राजविराज– पूर्व–पश्चिम राजमार्गको रोपनीबाट १० किलोमिटर दक्षिणमा पर्छ सप्तरीको सदरमुकाम राजविराज। मंसिर ४ गते हुन गइरहेको प्रतिनिधि सभा र प्रदेश सभा निर्वाचनमा यो क्षेत्र अत्यधिक चर्चामा रहेको छ।
प्रतिनिनि सभातर्फ राजविराजसहितको सप्तरीको क्षेत्र नम्बर २ मा जसपा अध्यक्ष उपेन्द्र यादवसहित जनमत पार्टीका अध्यक्ष सिके राउत र लोसपाका नेता जयप्रकाश ठाकुर उम्मेदवार छन्।
राजविराज त्यही क्षेत्र हो जहाँबाट कुनै बेला सदभावना पार्टीका संस्थापक गजेन्द्रनारायण सिंह निर्वाचन लड्ने गर्थे। अहिले मधेशका दुुई जना शीर्ष नेता उपेन्द्र यादव र सिके राउतबीच यहाँ भइरहेको प्रतिस्पर्धामा स्वर्गिय सिंहको चर्चा पनि कम छैन।
मधेशको राजनीतिको कुरा गर्दा सिंहको चर्चा स्वभाविकै रुपमा आउँछ। अहिले पनि मधेशका दुई प्रभावशाली नेतृत्वबीचको लडाइँमा सिंहको चर्चा दुवै पक्षमा देखिएको छ।
सदभावना पार्टीका संस्थापक नेता गजेन्द्र नारायण सिंह ०४८, ०५१ र ०५६ को निर्वाचनमा राजविराजसहित तत्कालीनका निर्वाचन क्षेत्रबाट उम्मेदवार बने। उनी २०४८ र २०५१ मा उनी निर्वाचित भए। २०५६ मा भने कांग्रेसका नेता रामकुमार चौधरीसँग पराजित भए।
बिहीबार पूर्व–पश्चिम राजमार्गको रोपनीबाट राजविराज जाने सानो माइक्रोमा बसेका दुई स्थानीयको निर्वाचन केन्द्रित संवादमा पनि सिंहबारे नै चर्चा सुनियो। स्थानीय काशी बस्नेत र प्रेमचन्द्र झाले राजविराज जाँदै गर्दा सप्ती निर्वाचन क्षेत्र नम्बर २ बारे टिप्पणी गर्दै भने, ‘गजेन्द्रनारायणले मधेशको हितका लागि आवाज उठाए। अहिले यही क्षेत्रमा याद र राउत भिड्दैछन्। आदिर दुवैलाई मधेशकै राजनीति गर्नुथियो भने एक अर्काविरुद्ध किन उम्मेदवारी दिनुपरेको होला?’
बस्नेत र झा दुवैले स्वर्गीय सिंहजति सम्मान मधेशमा अरु कुनै नेताहरुले आर्जन गर्न नसकेको बताए। अहिलेका मधेशी नेताहरुको बोली एउटा तर काम अर्को भएको भन्दै आलोचना पनि गरे।
उनीहरु गफिँदै थिए। माइक्रो रफ्तारले अघि बढिरहेको थियो। सडकका खाल्डामा पटकपटक बजारिँदै पनि थियो। खाल्डोमा परेर गाडी उफ्रिन थालेपछि उनीहरुले भने, ‘यी हेर्नुस् अहिलेका नेताहरु उतिबेला बनेका बाटोघाटो मर्मत गर्न त सक्दैनन्। मत माग्दा भने ठूल्ठूला गफ हाँकिरहेका छन्।’
पहिलो मधेश आन्दोलनबाट केन्द्रीय राजनितीमा उदाएका जसपा अध्यक्ष यादवलाई चौथौ पटक संसद बन्ने क्रममा सप्तरी २ मा राउतसहित गठबन्धनका ठाकुरले कडा चुनौती दिइरहेका छन्। यादव र राउतको विगतमा पनि राजनीतिक दुश्मनी हुने भएकाले यी दुई नेताको प्रतिस्पर्धालाई मधेशमा चासोका रुपमा हेरिएको छ।
यादव, राउत र ठाकुरको प्रतिस्पर्धामा स्व सिंहको चर्चा
सप्तरीको राजविराजको गजेन्द्र चोकमा २५ वर्षदेखि चिया पसल गर्दै आएका रामदेव यादवले अहिलेको निर्वाचन दिन प्रतिदिन विकृत हुँदै गएको भन्दै असन्तुष्टि व्यक्त गरे। नेपाललाइभसँग कुरा गर्दै उनले उपेन्द्र यादव र सिके राउत निर्वाचनमा आमुन्ने सामुन्ने भएको देख्दा अचम्म लागेको बताए।
स्वर्गिय नेता सिंहले सरल तरिकाले निर्वाचन लडेको स्मरण गर्दै उनले अहिलेको निर्वाचनप्रति आक्रोश व्यक्त गरे। उनले भने, ‘उतिबेला रक्सी, मासुसँग भोट साँट्ने चलन थिएन। तर, अहिले अजेण्डाभन्दा पनि दारु र मासुमा बिकेर भोट दिने विकृति बढ्यो।’ बिहानदेखि बेलुकासम्म डेढ दुईसय जना उनको पसलमा चिया पिउन स्थानीय आउँछन्। निर्वाचनमा बढिरहेको विकृतिबारे चिया पसलमा हुने चर्चाले अचम्मित पार्ने गरेको उनको भनाइ छ।
नेता मात्र नभई नेताका गफ सुनेर पत्याउने जनता पनि विकृति बढ्नुमा उत्तिकै दोषी भएको उनले बताए। युवाहरु पनि कुन उम्मेदवारले धेरै रक्सी, मासु र पैसा दिन्छन् उसैको पछि लागेको देख्दा वाक्क लाग्ने उनको भनइ छ।
राजविराजको यही चोकमा रहेको चन्दन गुप्ताको पान पसलमा पनि बिहानेदेखि बेलुका १० बजेसम्म पान खान आउनेको भीड हुन्छ। बिहीबार दिउँसो पान खान आएका राजविराजका स्थानीय मैथली कलाकार कैलाश झाले राजनीति व्यापारमा परिणत भइसकेको टिप्पणी गरे।
‘राजनिती अब व्यापार भइसकेको छ,’ उनले भने, ‘निर्वाचनमा उम्मेदवारले पाँच/छ करोड लगानी गर्छन्। जितेपछि त्यसको लगानी उठाउनतिरै लाग्छन्। अनि जनताका लागि के काम हुन्थ्यो र?’ उनले राजनीतिमा नैतिकताको कुनै अर्थ नरहेको बताए।
पान पसलबाटै दैनिकी चलाउँदै आएका गुप्ता नेताले सभा सम्मेलनमा दिने भाषण व्यवहारमा परिणत हुने हो भने देशको अवस्था फेरिन धेरै समय नलाग्ने बताए। तर, भोटका लागि मात्र बोल्ने, काम भने नगर्ने परिपाटीका कारण सधैं सामान्य आवश्यकताका लागि पनि तड्पिनुपर्ने अवस्था कायम रहेको उनको भनाइ छ।
उनले आक्रोश पोखिरहँदा पान खान आएका अर्का ग्राहकले पनि त्यसमा थपे। उनले स्वर्गिय नेता सिंहजस्तो विश्वासिलो नेता मधेशमा अर्को नभएको बताए।
बिहीबार दिउँसो नै राजविराजको वडा नम्बर १२ मा सत्ता गठबन्धनका उम्मेदवारले संयुक्त रुपमा गरेको कार्यक्रममा लोसपा नेता दीपेन्द्र चौधरीले आफ्नो अधिकांश समय सिंहकै बारेमा प्रशंसा गर्न खर्चिए। सिंहले स्थापना गरेको सदभावना पार्टीको राजनीति स्मरण गर्दै अहिलेका नेताप्रति चौधरी खनिए।
जनता चाहन्छन् विकासका कुरा
मधेशको राजनीति भिन्न खालको छ। लामो समय राज्यसत्ताबाट विमुख हुनुपरेका कारण पनि होला मधेशका लागि पहिचानको मुद्दा प्रमुख हो। मधेशबाट मूलधारको राजनीतिमा आउने अधिकांश नेताहरु पनि पहिचानकै मुद्दा बोकेर आएका हुन्।
बिहीबारको कार्यक्रममा पनि त्यही मुद्दा जोडतोडका साथ नेताहरुले मञ्चबाट उठाए। गठबन्धनका उम्मेदवार जयप्रकाश ठाकुरको कार्यक्रममा नेताहरु बोल्ने क्रम जारी रहेकै बेला एक किसानले वक्ताको माइक नै खोसे। स्थानीयजामुन बाबुले किसानको मलखादको विषयमा नेताले सम्बोधन नगरेको भन्दै गुनासो गरे।
कार्यक्रममा सहभागीले ताली पिट्दै समर्थन गरेपछि मञ्चमा आशिन नेताहरुले अगाडि आएर बोल्न आग्रह गरे। सुखचन्द्र खाणले अगाडि सरेर आफूहरु हरेक वर्षको बर्खामा बाढीका कारण समस्यामा पर्ने गरेकाले यसबारे नेताहरुले सोचिदिन आग्रह गरे।
त्यसपछि सम्बोधन गर्न पुगेका कांग्रेस सप्तरीका उप सभापति रामुकमार यादवले भने किसानको मुद्दाबारे मौन रहँदै संविधान रक्षा र पहिचानका लागि गठबन्धनका उम्मेदवारलाई मत दिन अपिल गरे। यो क्षेत्रमा जसपा अध्यक्ष यादव पनि मधेश आन्दोलन, पहिचान र अधिकारकै विषयमा बोलिरहेका छन्। जसलाई प्रतिवाद गर्दै आएका छन् अर्का उम्मेदवार राउत।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
