दैनिक उपभोग्य वस्तुको अभाव हुँदैन, बढी सामान किन्दा माग बढेर व्यापारीले मुल्यवृद्धि र कालोबजारी गर्न सक्छन्

अर्थ समाचार

दैनिक उपभोग्य वस्तुको अभाव हुँदैन, बढी सामान किन्दा माग बढेर व्यापारीले मुल्यवृद्धि र कालोबजारी गर्न सक्छन्उपभोग्य वस्तुको अवस्थाबारे मन्त्रालयले लियो जानकारी

हेमन्त जोशी बिहीबार, फागुन २२, २०७६ १५:१९

काठमाडौं- कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) संक्रमणको सन्त्रासका कारण अहिले नै केही वस्तुहरुको बजार अभाव देखिन थालेको छ। माक्स, सेनिटाइजरजस्ता मेडिकल सामाग्रीहरुको माग बढेपछि ती वस्तुहरुको अभाव सँगसँगै मुल्य वृद्धि र कालोबजारी पनि हुन थालेको छ।

मेडिकल सामाग्रीहरुमात्र नभई इन्धन, खाद्यान्नलगायत अन्य दैनिक उपभोग्य वस्तुहरुको अभाव र मुल्यवृद्धिको समस्या झेल्नुपर्ने हो कि भन्ने आशंका आम मानिसमा देखिन थालेको छ। तर अवस्था भने त्यति नाजुक छैन। बजारमा दैनिक उपभोग्य वस्तु पर्याप्त मात्रामा रहेको तथ्यांक निजी र सरकारी दुवै क्षेत्रले सरकारलाई बुझाएका छन्।

उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयले अहिले बजारमा उपभोग्य वस्तुको माग, आपूर्ति र भण्डारणका बारेमा वाणिज्य, आपूर्ति तथा उपभोक्ता संरक्षण विभाग, आयल निगम, खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनी लिमिटेड र साल्ट ट्रेडिङ कर्पोरेसनसँग जानकारी लिएको छ। त्यस्तै निजी क्षेत्रसँग रहेको विभिन्न वस्तुको मौज्दातका बारेमा जानकारी लिन आपूर्ति विभागले उनीहरुसँग तथ्यांक मागेको विभागका महानिर्देशक नेत्रप्रसाद सुवेदीले जानकारी दिए।

‘भन्सार विभागबाट पछिल्लो २ महिनाको अवधिमा आयात भएका दैनिक उपभोग्य वस्तुको तथ्यांक र निजी क्षेत्रसँग अहिले मौज्दातका रुपमा रहेको वस्तुको तथ्यांक तयार पारेर मन्त्रालयलाई बुझाउँछौं,’ सुवेदीले भने। आयात र आन्तरिक ढुवानी ठप्प भएकै अवस्थामा पनि दैनिक उपभोग्य वस्तुको अभाव हुन नदिन भन्दै उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयले वस्तुको माग, आपूर्ति र मौज्दातको अवस्थाबारे जानकारी लिएको हो। बजारको अहिलेको अवस्था हेरेर उपभोग्य वस्तुको सहज उपलब्धताका लागि आवश्यक तयारी गर्ने मन्त्रालयले जनाएको छ।

पेट्रोलियम पदार्थको मौज्दातले ९ दिन र ग्याँसले ७ दिन माग धान्छ
नेपाल आयल निगमले आफ्नो प्रादेशिक संरचनाअनुसार पर्याप्त भण्डारण क्षमता तथा माग धान्ने अवस्था छैन। पेट्रोल, डिजेल, मट्टितेल, हवाई इन्धनको मुलुकभरको क्षमता ६८ हजार ३ सय ६४ किलोलिटर बराबर छ। प्रदेश नम्बर १ मा भण्डारण क्षमता १० हजार १ सय २० किलोलिटर बराबर छ। उक्त परिमाण बराबरको इन्धनले ८ दिनको माग धान्न सक्छ।

त्यस्तै प्रदेश नम्बर २ को भण्डारण क्षमता २२ हजार ७ सय ९० किलोलिटर अर्थात ९ दिनको माग धान्न सक्ने देखिन्छ। बागमती प्रदेशमा १३ दिन, गण्डकी प्रदेशमा १२ दिन, प्रदेश नंम्बर ५ मा ५ दिन, कर्णाली प्रदेशमा २ दिन र सुदुर पश्चिम प्रदेशमा ८ दिन बराबरको इन्धन भण्डारण मौज्दात छ। कर्णाली प्रदेशको भण्डारण क्षमता जम्मा १ सय ५ किलोलिटरमात्रै भएका कारण त्यहाँ २ दिनलाई मात्रै धान्ने इन्धन रहेको देखिन्छ। यसरी देशभरको भण्डारण मौज्दातले औसत ९ दिनको पेट्रोलियम पदार्थ धान्न सक्छ।

हालसम्म इन्धन आपूर्तिमा कुनै समस्या नदेखिएको भएपनि भारतमा अहिले युरो–६ मापदण्डको इन्धन प्रयोगमा आउन लागिरहेका कारण मोतिहारी–अमलेखगंज पेट्रोलियम पाइपलाइनबाट कम मात्रामा डिजेल आएको उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयका सहप्रवक्ता उर्मिला केसीले जानकारी दिइन्। आगामी जुनदेखि पेट्रोलियम पाइपलाइनबाट पूर्ण क्षमतामा पुनः डिजेल नेपाल आउने भएका कारण समस्या नहुने उनको भनाइ छ। अहिले पेट्रोलको दैनिक माग ३५ देखि ४ हजार किलो लिटर र डिजेलको माग प्रतिदिन ३ हजार ५ सय देखि ४ हजार किलोलिटर बराबर छ।

त्यस्तै खाना पकाउने एलपी ग्याँसको मासिक माग ४० हजार मेट्रिक टन अर्थात् दैनिक १ हजार ३ सय मेट्रिक टन बराब छ। खाना पकाउने ग्याँस नेपाल आयल निगमले पिडिओ जारी गरेपछि निजी क्षेत्रबाट आयात भइरहेको छ। निजी क्षेत्रले करिब ७ दिनलाई पुग्ने भण्डारण क्षमता रहेको मन्त्रालयलाई जानकारी गराएको सहप्रवक्ता केसीले बताइन्।

नुन र चिनी पर्याप्त
आयात रोकिने अवस्था आइलागेमा नुन र चिनीको बजार अभाव भने नहुने देखिन्छ। साल्ट ट्रेडिङ कर्पोरेसनले आयोडिन नुन करीब ६ महिनाका लागि पुग्नेगरी बफर स्टक राख्ने गरेको छ। अहिले साल्ट ट्रेडिङसँग १ लाख ३५ हजार मेट्रिक टन नुन मौज्दात रहेको छ। त्यस्तै चिनी पनि मागअनुसार पर्याप्त नै छ। चिनीको २ लाख ५० हजार मेट्रिक टन वार्षिक माग रहेकोमा १ लाख ८० हजार मेट्रिक टन नेपालभित्रकै १३ वटा चिनी उद्योगले उत्पादन गरेका छन्। अहिले चिनी उद्योगीहरुसँग १ लाख १ हजार मेट्रिक टन चिनी मौज्दात छ।

त्यस्तै साल्ट ट्रेडिङसँग २ हजार ५ सय मेट्रिक टन गोदाममा रहेको र ७ हजार ५ सय टन एकहप्ताभित्र आइपुग्ने भएका कारण १० हजार मेट्रिक टन बराबर चिनी मौज्दात हुनेछ। निजी क्षेत्र र साल्ट ट्रेडिङसँग गरी १ लाख ११ हजार मेट्रिक टन चिनी मौज्दात भण्डारण रहेका कारण अभाव हुनेछैन।

खाद्यान्नमा पनि समस्या नहुने
खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनी लिमिटेडले मन्त्रालयलाई उपलब्ध गराएको जानकारीअनुसार अहिले चामल पर्याप्त छ। राष्ट्रिय खाद्य सुरक्षा भण्डारण र सार्क सुरक्षा भण्डारणमा २१ हजार ६ सय ५३ मेट्रिक टन चामल भण्डारण गरिएको अवस्थामा छ।

त्यस्तै दुर्गम तथा हिमाली जिल्लाहरुमा ४ हजार १५ मेट्रिक टन गरी कुल २५ हजार ६ सय ६९ मेट्रिक टन चामल खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनीसँग मात्रै भण्डारणका रुपमा रहेको छ। त्यस्तै कम्पनीसँग १ सय ३० मेट्रिक टन बराबर फापर र सिमी पनि मौज्दात रहेको छ।

निजी क्षेत्रले पनि करीब ६ महिना अवधिका लागि चामल, दाललगायत खाद्य वस्तुको अभाव नहुने जानकारी वाणिज्य, आपूर्ति तथा उपभोक्ता संरक्षण विभागलाई जानकारी गराएका छन्।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।