रक्तचन्दनको अवैध कारोबार न्यून, प्रहरी भन्छ : तातोपानी नाका बन्द हुनु प्रमुख कारण

ब्लग

नेपाल लाइभ आइतबार, माघ १४, २०७४ १५:१६

बनेपा- बहुचर्चित रक्तचन्दनको नाम आजकल सुन्न छाडे पनि आम जनतामा भने जिज्ञासा कायमै छ, यसको अवैध कारोबार बन्द भएको हो त? रक्तचन्दनबारे स्थानीय प्रशासन र प्रहरीको आ–आफ्नै तर्क छ।

सिन्धुपाल्चोकको तातोपानी नाकाबाट नेपाल भित्रिने रक्तचन्दन अरनिको राजमार्ग हुँदै काठमाडौं प्रवेश गर्न लाग्दा धेरै पटक प्रहरीले पक्राउ गरे पनि केही वर्षयता यसको अवैध कारोबार भए नभएको बारे प्रहरी समेत अनविज्ञ छ।

केही वर्षअघि रक्तचन्दनको अवैध ओसारपसार हुँदा प्रहरीले काभ्रेपलाञ्चोकको पाँचखाल, दोलालघाट, उग्रचण्डीनाला, धुलिखेल लगायतका क्षेत्रबाट विभिन्न व्यक्तिलाई पक्राउ गरेको थियो। उता सिन्धुपाल्चोकको विभिन्न ठाउँबाट पनि रक्तचन्दन बरामत हुनुका साथै तस्कर समेत समातिएका थिए।

काभ्रेपलाञ्चोकका प्रमुख जिल्ला अधिकारी शिवप्रसाद सिंम्खडाले सिन्धुपाल्चोकको तातोपानी नाका अवरुद्ध भएको र चीनमा पनि उत्पादन शुरु भएका कारण यसको कारोबार नभएको अनुमान लगाउँछन्।

उनी भन्छन्,'सुनको अवैध कारोबार फाट्टफूट्ट सुनिन्छ तर यसको कारोबार सुन्नमा आएको छैन।'

रक्तचन्दनमा धेरै कडाइ भएपछि तस्करले शैली परिवर्तन गरेर रक्तचन्दनको तेलको अवैध धन्दा पनि चलाएका थिए। काठमाडौंमा केही वर्षअघि ९० लिटर रक्तचन्दनको तेलसहित केही व्यक्ति फेला परेपछि तेलको पनि कारोबार भएको कुरा खुलेको थियो।

जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रहरी नायब उपरीक्षक महेन्द्र मरासिनीले चीनको मुख्य नाका तातोपानी बन्द भएका कारण रक्तचन्दको कारोबार नभएको हुनसक्ने आशंका गर्छन्।

रक्तचन्दन साइटिस सन्धिको अनुसूची– २ मा सूचीकृत छ। अनुसूची–२ मा सूचीकृत भएकाले व्यापार– व्यवसाय गर्न पाइने भए पनि भारत सरकारले व्यापार– व्यवसायमा पूर्ण रुपले प्रतिबन्ध लगाएको छ। सन्धि बमोजिम बरामद भएका वस्तु जुन देशमा उत्पादन भएको सोही ठाउँमा पठाउनुपर्ने कानूनी प्रावधान छ। चीनमा रक्तचन्दनको मूल्य प्रतिकेजी १६ हजार रुपैयाँसम्म पर्छ।

सिन्धुपाल्चोकका पत्रकार दिनेश थापा रक्तचन्दनको अवैध कारोबार गर्ने व्यक्तिले भारतबाट नै कारोबार गरेका कारण नेपालमा यसको नाम कम सुनिएको

तातोपानी नाका केही समय खुल्दा फाट्टफूट्ट कारोबार समेत भएको उल्लेख गर्दै उनी भन्छन्,'रसुवा नाकाबाट रक्तचन्दनको कारोबार सम्भव नभएकाले तस्करले भारतबाट नै रक्तचन्दन चीन पठाउँछन्।'

काभ्रेपलाञ्चोकबाट केही वर्षअघि झण्डै ९ सय किलो अवैध रक्तचन्दन बरामद भएको जिल्ला वन कार्यालयका अधिकृत अर्जुन खड्काले जानकारी दिए। उनका अनुसार बरामद भएका सबै रक्तचन्दन वन विभागलाई बुझाइएको र रक्तचन्दनको अवैध ओसारपसार सम्बन्धी ८ वटा मुद्दा दायर भएकोे छ। रासस

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

नेपाल लाइभ Nepal’s independent digital media. Offers quick current affairs update, analysis and fact-based reporting on politics, economy and society.http://nepallive.com

लेखकबाट थप

भेरी करिडोर स्तरोन्नति गर्न अर्थले सुनिश्चित गर्‍यो ४ अर्ब

जय ट्रफी: सागर र ललितको घातक बलिङमा पुलिस बन्यो च्याम्पियन

न्याय परिषद् सदस्यमा प्रस्तावित दामोदर खड्काविरूद्ध उजुरी आह्वान