प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले नैतिकताका आधारमा राजीनामा दिनुपर्छ कि पर्दैन? सर्वोच्च अदालतले गत फागुन ११ गते ओलीको सिफारिसमा विघटन भएको प्रतिनिधिसभा पुन:स्थापना गरेदेखि उठ्दै आएको प्रश्न हो यो।
धेरैले प्रधानमन्त्री ओलीले त्यसपछि नैतिकताका आधारमा राजीनामा दिने अपेक्षा गरेका थिए। तर, त्यस्तो केही नहुँदै फागुन २३ गते सर्वोच्चले नै तत्कालीन नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)लाई वैधानिकता नदिने फैसला गर्दै पूर्ववत् एमाले र माओवादी केन्द्र ब्युँतिने निर्णय सुनायो। नेकपाबाट एमाले र माओवादी अलग-अलग भएपछि प्रधानमन्त्री ओली अल्पमतमा परेको प्रस्ट तस्बिर देखियो। किनभने अब माओवादीले सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिन्छ भन्ने आम आकलन थियो।
तर, दुई महिना बितिसक्दा पनि माओवादीले सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिएको छैन। समर्थन फिर्ता लिनेबारे नै उसले आनाकानी गरिरहेको छ। किन त? धेरैको आंशका छ- माओवादीले समर्थन फिर्ता लिएलगतै प्रधानमन्त्री ओलीले मुलुकलाई निर्वाचनतर्फ डोर्याउँछन् भन्ने भयमा माओवादी छ। प्रधानमन्त्री ओलीको विकल्पमा नेपाली कांग्रेस, माओवादी र जनता समाजवादी पार्टीसहितको सयुक्त सरकार बनाउने विषयसमेत यत्तिकै अल्झिएको छ।
प्रधानमन्त्री ओलीले नैतिकताका आधारमा राजीनामा नदिने, संयुक्त सरकार निर्माणको प्रक्रिया पनि अघि नबढ्ने भएपछि त्यसैलाई अघि सारेर माओवादीले सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता नलिँदा मुलुक थप अन्योलमा फसेको छ। माओवादी निर्वाचनदेखि डराएरै यस्तो अवस्था आएको हो त? किन भइरहेको छैन सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ताको निर्णय? किन बन्न सकिरहेको छैन नयाँ गठबन्धन? यिनै विषयमा नेकपा (माओवादी केन्द्र)का स्थायी समिति सदस्य गिरिराजमणि पोखरेलसँग नेपाल लाइभले गरेको कुराकानीको सारसंक्षेपः
अब देश निर्वाचनतर्फ जान्छ भन्ने डरले माओवादीले सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता नलिएको टिप्पणी भइरहेको छ, किन डराउनुभयो?
हैन, त्यस्तो कुरा होइन। पहिलो बुझाइ त हाम्रो के थियो भने फागुन २३ को सर्वोच्च अदालतको फैसलापछि, त्यसमा हाम्रो विमति भए पनि, पुनरावलोकनमा गए पनि, सर्वोच्चको निर्णय कार्यान्वयनमा लैजानुपर्ने हाम्रो बाध्यता हामीले जनतामाझ राखिसकेका छौं। सर्वोच्चको फैसलापछि नेकपा पूर्वसमूहमा फर्कियो। त्यो स्थितिमा अगाडि जुन सरकार बनेको थियो, त्यो सरकारले आफैं विश्वासको मत लिनुपर्ने थियो। हामीले सदनमा पनि यो कुरा उठाइसकेका थियौं। हामीले प्रधानमन्त्रीको राजीनामा माग गर्यौं। प्रक्रियागत ढंगले उहाँ (प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली) आफैंले विश्वासको मत लिनुपर्ने थियो। एउटा त यो कारण हो।
अर्को, सरकारलाई हाम्रो समर्थन छैन। हामी विकल्पकै खोजीमा छौं। अन्य दलहरुसँग छलफल चलिरहेको छ। सबैका आ-आफ्ना बाध्यता र प्रक्रिया छन्। ती सबै कुरा परिपक्व होऊन् भनेर हामी पर्खिरहेका छौं।
माओवादीले पनि समर्थन फिर्ता नलिने, भावी संयुक्त सरकारको विषय पनि स्पष्ट नहुने, यसबाट त राजनीति अनिश्चयतर्फ गइरहेको छ नि?
अहिले हेर्दाखेरि अनिश्चयमा गएको जस्तो देखिन्छ। हिजो संसद् विघटन हुँदाखेरि पनि आ-आफ्नो ठाउँबाट संसद् विघटनको विरोध भयो, संयुक्त आन्दोलन भएन। संसद् विघटनको विरोध गर्ने शक्ति मिलेर साझा सरकार बनाऔं, साझा कार्यक्रम तयार गरौं, साझा आचारसंहिता बनाऔं, बाँकी रहेको अवधिमा मिलेर सरकार सञ्चालन गरी जनतालाई कोरोनाको यस्तो महामारीका बेला जबरजस्ती चुनावमा लैजाने काम नगरौं, आवधिक निर्वाचनकै प्रक्रियाका हिसावले अगाडि बढौं भनेर गृहकार्य भइरहेको हो। दलहरुका बीचमा अन्तरविरोधहरु छन्, दलहरु संस्थागत हुने प्रक्रियामै यो समस्या हल हुन्छ। ढिलोचाँडो वैकल्पिक सरकार बन्छ भनेर म आश्वस्त छु।
प्रधानमन्त्री ओलीले प्रतिनिधिसभा पुनःस्थापना भए देश झन् अनिश्चयमा जान्छ भन्दै आएका थिए। अहिले त्यही कुरा पुष्टि हुन लागेको हो?
अहिले राजनीतिक दलहरु परिस्थितिको एकदमै सटिक मूल्यांकन गरेर हाम्रो संविधान निर्माण र आन्दोलनका बेला हामीले गरेका प्रतिबद्धता कार्यान्वयन गर्नुपर्ने जिम्मेवारीमा छौं। निर्णय गर्ने सन्दर्भमा केही ढिला भएको वा विभिन्न खालका दबाबहरु परेको कारण त्यो हुन गएको छ। तर, यो अवस्था सधैं रहँदैन। यो स्थिति पनि बदलिन्छ। केपी ओलीजीले गरेको विश्लेषण सही हुन्छ भन्ने लाग्दैन। परिवर्तनको दिशामा राजनीतिक शक्तिहरु एक ढिक्का हुन्छन् भन्ने लाग्छ।
माओवादीले कहिलेसम्म समर्थन फिर्ता लिन्छ त?
हाम्रो पार्टीको स्थायी कमिटीको अघिल्लो बैठकले समर्थन फिर्ता लिने जिम्मेवारी अध्यक्ष प्रचण्डलाई दिएको छ। अध्यक्ष प्रचण्डले अन्य दलहरुसँग छलफल गरिरहनुभएको छ। त्यो पार्टीको निर्णयबमोजिम गर्नु हुनेछ। अन्य दलहरुको सहमति जुटाउनका लागि निरन्तर छलफल गर्दै गएमा त्यसबाट टुंगो लाग्ला। त्यसो भएमा सहमतिबाट राजनीतिक कोर्ष अघि बढ्छ। सहमति नहुने स्थितिमा हामी चाँडै प्रक्रिया अघि बढाउँछौ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।