एजेन्सी-विश्वभर मृत्युदण्डका घटना बढ्दै गएका छन् । एम्नेस्टी इन्टरनेशनलको तथ्याङ्क सन् २०२३ मा २०२२ को तुलनामा ३२ प्रतिशतले मृत्युदण्ड बढेको पाइएको हो।
सन् २०२३ मा ११५३ मृत्युदण्डका घटना भएकामा २०२२ मा ८८३ थिए । एम्नेस्टी इन्टरनेशनलले सन् २०१५ यता रेकर्ड गरेको यो सबैभन्दा ठूलो संख्या हो। सन् २०१५ मा १६३४ वटा मृत्युदण्ड दिइएका थिए ।
एम्नेस्टी इन्टरनेसनलका महासचिव एग्नेस कालामार्डका अनुसार सबैभन्दा धेरै मृत्युदण्डको सजाय इरानमा दिइएका छन् । इरानमा लागुऔषधको मुद्दाका दोषीलाई मृत्युदण्ड दिने गरिएको छ । त्यहाँ ८५३ जनालाई मृत्युदण्ड दिइएको छ ।
यद्यपि चीनमा सबैभन्दा बढी मृत्युदण्ड दिइने एम्नेस्टीको भनाइ छ। तर चीनमा मृत्युदण्डको सजायको आधिकारिक तथ्यांक छैन। एम्नेस्टीले गत वर्ष चीनमा हजारौं मानिसहरूलाई मृत्युदण्ड दिइएको अनुमान गरेको छ ।
एम्नेस्टीका अनुसार सन् २०२३ मा चीन, इरान, साउदी अरेबिया, सोमालिया र अमेरिका गरी पाँच देशमा सबैभन्दा बढी मृत्युदण्ड दिइएको थियो ।
जसमध्ये ७४ प्रतिशत मृत्युदण्डका घटनाहरू इरानमा मात्रै भएका छन्। सोही अवधिमा मृत्युदण्डको कुल घटनाको १५ प्रतिशत साउदी अरबमा भएको थियो। एम्नेस्टीले चीनजस्तै उत्तर कोरिया, भियतनाम, सिरिया, प्यालेस्टाइन र अफगानिस्तानको आधिकारिक तथ्यांक नरहेको बताएको छ ।
यस्तै मृत्युदण्ड खारेज गर्ने देशहरूमा पनि वृद्धि भएको छ। सन् १९९१ मा ४८ देश यस सूचीमा परेका थिए । योसँगै सन् २०२३ मा मृत्युदण्ड खारेज गर्ने देशको संख्या ११२ पुगेको छ । गम्भीर अपराधका लागि मात्रै मृत्युदण्ड दिने नौ देश छन् भने पछिल्लो दशकमा मृत्युदण्डको प्रयोग नभएका २३ देश छन् ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।