काठमाडौं- २०७६ साउन १५ गते संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्रीको जिम्मेवारी सम्हाल्दै कर्मचारीहरूसँग योगेश भट्टराईले भनेका थिए, 'म कखरा पढ्न आएको छु। तपाईंहरुले मलाई कति पढाउनु हुन्छ, त्यसमा नै तपाईंहरुको क्षमता देखिन्छ। म पढ्दै जान्छु। तपाईंहरु पढाउन योग्य भने हुनुपर्छ। मलाई तपाईंहरूले उच्च शिक्षासम्म पुर्यानुहुन्छ भन्ने विश्वास लिएको छु।’
उनकै भनाइलाई सापटी लिने हो भने योगेशले उच्च शिक्षाको सिँढी चढ्न नपाउँदै मन्त्रालयबाट बिदा हुनु परेको छ।
मन्त्रीका रूपमा १७ महिना काम गरी राजीनामा दिएका योगेशकुमार भट्टराईले आफू मन्त्रालयको काममा एसईईसम्म पुगेको बताए। ‘यस्तै हो। हामी राजनीतिक व्यक्तिलाई परिस्थितिले कहाँ-कहाँ पुर्याउँछ। मन्त्रालय छिर्दै गर्दा कखरा सिक्ने भनेको थिएँ। अहिले त एसइईसम्म त पुगेँ होला। हैन त?,’ मन्त्रीबाट राजीनामा दिएपछि नेपाल लाइभकर्मीसँगको भेटमा उनले भने, ‘बाहिर बस्नेले के-कति मूल्यांकन गरेका छन्। त्यो विस्तारै थाहा हुँदै जान्छ। तर, मैले एसइई परीक्षाको फारम भरेँ तर परीक्षा दिन पाइनँ।’
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री रहेकै अवस्थामा रवीन्द्र अधिकारीको हेलिकोप्टर दुर्घटना परी निधन भयो। अधिकारी सवार हेलिकोप्टर २०७५ फागुन १५ गते ताप्लेजुङमा दुर्घटना भएको थियो। अधिकारीसँगै अन्य ७ जनाले उक्त दुर्घटनामा ज्यान गुमाएका थिए। अधिकारीको निधनपछि ५ महिनासम्म पर्यटन मन्त्रालयको जिम्मेवारी प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले सम्हालेका थिए। २०७६ साउन १५ गते प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले पर्यटन मन्त्रालयको जिम्मेवारी योगेशलाई दिएका थिए।
मन्त्री पदको पदभार ग्रहण गर्दै भट्टराईले स्वर्गीय नेता तथा सहपाठी रवीन्द्र अधिकारीले लिएको भिजन र आफ्नो भिजनसँगै पर्यटन क्षेत्रको विकास गर्ने प्रतिबद्धता गरेका थिए।
मन्त्री भट्टराईले प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले संसद् विघटन गर्ने सिफारिस राष्ट्रपतिसमक्ष भएसँगै आइतबार राजीनामा दिएका हुन्। औपचारिक राजीनामा दिएको भोलिपल्ट अर्थात् सोमबार मन्त्रालयमा कर्मचारी र पत्रकारलाई बिदाइ सम्बाधन गर्दै आफूले गरेको काम फेरिस्तसमेत बताएका थिए। उनले आफूले गरेको काममा आफैँ सन्तुष्ट नभएको तर, परिस्थितिका कारण राजीनामा दिएको बताइरहेका थिए।
मन्त्री भट्टराईले मन्त्रालयको जिम्मेवारी लिएसँगै राष्ट्रिय ध्वजाबाहक नेपाल एयरलाइन्सलाई 'वाह! नेपाल एयरलाइन्स!' बनाउने प्रतिबद्धता गरेका थिए। तर, त्यो काम उनले पूरा गर्न भने पाएनन्। मन्त्री भट्टराईले नेपाल एयरलाइन्स सुधारकै लागि भन्दै गठन गरेका अध्ययन कार्यदलका सदस्यलाई मन्त्रालयको जिम्मेवारी त्यागेसँगै निगमको तालाचाबी दिएर गएका छन्। अब उनीहरुबाट सुधार हुने/नहुने हेर्न भने बाँकी नै छ।
मन्त्री भट्टराईलाई पदभार ग्रहण गर्दै गर्दा अर्को ठूलो चुनौती थियो, भिजट नेपाल २०२० सफल बनाउनु। सरकारले सन् २०२० लाई भिजट नेपाल २०२० अभियानको रुपमा मनाउँदै २० लाख पर्यटन नेपाल भित्र्याउने लक्ष्य लिएको थियो। मन्त्री भट्टराईले पनि भिजिट नेपाल २०२० को अभियान सफल बनाउन दिनरात नै खटिरहे। भिजिट नेपाल २०२० को उद्घाटनसम्म पुर्याए। तर, २०१९ को डिसेम्बरदेखि चीनबाट सुरु भएको कोरोना भाइरसको महामहारी विश्व व्यापी फैलिन पुग्यो। सरकारले भिजिट नेपाल अभियान पनि रद्द गर्यो।
कोरोनाकै कारण अहिलेसम्म सञ्चालनमा आइसक्ने भनिएको गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको काम पनि मन्त्री भट्टराईले फत्ते गर्दै उद्घाटन गर्न पाएनन्। तर, कोरानाकै समयमा देशभरको विमानस्थल सुधारमा भने योगेशले राम्रै सफलता हासिल गरेको भन्न सकिन्छ। उनकै कार्याकालमा विमानस्थलको रन–वे पिच परिर्वतनको काम सम्पन्न भएको छ।
मन्त्रीका रूपमा उनको अनुभव जस्ताको तस्तै
करिब १७ महिनाको अवधि मैले यो मन्त्रालयमा बिताएँ। ३ जना सचिवसँग काम गर्ने अवसर पाएँ। मैले काम गर्दा मन्त्रालयमा राम्रो नेतृत्व पाएको महसुस गरेको छु। तर, म आफैँ आफूले गरेको काममा सन्तुष्ट भने हुन सकिनँ। तर, यस्तो विषम परिस्थितमा पनि मन्त्रालयको टिमले गरेका काममा दुःखी भइहाल्नु पर्ने अवस्था भने छैन।
कोरानाका कारण कतिपय महत्त्वपूर्ण योजना रोकिएँ त कतिपय सुरू पनि भएका छन्। फेरि कुनै कुनै रूपमा स्वागत गर्ने अवसर तपाईंहरूले पाउनु नै हुन्छ भनेमा आशावादी छु। कोरोनाको समयमा पनि आन्तरिक पर्यटनलाई प्रवर्द्धनका लागि दुई दिन बिदा दिन जस्तो कार्यक्रम अगाडि सारेको छु। निजगढ अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको शिलान्यास गर्ने लक्ष्य लिएपनि पूरा भएन तर, प्रक्रिया अगाडि बढेका छन्।
दुर्भाग्यवस १० महिना कोरोनाका कारण मन फुकाएर काम गर्न पाइनँ। संकुचित हिसाबले काम गर्न परो। उपलब्धि सोचेअनुसार हुन सकेन। राम्रो परिमाण निकाल्ने कोसिस गरेँ। हामी दबाबमा थियौँ। भ्रमण वर्ष उद्घोष भएको थियो। गन्तव्य विकास गर्ने। अर्थतन्त्रमा पर्यटनबाट सहयोग गर्ने। गत आर्थिक वर्ष ६० प्रतिशत प्रगति भएको छ। शतप्रतिशत नभएपनि ८० प्रतिशत हुनपर्थ्यो त्यो नभएको हो। परिस्थिति प्रतिकूल भयो।
मन्त्रालयकै इतिहासमा विदेश कूटनीतिको छलफल मन्त्रालयमा नै भएको थियो। पूर्वाधार क्षेत्र पर्यटन क्षेत्रका क्रान्ति नै भएको छ। गौतम बुद्ध विमानस्थल निर्माणको काम कोरोनाका कारण पूरा हुन सकेन। पोखरामा विमानस्थलको काम पनि प्रभावित भयो। देशभरका विमानस्थल सुधार गर्ने काममा उल्लेख प्रगति भएको छ। मलाई मन्त्री पदबाट राजीनामा दिँदै गर्दा हल्का महसुस पनि भएको छ। तर, मलाई खुसी केमा छ भने युरोपियन युनियनले नेपाली वायुयानमाथि लगाएको उडान प्रतिबन्ध (कालोसूची) फुकुवा हुने विषय सकारात्मक तवरबाट अगाडि बढेको छ।
युरोपियन युनियनको कालोसूचीबाट हटाउन पहल तथा मेहनत भएको छ। प्राधिकरण विभाजन हुने ऐन बनेको छ। संसदमा छ। युरोपियन प्रतिबन्ध हुनुपर्ने कारण छैन, फुकुवा हुनुपर्छ।
हवाई नीति मन्त्रीपरिषदमा जाने क्रममा छ भने नयाँ पर्यटन ऐन को मस्यौदा तयार भएको छ। पर्यटन विश्वविद्यालय ऐनको पनि मस्यौदा तयार भएको भइसेको छ। यस्तै गरी पर्यटन पूर्वाधार साझेदारी कार्यक्रम अगाडि बढाइएको छ। सबैले तहका सरकारले भागलिएका छन्। २ सय वटा आयोजनमा बजेट पाउने अवस्था भएको छ। तीन तहको सरकारको हिसाबले हेर्ने हो भने यसमा क्रान्ति नै आएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।