भारतको प्रतिष्ठित साहित्य अकादमी युवा पुरस्कार नेपालका युवराज भट्टराईलाई

साहित्य डबली

नेपाल लाइभ मंगलबार, भदौ ३१, २०७६ १८:२९

काठमाडौं- पाल्पाका युवराज भट्टराईले भारतको प्रतिष्ठित साहित्य अकादमी युवा पुरस्कार प्राप्त गरेका छन्।

कवि भट्टराईको काव्यकृति ‘वाग्विलासिनी’लाई संस्कृत भाषातर्फ यस वर्षको साहित्य अकादमी युवा पुरस्कार प्रदान गरिएको हो। भारतीय प्रतिष्ठित अकादमी युवा पुरस्कार पाउने आफू पहिलो नेपाली युवा लेखक भएको उनको दाबी छ।

भारत सरकारको भाषा एवम् संस्कृति मन्त्रालयअन्तर्गत साहित्य अकादमीले २३ भाषामा युवा पुरस्कार प्रदान गर्दै आएको छ। जसमध्ये संस्कृत भाषातर्फ सन् २०१९ का लागि प्रदान गरिएको उक्त पुरस्कार भट्टराईको कवितासंग्रहले प्राप्त गरेको हो।

अकादमीद्वारा प्रत्येक वर्ष प्रदान गरिँदै आएको युवा पुरस्कार यस वर्ष कविताका ११, कथाका ६, उपन्यासका ५ तथा एउटा साहित्यिक आलोचनाको कृतिले प्राप्त गरेको छ।

गत भदौ २२ मा आसाम राज्यको डिब्रुगढनगरस्थित कनाई महाविद्यालयको सभागारमा आयोजित एक भव्य समारोहका बीच भट्टराईलाई कन्नड भाषाका कवि, नाटककार एवं लोकसाहित्यकार चन्द्रशेखर अम्बारले सो पुरस्कार प्रदान गरेका थिए।

३५ वर्षभन्दा कम उमेरका व्यक्तिलाई प्रदान गरिने यस पुरस्कारको राशी ५० हजार भारतीय रुपैयाँ छ।

को हुन् भट्टराई?
कवि भट्टराई पाल्पाको माणि ठूलाचौरमा जन्मिएका हुन्। ठूलाचौरस्थित जनप्रिय प्राथमिक विद्यालयमा प्राथमिक शिक्षा अध्ययन गरेका उनी त्यसपछि भने संस्कृत अध्ययनका लागि भारत लागेका थिए। नयाँ दिल्लीस्थित शारदादेवी संस्कृत विद्यापीठमा उनले उत्तरमध्यमासम्मको अध्ययन गरेका थिए।

त्यसपछि शास्त्री पढ्न उनी दिल्लीस्थित लालबहादुर शास्त्री राष्ट्रिय संस्कृत विद्यापीठमा भर्ना भए। ‘पाणिनीय व्याकरण’ विषयमा स्नातक तह सकेका उनले आचार्य भने ‘संस्कृत व्याकरण’ विषयमा गरे। दिल्ली विश्वविद्यालयको हंसराज महाविद्यालयमा उनले आचार्यको अध्ययन पूरा गरेका थिए। ‘व्याकरण’ विषयमा भट्टराईले एमफिल तहको अनुसन्धानसमेत गरिसकेका छन्।

कवि भट्टराई हाल दिल्ली विश्वविद्यालयकै कला संकायअन्तर्गत संस्कृत विभागमा 'व्याकरण' विषयमा विद्यावारिधि गर्दैछन्।

भट्टराई संस्कृता भाषाका जानकार, कविका अलावा सञ्चारकर्मीसमेत हुन्। भारत सरकारको सूचना प्रशारण मन्त्रालयअन्तर्गत प्रसार भारती संस्थाको लोक प्रसारण केन्द्र 'अल इण्डिया रेडियो'मा नेपाली तथा संस्कृत भाषामा उनी समाचार सम्पादक एवम् वाचकको रूपमा कार्यरत छन्। दूरदर्शनको 'डिडी न्युज च्यानल'मा संस्कृत डेस्कमा वार्ता सम्पादक तथा वार्ताकारको रुपमा समेत उनी आवद्ध छन्।

संस्कृतको पारम्परिक र आधुनिक दुवै धाराका विद्वान भट्टराईका वाग्विलासिनी र मनोनुरंजिनी नामक दुईवटा संस्कृत काव्यहरु प्रकाशित भइसकेका छन्। यी दुवै काव्य कविताका शाश्वत विषय भक्ति र शृंगारलाई आधार बनाएर लेखिएका छन्।

भट्टराई नयाँ दिल्लीस्थित ‘स्वस्तिवाचन’ नामक संस्कृत प्रचारक संस्थाका उपाध्यक्षसमेत हुन्। यसअघि उनलाई वनारसको अखिल भारतीय विद्वत परिषद्‌ले पनि ‘युवा विद्वान’का रूपमा सम्मान गरेको थियो। वनारसकै विश्वप्रसिद्ध वाग्योग चेतनापीठबाट उनी सम्मानित भएका छन्।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

नेपाल लाइभ Nepal’s independent digital media. Offers quick current affairs update, analysis and fact-based reporting on politics, economy and society. http://nepallive.com

लेखकबाट थप

संविधान मिचेर मेरो सरकार ढालियो : प्रचण्ड

राष्ट्रपति ट्रम्पको खाडी मुलुकहरूतर्फ ऐतिहासिक भ्रमण

उपसभामुख राना बङ्गलादेश प्रस्थान