बलराज साहनी बलिउडमा ५० र ६० को दशकका सबैभन्दा प्रभावशाली अभिनेता थिए। उनी आज पनि धेरै कलाकारका लागि प्रेरणा छन्।
उनलाई त्यस समयको सबैभन्दा शिक्षित अभिनेताको रूपमा पनि लिइन्थ्यो। बलराज साहनीले आफ्नो चरित्रमा जीवन्तता ल्याउने गर्थे। बलराज साहनी क्रान्तिकारी विचारका पनि थिए।
क्रान्तिकारी विचारका कारण उनलाई जेलमा राखिएको थियो र जेलमै उनले फिल्मको सुटिङ गरेका थिए।
बलराज साहनी अभिनय कौशलका लागि मात्रै नभई आफ्नो वरपर भइरहेका मुद्दाहरूमा आफ्नो विचार व्यक्त गर्नमा पनि निकै मुखर थिए। क्रान्तिकारी र कम्युनिस्ट विचारका लागि आईटीए समूहसँगको सम्बन्धका कारण उनी धेरै पटक समस्यामा परे र गिरफ्तार पनि भए।
उनी ‘हलचल’ नामक चलचित्रको सुटिङ गरिरहेका बेला पक्राउ परेका हुन्। त्यसपछि फिल्म निर्माताको विशेष आग्रहमा उनलाई दिउँसो सुटिङ र साँझ जेल फर्कन अनुमति दिइएको थियो।
दिलीप कुमारको सिफारिसमा के आसिफ फिल्म ‘हलचल’मा जेलरको भूमिकामा बलराज साहनीसँग गए। भूमिका सुनेपछि बलराज साहनीले के आसिफको अगाडि एउटा अनौठो सर्त राखे। जेलर बन्नुअघि बलराज साहनी जेलको तरिका, जीवनयापन र नियम–कानून बुझ्न जेल जान चाहन्थे।
यस्तो अवस्थामा उनी के आसिफसँग आर्थर रोड जेल पुगेका थिए।
तर, यसपछि उनको जीवनमा केही यस्तो भयो कि उनी वास्तवमा जेल गए। बलराज साहनी श्रीमतीसहित कम्युनिष्ट पार्टीको जुलुसमा गएका थिए तर त्यहाँ हिंसा भएको थियो। धेरै जना गिरफ्तार भए। जसमध्ये एक बलराज साहनी थिए।
यसपछि आसिफले प्रहरी विभागसँग कुरा गर्दै सुटिङ पूरा गर्न अनुमति मागेका थिए। आसिफको आग्रहमा जेलरले बलराज साहनीलाई जेलमा हुँदा सुटिङ गर्न दिएका थिए। बलराज साहनी दिउँसो फिल्मको सुटिङको लागि सेटमा जाने गर्थे र साँझ जेल फर्कने गर्थे।
१ मे १९१३ मा पाकिस्तानमा जन्मेका बलराज साहनीले लाहोर विश्वविद्यालयबाट अंग्रेजी साहित्यमा स्नातकोत्तर गरे। यसपछि साहनीले आफ्नो पारिवारिक व्यवसाय सम्हाल्न रावलपिंडी जाने निर्णय गरे। बलराज साहनीले सन् १९३८ मा महात्मा गान्धीसँग पनि काम गरेका छन्।
त्यसपछि उनी बीबीसी हिन्दीमा काम गर्न लन्डन गए। बलराज साहनीले सन् १९४६ मा ‘इन्साफ’ नामक सिरियलबाट आफ्नो अभिनय करिअर सुरु गरेका थिए।
‘काबुली वाला’, ‘दो भीगा जमीं’, ‘वक्त’, ‘छोटी बहन’ र ‘गरम हवा’ जस्ता फिल्मबाट उनले धेरै चर्चा पाए।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
