काठमाडौं– मंसिर ४ मा हुने प्रतिनिधि सभाको निर्वाचनमा कांग्रेस नेता कृष्णप्रसाद सिटौला र राप्रपाका अध्यक्ष राजेन्द्रप्रसाद लिङ्देनबीच चौथोपटक प्रतिस्पर्धा हुँदैछ। उनीहरू झापा क्षेत्र नम्बर ३ मा आमुनेसामुन्ने हुँदैछन्।
सिटौला र लिङ्देनबीचको प्रतिद्वन्द्वीता २०५६ को निर्वाचनबाट हो। ०५६को संसदीय निर्वाचनमा यी दुई नेताले झापा क्षेत्र नम्बर १ बाट प्रतिस्पर्धा गरेका थिए। उक्त निर्वाचनमा सिटौलाले १७ हजार ५६१ मत ल्याएर विजयी हुँदा लिङ्देन ५ हजार ६२५ मत ल्याउँदै तेस्रो भएका थिए। लिङदेन राप्रपाबाट उम्मेदवार थिए।
त्यस्तै, सिटौला र लिङ्देनबीच दोस्रो प्रतिस्पर्धा २०७० को दोस्रो संविधान सभाको निर्वाचनमा झापा क्षेत्र नम्बर ३ मा भएको थियो। यो निर्वाचनमा सिटौलाले १४ हजार ३५५ मत ल्याएका थिए भने लिङ्देनले ९ हजार २५३ मत ल्याएर दोस्रो बनेका थिए।
यो निर्वाचनमा लिङ्देन राप्रपा नेपालबाट उम्मेदवार बनेका थिए। यस्तै, यी दुई नेताको तेस्रो भेट २०७४ को प्रतिनिधि सभाको निर्वाचनमा झापा क्षेत्र नम्बर ३ मै भएको थियो। अघिल्ला प्रतिस्पर्धामा आफ्नो स्थान सुधारेका लिङ्देनले यो निर्वाचनमा सिटौलालाई दोस्रो बनाएर आफू विजयी बने। लिङ्देनले ४४ हजार ६१४ मत ल्याउँदा सिटौलाले ३१ हजार १७१ मत मात्र ल्याएका थिए। यद्यपि, लिङ्देनलाई तत्कालीन एमाले–माओवादी केन्द्रको वाम गठबन्धनको समर्थन रहेको थियो।
आगामी मंसिर ४ मा हुने प्रतिनिधि सभाको निर्वाचनमा यी दुई नेताबीचको चौथो पटकको प्रतिस्पर्धा हुने निश्चित भइसकेको छ। तर, ०७४ को निर्वाचनको राजनीतिक समिकरण र अहिलेको समिकरण भने फेरिएको छ।
सिटौला वर्तमान कांग्रेस–माओवादी नेतृत्वको सत्ता गठबन्धनका उम्मेदवार हुन् भने लिङ्देन एमाले–राप्रपा गठबन्धनका उम्मेदवार हुन्।
तर, यो क्षेत्रको तथ्याङ्कको विश्लेषण गर्ने हो भने आउँदो निर्वाचनमा पनि लिङ्देन सिटौलामाथि हाबी हुन सक्ने देखिन्छ। यसको बलियो आधार भनेको गत वैशाखमा सम्पन्न स्थानीय तह निर्वाचनमा यो क्षेत्र भित्रका दलहरुले उठाएका वडाध्यक्षले प्राप्त गरेको मत हो।
स्थानीय निर्वाचनमा दलहरूले प्राप्त गरेको मत विश्लेषणः
झापा क्षेत्र नम्बर ३ मा बाह्रदशी गाउँपालिका, हल्दिबारी गाउँपालिका, कचनकवल गाउँपालिका, भद्रपुर नगरपालिकाको १, २, ३, ४, ५, ६, ७ तथा ८ नम्बर वडाहरू र बिर्तामोड नगरपालिकाको वडा नम्बर १० पर्दछ। यो क्षेत्रको बलियो राजनीतिक शक्ति कांग्रेस, एमाले र राप्रपा हुन् भने माओवादी केन्द्र तुलनात्मक रुपमा कमजोर स्थितिमा छ।
यो क्षेत्रमा पर्ने पालिकाका वडाहरूमा दलहरूका वडाध्यक्षका उम्मेदवारले प्राप्त गरेको मतलाई विश्लेषण गर्दा नेपाली कांग्रेस ठूलो दल देखिन्छ। यसका वडाध्यक्षका उम्मेदवारले २६ हजार ९२१ मत प्राप्त गरेका छन्।
त्यस्तै, राप्रपाबाट वडाध्यक्षका उम्मेदवारहरुले २१ हजार १५९ मत ल्याएका छन्। तेस्रो नम्बरमा रहेको एमालेका वडाध्यक्षका उम्मेदवारले २० हजार ११३ मत प्राप्त गरेका छन्। नेकपा माओवादी केन्द्रले ६ हजार ६८८ र स्वतन्त्र लगायत अन्य दलले ३ हजार ३७३ मत प्राप्त गरेका छन्।
यो क्षेत्रमा यी ४ राजनीतिक पार्टी दुई ध्रुवमा बाँडिएका छन्। पहिलो वर्तमान सत्ता गठबन्धन, जसमा कांग्रेस र माओवादी केन्द्र रहेका छन् भने दोस्रोमा एमाले र राप्रपाको समीकरण बनेको छ। उपरोक्त मत परिणामलाई आधार मान्ने हो भने एमाले–राप्रपाकै गठबन्धन बलिये रहेको छ यसले लिङ्देनको संसद यात्रा दोहोरिने सम्भावना बलियो देखिन्छ।
त्यस्तै, अघिल्लो निर्वाचनमाभन्दा आसन्न निर्वाचनका लागि लिङ्देनको व्यक्तित्व थप बलियो भएको उनका सर्मथक बताउँछन्।
उनले एक कार्यकाल सांसद बनेर आफूलाई थप चर्चामा पुर्याेएका र राप्रपाका पार्टी अध्यक्ष बनेर थप शक्ति संचित गरेका ती कार्यकर्ताको तर्क छ। जसलाई नजरअन्दाज भने गर्न सकिन्न।
संसद्मा दिएको अन्तिम वक्तव्यमा ‘आफू बलियो शक्ति बनेर संसद् फर्किने’ हाँक दिएका लिङ्देन आफ्नो बलियो आधार इलाकाबाट लड्दैछन् भने अन्य केही स्थानमा एमालेसँग गठबन्धन गरेर उम्मेदवार खडा गरेका छन्।
उता ०६२–०६३को आन्दोलनपछिको सरकारका गृहमन्त्री तथा तत्कालीन प्रधानमन्त्री गिरीजाप्रसाद कोइरालाका प्रिय व्यक्ति सिटौला भने अघिल्लो निर्वाचनको पराजयपछि लगभग मौन जस्तै छन्। सार्वजनिक वृत्तबाट करिब ओझेलमा परेका सिटौलालाई यो निर्वाचनबाट विजयी बनेर आउन भने लिङ्देन बलियो तगारो हुन सक्छन्।
तर, सत्ता गठबन्धनका बलिया नेता तथा यो क्षेत्रका पुराना नेता भएकाले जनताले अन्तिम एक चरण सिटौलालाई निर्वाचित गराउन सक्ने टिप्पणी गर्छन् झापा क्षेत्र नम्बर ३ का कांग्रेसका पुराना एक नेता। तर यो सबैको छिनोफानोका लागि मंसिरको पहिलो सातासम्म कुर्नैपर्ने हुन्छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।