माओवादीको समानुपातिकमा पुरुष कोटा जम्मा दुई, प्रतिस्पर्धामा हितराज, पेशल र अजम्बर!

राजनीति

भूपेन्द्र शाह ठकुरी शुक्रबार, मंसिर २३, २०७९ १८:२८

काठमाडौं- सत्ता गठबन्धनको एउटा घटक नेकपा माओवादी केन्द्रले समानुपातिकबाट जम्मा दुई पुरुष पठाउन पाउने भएको छ। संघीय संसद्मा महिलाको प्रतिनिधित्व ३३ प्रतिशत पुर्‍याउनुपर्ने प्रावधानका कारण प्राप्त १४ सिटमा १२ महिला हुनेछन्।

प्रतिनिधि सभाको प्रत्यक्षतर्फ एक महिला सहित १८ सिटमा विजयी हासिल गरेको छ। समानुपातिकतर्फ १४ गरी ३२ सिट जितेको छ।

राष्ट्रिय सभामा माओवादी केन्द्रका १५ जना संसद छन्। जसमध्ये ३ जना महिला छन्। संघीय संसद्मा ४७ जना सांसद् पुग्छन्। ४७ सांसद्को एक तिहाइ १६ जना हुन आउँछ। चार जना पहिल्यै भएका कारण १२ जना महिला पठाउनुपर्ने देखिन्छ।

यही १४ जनाबाट समानुपातिक प्रतिनिधित्व पनि कायम गर्नुपर्छ। नियमअनुसार समानुपातिक १४ जना पाउनेले खस आर्यबाट ४ र आदिवासी जनजातिबाट ४ जनाको नाम पठाउनु पर्नेछ। दलित र मधेसीबाट २-२ तथा थारु, मुस्लिम र पिछडिएको क्षेत्रबाट १-१ जनाको नाम पठाउनुपर्नेछ।

दुई पुरुषमा पाण्डे, खतिवडा र काङमाङमध्ये को?
जम्मा दुई जना पुरुष पाउने भएकाले माओवादी केन्द्रमा आकांक्षी नेताहरु सकसमा परेका छन्। दुई जना पुरुष पठाउँदा खस-आर्यको पहिलो नम्बरमा रहेका हितराज पाण्डेले अवसर पाउने सम्भावना बलियो छ।

पार्टी सचिव समेत रहेका उनलाई अवसर दिनकै लागि पहिलो बन्दसूचीमा एक नम्बरमा रहेको उपाध्यक्ष कृष्णबहादुर महराको नाम फिर्ता गरिएको थियो। अन्तिममा पाण्डेलाई पहिलो नम्बरमा राखिएको हो।

खस-आर्यको दोस्रो नम्बरमा अर्का एक जना नेता छन्, पेशल खतिवडा। यसअघि प्रत्यक्षबाटै सांसद् बनिसकेका उनले ओखलढुंगामा कांग्रेसलाई छाड्नुपर्ने भयो। त्यसैले समानुपातिकमा सरे। उनको लबिङ पनि चर्को हुनेछ।

अर्को, आदिवासी जनजातितर्फबाट पहिलो नम्बरमा रहेका अजम्बर राई काङमाङले पाउने सम्भावना रहेको छ। कुनै समय एमालेको युवा संगठनको नेतृत्व गरिसकेका उनी संघीय समाजवादी फोरम हुँदै माओवादी केन्द्र पुगेका हुन्।

फोरमको सचिवबाट माओवादीमा पुगेका उनले हालसम्म सांसद् बन्न मौका पाएका छैनन्। त्यसैले यस पल्ट उनी आदिवासी जनजातिबाट पठाउनुपर्ने चारमध्ये एक हुन सक्छन्।

पाण्डे र खतिवडाले खस-आर्यबाट पाउँदा महिलामा ज्ञानु बस्नेत र बिमला सुवेदीले मात्रै पाउनेछन्।

यदि खतिवडालाई काङमाङले उछिनेमा चाहिँ नारायणी शर्माले अवसर पाउनेछिन्। आदिवासी पुरुषबाट काङमाङले पाउँदा तीन महिला दुर्गा राई, मीना तामाङ र उर्मिला माझीले पाउनेछन्।

यस क्लस्टरबाट अर्को पिछडिएको क्षेत्रबाट छिरिङल्यामु लामाले पनि पाउनसक्ने देखिएको छ। उनले आदिवासी जनजाति, महिला र पिछडिएको क्षेत्रको कोटा पूरा गर्ने भएकाले सम्भावना बलियो देखिन्छ।

अन्य क्लस्टरबाट पुरुषले पाउने सम्भावना न्यून छ। त्यसैले दलित दुई जनामा सुशीला श्रीपाइली र पार्वती विकले पाउनेछन्।

मधेसीमा मीना यादव र उमरावतीदेवी यादवले पाउनेछन्। उमरावती डा बाबुराम भट्टराईको नेपाल समाजवादी पार्टीको कोटाबाट माओवादी केन्द्रको बन्द सूचीमा समेटिएकी हुन्।

थारु एक जनामा पनि महिला नै लिनुपर्ने भएकाले रुपासोसी चौधरी बन्ने लगभग पक्का छ भने मुस्लिमबाट कल्पना मियाँले अवसर पाउने देखिन्छ।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।