वाणिज्य बैंकको पुँजी बढाउने रणनीति : बोनस शेयरबाटै २९ अर्ब ४३ करोडले बढ्यो पुँजी

बैंक/बिमा/सेयर

वाणिज्य बैंकको पुँजी बढाउने रणनीति : बोनस शेयरबाटै २९ अर्ब ४३ करोडले बढ्यो पुँजीनाफाको ७० प्रतिशत रकम शेयरधनीको हातमा

नेपाल लाइभ बुधबार, पुस ८, २०७७ ०९:२०

काठमाडौं- नेपाल राष्ट्र बैंकले नगद लाभांशलाई कडाइ गरेसँगै वाणिज्य बैंकहरुले पुँजी बढाउने रणनीति लिएका छन्। गत आर्थिक वर्षको नाफाबाट लाभांश घोषणा गर्ने क्रममा बैंकहरुले औसतमा १४.१९ प्रतिशत लाभांश वितरण गर्दा बोनस सेयरमात्रै ११.३५ प्रतिशत रहेको छ।

२५ वाणिज्य बैंकले गत वर्षको मुनाफा तथा जगेडा कोषबाट २९ अर्ब ४३ करोड रुपैयाँको बोनस शेयर वितरण गर्न लागेका हुन्। कर प्रयोजनसहित ७ अर्ब ३६ करोड रुपैयाँको नगद लाभांश वितरण गर्न लागेका हुन्।

हाल लाभांश घोषणा गर्ने २५ वाणिज्य बैंकको चुक्ता पुँजी २ खर्ब ६३ अर्ब रुपैयाँ रहेको छ। बैंकहरुले गएका वर्षमा बोनस शेयरलाई भन्दा नगद लाभांशलाई प्राथमिकता दिएका थिए। औसतमा १९.६३ प्रतिशत लाभांश दिएका बैंकहरुको बोनस शेयरको हिस्सा ९.०५ प्रतिशतमात्रै थियो भने नगद लाभांश १०.५८ प्रतिशत थियो। चार वर्षअघि नेपाल राष्ट्र बैंकले पुँजी वृद्धि योजना सार्वजनिक गरेपछि बैंकहरुले तीन वर्षसम्म बोनस शेयर तथा हकप्रद शेयरमार्फत् पुँजी बढाएका थिए।

तीन वर्षसम्म बोनस शेयरमात्रै भएको भन्दै गएको वर्ष संस्थापक शेयरधनीहरुले नगद लाभांशका लागि दबाब दिएका थिए। तर यस वर्ष नेपाल राष्ट्र बैंकले कोभिड महामारीको समयमा नगद लाभांशलाई निस्तेज पारेको हो। कोभिडका कारण बैंकको कर्जा बिग्रिन सक्ने र यसको पूर्वव्यवस्थापनका लागि राष्ट्र बैंकले पुँजीकोष बलियो बनाउन बोनस शेयरलाई प्राथमिकता दिने नीति लिएको हो।

बोनस शेयर र नगद लाभांशमार्फत् बैंकहरुले शेयरधनीहरुलाई ३८ अर्ब २३ करोड रुपैयाँ दिँदैछन्। बैंकहरुले गत आर्थिक वर्षमा २६ वटा वाणिज्य बैंकहरुले ५४ अर्बभन्दा माथिको नाफा आर्जन गरेका थिए। उक्त नाफाको ७० प्रतिशत शेयरधनीहरुले प्राप्त गर्ने भएका हुन्।

यसमा पनि बोनस शेयरको हिस्सा धेरै भएकाले दोस्रो बजारबाट लगानीकर्ताले पुँजीगत लाभ धेरै पाउन सक्छन्।

बोनस शेयर वितरणपछि पुँजीका हिसाबले ग्लोबल आइएमईको सबैभन्दा धेरै २१ अर्ब ६३ करोड रुपैयाँ पुग्नेछ। त्यस्तै नेपाल राष्ट्र बैंकले निर्देशन गरेको न्युनतम चुक्ता पुँजीको दोब्बर १६ अर्बभन्दा माथि पुँजी पुर्‍याउनेमा नेपाल इन्भेस्टमेन्ट बैंक, एनएमबी बैंक र प्राइम कमर्सियल बैंक रहेका छन्। १६ वाणिज्य बैंकको चुक्ता पुँजी १० अर्बभन्दा माथि नाघेको छ भने ९ वटाको चुक्ता पुँजी १० अर्बभन्दा कम रहेको छ। यसमा सिभिल बैंक र राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकलाई जोडिएको छैन। दुवैले लाभांश घोषणा नगरेकाले उनीहरुलाई यस तालिकामा समावेश गरिएको छैन।

वाणिज्य बैंकले गत वर्षको मुनाफाबाट वितरण गरेको लाभांश

अघिल्लो वर्षको भन्दा कम लाभांश घोषणा
यस वर्ष बैंकहरु नगदभन्दा बोनस शेयरमा बढी आकर्षित भएका छन्। नेपाल राष्ट्र बैंकले जम्मा लाभांशको ३० प्रतिशतभन्दा धेरै नगद लाभांश वितरण गर्न नपाउने व्यवस्था गरेको थियो। मौद्रिक नीतिमा बैंकहरुले वितरणयोग्य मुनाफाको ३० प्रतिशतभन्दा धेरै नगद लाभांश वितरण गर्न नपाउने व्यवस्था गरे पनि यसलाई आफ्नै हिसाबले व्याख्या गर्दै राष्ट्र बैंकले घोषणा गरिएको जम्मा लाभांशको ३० प्रतिशतभन्दा धेरै नगद दिन नपाउने भनेसँगै बोनस शेयरको हिस्सा बढेको हो।

यसै क्रममा विदेशी बैंकहरुले गएका वर्षको भन्दा धेरै नै कम लाभांश घोषणा गरेका छन्। उनीहरुले राष्ट्र बैंकबाट नगद लाभांशमा अंकुश लगाएसँगै एक दशकयताकै कम लाभांश दिएका हुन्। विदेशी साझेदार रहेका स्ट्याण्डर्ड चार्टर्ड बैंक, नेपाल एसबिआई बैंक, एभरेष्ट बैंकहरुले साविकका वर्षको तुलनामा धेरै नै कम लाभांश दिएका हुन्।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

नेपाल लाइभ Nepal’s independent digital media. Offers quick current affairs update, analysis and fact-based reporting on politics, economy and society.http://nepallive.com

लेखकबाट थप

स्वयम्भूबाट अभिनेत्री तथा अभियान्ता आशिका तामाङ पक्राउ

सरकार ढल्ने चर्चा बजार हल्ला मात्रै हो, सकारात्मक दूरगामी महत्वको नीति निर्माणमा हामी सक्रिय छौं : प्रधानमन्त्री ओली

सुन चाँदीको मूल्यमा सामान्य वृद्धि