नेपाल एयरलाइन्सको व्यावसायिक योजना, हवाई माफियालाई छटपटी

अनुसन्धान

उत्तम काप्री बुधबार, भदौ १३, २०७५ १०:४९

काठमाडौं- राष्ट्रिय ध्वजाबाहक नेपाल वायु सेवा निगमको व्यावसायिक योजना सार्वजनिक भएसँगै केही निजी विमान कम्पनीमा छटपटी सुरु भएको छ।

निगमले बिग्रँदो आन्तरिक बजार सुधारका लागि अगाडि सारेको व्यावसायिक योजनाका कारण उनीहरुलाई छटपटी भएको हो। हिमाली तथा पहाडी जिल्लाका विमानस्थलमा नियमित उडान गर्ने योजना सार्वजनिक भएसँगै आफ्नो व्यापार घट्ने उनीहरुको चिन्ता छ।

निगमले १९८० कै दशकमा बाजुरा र बजाङ जस्तो ठाउँमा पनि नियमित उडान गरेको थियो। जहाज र पाइलट अभावकै कारण तीन दशकभन्दा अगाडि उडान सुरु भएका विमानस्थलमा पनि निगमले अहिले जहाज उडाउन सकेको छैन। पाइलट ल्याएरै भए पनि त्यस्ता विमानस्थलमा 'फुल फेज'मा सञ्चालन गर्ने योजना निगमको छ। हिमाली तथा दुर्गम क्षेत्रमा उडान गर्न नसक्ने जहाजको व्यवस्थापन गर्दै नयाँ जहाज खरिद प्रक्रिया समेत सुरु भएको छ भने निगमले त्यस्ता ठाउँमा उडान गर्न सक्ने ६ वटा ट्विनअटर विमान खरिद गरेर देशभर उडान गर्ने तयारी थालेको छ।

नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले परीक्षण उडान गरेको सबै विमानस्थलमा सातामा एक उडान एक यात्रु भए पनि नियमित उडान गर्ने बताएसँगै निजी कम्पनीका मालिकहरु निगमविरुद्ध लागेका हुन्।

चीनबाट खरिद गरिएको चार वटा बाई १२ र दुई वटा एमए ६० जहाज भाडामा दिँदै नयाँ जहाज खरिद गर्ने उसको तयारी छ। यिनले दुर्गममा हवाइ उडान गर्न सकेका छैनन्। यो सँगै निगमसँग अहिले आन्तरिक उडानका लागि अरु तीन वटा ट्विनअटर जहाज छन्। तर, पाइलट अभावका कारण दुई वटा मात्रै बाई १२ जहाजले उडान गरिरहेको छ। तर, नयाँ जहाज खरिद गर्दै दुर्गममा उडान गर्न लागे पनि हवाई माफियाले चलखेल सुरु गरेको निगमका एक निर्देशक बताउँछन्। 'जहाज खरिद प्रक्रिया नै अवरुद्ध पारी सिन्डिकेट लगाउन केही विमान कम्पनी लागि परिरहेका छन्,' उनले भने।

कतिपय निजी विमान/हेलिकोप्टर कम्पनीले उच्च हिमाली तथा दुर्गम क्षेत्रमा चार्टर उडानमार्फत मनपरी रकम असुल्दै आएपछि निगमले सस्तोदरमा सेवा प्रदान गर्न लागेको हो।

महाप्रबन्धक सुगतरत्न कंसाकारको अवधि करिब एक वर्ष बाँकी छ। यस अवधिमा उनले १० वटा जहाज खरिद प्रक्रिया टुंगो लगाउने गरी अगाडि बढेसँगै हवाई माफिया पुरानो वाइडबडी जहाज खरिदमा आर्थिक हिनामिना भएको आरोप लगाउँदै आएका छन्।

कंसारकारकै पालामा जहाज खरिद टेन्डर भएको अवस्थामा आफ्नो एजेन्टमार्फत खरिद हुने अवस्था नदेखेपछि उनीहरु कंसाकार हटाउने खेलमा लागेको स्रोत बताउँछ। कंसकारलाई काममा असहज बनाउन उनीभन्दा माथिलो पद (कार्यकारी अध्यक्ष) मा मदन खरेललाई ल्याउने लबिङमा उनीहरु लागेका छन्।

कंसकार भने दुर्गम भेगमा निमगले विमान सञ्चालन गरेसँगै अहिले मनोमानी ढंगले नाफा असुलिरहेका कम्पनी स्वत: कमजोर हुने बताउँछन्। 'निगमले अन्तर्राष्ट्रिय उडानबाट नाफा कमाएरै भए पनि हिमाली तथा दुर्गम क्षेत्रका जनतालाई हवाई सेवा दिन्छ,' उनले भने, 'यतिन्जेल निगम कमजोर भएकै कारण कतिपय एयरलाइन्स कम्पनीले चार्टर उडानका मार्फत मनपरी भाडा असुलेका छन्। अब त्यस्तो हुन दिँदैनौं।'

निगमले खरिद गर्न लागेको १० वटा जहाजमा पनि आर्थिक चलखेल गर्न नसकिने अवस्था आएपछि माफियाहरु असक्षम बनाउन लागिपरेका संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयका एक सहसचिवले बताए।

असार र साउनमा आएका दुई वटा वाइडबडी जहाज खरिदमा पनि नेपाली एजेन्ट सफल हुन सकेका थिएनन्। कंसकारले अबको खरिदमा पनि सिधै जहाज उत्पादन कम्पनीसँगै डिल सक्ने भन्दै उनीहरु सशंकित भएका हुन्।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।