थानमा भएको निर्वाचनमा ७ वटा स्थानमा नेकपाले जितेको छ। यस्तै पहिले नेकपाले जितेका ५ ठाउँको वडाध्यक्ष कांग्रेसले जितेको छ। वडाध्यक्षतर्फ ११ स्थानमा जित्दा कांग्रेसले कुल एक वडाध्यक्ष पद हारेको छ।
२) तर यसअघिको निर्वाचनमा कांग्रेसले अहिले वडाध्यक्षको निर्वाचन भएका स्थानमा कुल १७ हजार ३ सय १० मत ल्याएकोमा अहिले २६ हजार ४ सय ५० मत ल्याएको छ। यो भनेको ५२.८% को वृद्धि हो। सत्तारुढ नेकपाका दुई घटकले अहिले वडाध्यक्षको निर्वाचन भएका स्थानमा गएको चुनावमा कुल २९ हजार ६ सय ४८ मत ल्याएकोमा अहिले कुल ३० हजार १ सय ४९ मत ल्याएका छन् । यसै तथ्याङ्कलाई आधार मानेर हेर्ने हो भने नेकपाको मतमा १.७%ले वृद्धि भएको छ।
३) नेकपाले अहिले मेयर र उपमेयर निर्वाचन भएका ठाउँहरुमा पहिले कुल ४३ हजार ३ सय ३० मत ल्याएकोमा अहिले ३७ हजार ४ मत ल्याएको छ भने कांग्रेसले २३ हजार ७ सय ६ मत ल्याएकोमा अहिले ३६ हजार ८ सय ८ मत ल्याएको छ। यसरी मेयर र उपमेयर पदमा कांग्रेसको कुल मत ५५.२% ले वृद्धि हुँदा नेकपाको कुल मत १४.५%ले घटेको छ। यस्तै, प्रदेशको निर्वाचन भएका ठाउँहरुमा नेकपाको उम्मेदवारहरुले पहिले ३६ हजार ७ सयप ५९ मत ल्याएकोमा अहिले ३५ हजार ४ सय ९२ मत (३.४% ले घटेको) र काँग्रेसका उम्मेदवारहरुले पहिले ३६ हजार १ सय ३६ मत ल्याएकोमा अहिले ४१ हजार ७ सय ६९ मत (१५.५% ले बढेको) ल्याएका छन्। कास्कीको संसदीय चुनावमा भने दुवै पार्टीको मत घटेको छ।
४) कुल ४३ ठाउँमा वडाध्यक्षको चुनाव भएकोमा नेपाली काँग्रेसले ६ स्थानमा पहिलेको भन्दा कम मत ल्याएको छ। तीमध्ये चार स्थान दुई नम्बर प्रदेशमा छन्।अछामको मल्लेख वार्ड नं ५ र भोजपुरको पौवादुङ्माको वार्ड नं १ को अध्यक्ष पदमा कांग्रेसको यस अघिको निर्वाचनमा भन्दा कम मत आएको छ। मेयर, उपमेयर र प्रदेश सभासद सबै निर्वाचनमा भने कांग्रेसको यस अघिभन्दा बढी मत आएको छ।
५) यस्तै नेकपाले २० वटा वडाध्यक्षको चुनावमा पहिलेको भन्दा कम मत ल्याएको छ। पिपरा तथा धरानको मेयरको चुनाव र भक्तपुरको प्रदेश सभासदको चुनावमा पनि नेकपाको पहिलेको भन्दा कम मत आएको छ। नेपाली कांग्रेससँगको प्रमुख फरक के देखिएको छ भने नेकपाले मधेसका ६ वटा वडाध्यक्षको चुनावमा मत बढाएको छ।
६) नेपाली काँग्रेस र नेकपाको वडाध्यक्षको मतको तुलना गर्दा नेकपाले १६ स्थानमा नेपाली कांग्रेसले बढाएको भन्दा बढी र नेपाली कांग्रेसले २७ स्थानमा नेकपाले बढाएको भन्दा बढी मत बढाएको छ।
७) मतदाताले विकल्प चाँही खोजेको देखिन्छ। नेपाली कांग्रेसले आफुले जितेका वडाध्यक्षमध्ये दुई तिहाइमा हारेको छ। मकालु गाविसबाहेक सबै मेयर उपमेयरको चुनावमा पहिले जितेका पार्टीले हारेका छन्। कास्कीमा पनि दुवै मुख्य पार्टीका मत घटेका छन्। यसरी हेर्दा मानिसहरुले नेपाली कांग्रेसको विकल्पको रुपमा नेकपा र नेकपाको विकल्पको रुपमा नेपाली कांग्रेसलाई नै छानेको देखिन्छ। कास्कीमा दुवै पार्टीका मत कम भए तर मान्छेले अरु पार्टीका उम्मेदवार त्यहाँ भएपनी तिनलाई विकल्पको रुपमा रोजेनन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।
.jpg)
