आगामी वैशाख ३० गते हुने स्थानीय तहको निर्वाचनमा अहिलेसम्मको परिस्थिति हेर्दा ५ दलीय गठबन्धन र प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेकपा एमालेका बीच प्रतिस्पर्धा हुने देखिएको छ। गठबन्धनका दलहरुले तालमेल गरेर जाने निर्णय नै गरिसकेका छन्। एमाले भने स्थानीय तहको निर्वाचनमा आफ्नो संगठन र जनआधारकै वलमा एक्लै निर्वाचनमा होमिने भनिरहेको छ। स्थानीय तहको निर्वाचनमा एमालेको रणनीतिका विषयमा नेपाल लाइभका लागि बीपी अनमोलले एमालेका उपाध्यक्ष युवराज ज्ञवालीसँग गरेको कुराकानी:
पाँच दलीय गठबन्धनले स्थानीय तहमा तालमेल गरेरै जाने निर्णय गरेको छ। एमाले कसरी प्रतिस्पर्धा गर्छ गठबन्धनसँग?
पाँच दलीय गठबन्धन जसरी पनि एमालेलाई पराजित गर्ने भनेर लागिरहेका छन्। त्यसमा हामीले अहिले नै राष्ट्रिय स्तरमा गठबन्धन गरिहाल्ने दलको कुनै योजना छैन। एक्लै एमालेले सामना गर्ने गरी तयारी गर्ने भन्ने हाम्रो प्रष्ट कुरा हो। स्थिति चाहिँ पाँच दलीय गठबन्धन भएपनि अत्यन्तै प्रतिस्पर्धा हुने छ। एमाले त्यति कमजोर छैन। किनभने अहिले एमालेमा प्रवेशको लहर चलिरहेको छ देशभरी। अर्कोतर्फ एमाले विभाजन पनि भएको छैन। त्यसले गर्दा पनि एमाले अहिले एक्लै लडेर जित्ने भन्ने नै हो। गठबन्धनमा भर परेर पनि हुँदैन। त्यसको कहिलेसम्म ठेगान हुन्छ, हुँदैन थाहा हुन्न। त्यसो भएको हुनाले एमाले आफ्नै संगठन र जनाधारका हिसाबले नै चुनाव लड्ने हो। ठाउँ विशेष अवस्थालाई हेरेर विभिन्न स्थानीय तहमा परिस्थिति हेरेर आफ्नो उपलब्धिलाई ख्याल गर्दै तल (तालमेल) गर्नै नसक्ने भन्ने कुरा त हुँदैन। त्यहाँको मुख्य प्रतिस्पर्धीलाई पराजित गर्नका लागि क–कसलाई समेटेर जान सकिन्छ त्यो ढोका खुल्ला छ। तर, पनि हामी एक्लै चुनाव लड्ने सामर्थ्य राख्छौं।
एमालेले एक्लै चुनाव जित्ने आधार के हो त?
धेरै आधारहरु छन् एमालेले चुनाव जित्ने। के त भन्दा अहिले पनि संसद्मा सबैभन्दा ठूलो दल नै नेकपा एमाले हो। स्थानीय तहमा पनि ठूलो दल हो। तिनीहरुले गरेका काम नै प्रमुख हुन्। कतिपय ठाउँमा केही काम राम्रा नभएका होलान्, तर समग्रमा स्थानीय तहमा गरेका कामहरुको सकारात्मक प्रभाव परेको छ। उनीहरुले किटानीका साथ नै हामीले यो गर्यौं भनेर प्रष्ट भन्न सक्ने अवस्था छ। जनतालाई बुझाउने गरेर गरेका काम लैजान सक्ने अवस्था रहेको छ। स्थानीय तहका जनप्रतिनिधिहरु पनि उत्साहित नै देखिनुभएको छ। गठबन्धन नहुँदा त हाम्रो सुनिश्चितता नै हुन्थ्यो, तर गठबन्धन भए पनि हामी सामना गर्न सक्छौं। जित्न सक्छौं भन्ने नै हो। परिणामले के देखाउँछ त्यो त पछि समीक्षा गर्ने विषय होला।
एमालेले तालमेल गर्छ कि गर्दैन त?
स्थानीय तहमा आवश्यकता अनुसार गर्नै नसक्ने भन्ने छैन। यो सँग गर्ने नगर्ने भन्ने नै किटान नै गरिएको अवस्था अहिले पार्टीभित्र होइन। कतिपय ठाउँमा नेपाली कांग्रेस र माओवादीले पनि गर्न सक्ला, त्यो ठाउँ हेरेर निर्णय हुने कुरा हो। गाउँपालिका वा वडाको स्थिति होला। कतिपय ठाउँमा वडामा नै बेग्लै खालको परिस्थिति हुने गरेको छ। स्थानीय तहको फरक चरित्र हुन्छ। त्यसो भएको हुनाले त्यसमा हाम्रो ढोका खुल्ला नै रहन्छ। अमुकसँग गर्ने नगर्ने भन्ने पनि छैन। त्यहाँको आवश्यकताअनुसार स्थानीय कमिटीले आवश्यक ठान्छ भने केन्द्रबाट स्वीकृत लिनुपर्छ। मनमानी र अराजक हिसाबले हुँदैन। र पनि मूल कुरा भनेको आफ्नै शक्तिमा प्रतिस्पर्धा गर्ने भन्ने नै हो।
पार्टीबाट एउटा पक्ष बाहिरिएको र अन्य दलले गठबन्धन गरेर जाँदा एमालेलाई चुनौती त हुन्छ नि, होइन?
हामी अहिले पनि ठूलो दल नै हो। अहिलेसम्म एमालेका भएका जतिपनि जनपरिचालन र कार्यक्रमलाई हेर्न हो भने त्यो कुनै पनि पार्टीले हामीलाई भेटाउन सक्दैन। हामीले हरेक अधिवेशनमा जनपरिचालन गर्न सक्यौं, अरुले त्यो गर्नै सकेनन्। प्रवेशको लहर पनि उल्लेख्य नै छ अन्यको तुलनामा। देशको ठूलो र सम्भावना भएको पार्टी नै एमाले हो भन्ने मानिसहरुले बुझेका छन्। अहिले कि त कांग्रेस कि एमाले नै भन्ने हो मानिसले। अन्य पार्टीको अवस्था त्यस्तो छैन। एकथरी राप्रपामा पनि लागिरहेका छन्, तर त्यो पार्टीको भविष्य छैन भन्ने बुझेका छन्। राजनीतिक रुपमा एमाले र कांग्रेस नै हो मानिसले रोज्ने भनेको त। बीचका पार्टीहरुको प्रभाव केही हुँदैन। एमाले र कांग्रेसको नै देशभरी प्रतिस्पर्धा हुने हो।
भनेको नेकपा माओवादी केन्द्र र एकीकृत समाजवादीसँग तत्काल तालमेल हुने केही सम्भावना छैन?
छैन छैन। माओवादी र समाजवादीसँग कुनै तालमेल र एकताको सम्भावना अहिले छैन। स्थानीय तहमा कहीँ आवश्यकताअनुसार गर्नैपर्ने अवस्था रहेछ भने त्यो विशेष अवस्था हुन सक्छ। तर, माथि नै केन्द्रीय नीति बनाएर योजना बनाएर जाने अवस्था छैन।
एमाले नेतृत्वका तीनवटै सरकारले गरेका काम नै आधार हुन कि, नयाँ अजेन्डा केही छ चुनावमा जाने?
त्यो त अहिले जाने भनेको स्थानीय तहका जनप्रतिनिधिहरुले जुन राम्रो काम गरेका छन्, त्यसैलाई नै हो लिएर जाने। ती उपलब्धिलाई ठोस प्रमाण र तथ्यसहित लिएर यो पाँच वर्षमा हामीले यी काम गर्यौं भन्ने नै हो। एमालेलाई त्यही भएर पनि ०७४ सालको भन्दाराम्रो बहुमत आउँछ भन्ने हो। पछि संघीय सरकारले गरेका राम्रा काम पनि छन्। त्यसको पनि समग्रमा जनतामा राम्रो प्रभाव छ। केही राजनीतिक विषय उठ्लान, जस्तो संसद् विघटनका। तर, त्यसको जनतामा खासै ठूलो प्रभाव पर्दैन। सरकारले गरेका कामहरु नै जाने हो। यो बीचमा संघीय र प्रदेश सरकारले के के काम गरे। स्थानीय सरकारले के काम गरे भन्ने नै जनतामा लगेर जाने तयारी हो।
उम्मेदवार छनोट लगायतको काम कसरी टुंगो लगाउँछ एमालेले?
त्यो मापदण्ड तय गरेको छ। तलबाट सिफारिस गर्ने भनेको छ। निश्चित ठाउँलाई निश्चित कमिटीले निर्णय गर्ने भनेको छ। कम्तीमा पनि एकजना महिला सहित ३ जना सिफारिस गर भनिएको छ। सकेसम्म हामीले सर्वसम्मत रुपमा नै पठाउन भनेका छौं। त्यहीअनुसार तयारी भइरहेको छ। तल्लो कमिटीबाट पठाएपछि टुंगो लाग्छ।
एमालेमा प्रवेश गरेकाहरुलाई पनि त समेटनुपर्ने होला नि?
त्यो विशेष अवस्था अनुसार हुन्छ। त्यहाँको परिस्थितिलाई ख्याल गरेर एमालेका पुराना नेता कार्यकर्ताभन्दा पार्टी प्रवेश गरेका व्यक्ति प्रभावशाली हुन्छन् भन्ने भयो भने पछि निश्चित रुपमा समेटिन्छन्। कस्तो हुन्छ भने प्रवेश गरेको व्यक्तिले जनताको एउटा तहमा छुट्टै स्वतन्त्र प्रभाव परिरहेको हुन्छ। एमालेको भोट थपिँदाखेरी प्रवेश गरेको व्यक्तिले जित्ने अवस्था हुन्छ भने त महत्व दिनु नै पर्ने हुन्छ। त्यसैले त्यहाँको अवस्था हेरेर प्रवेश गरेका व्यक्तिलाई प्राथमिकता दिन पनि सकिन्छ नभए अर्को कोही लोकप्रिय व्यक्ति भए उसैले पाउँछ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।