काठमाडौं महानगरको रोजगारी कार्यक्रम : न वडाध्यक्षलाई थाहा छ, न बेरोजगारलाई

श्रम-रोजगार

निर्मला घिमिरे सोमबार, माघ ५, २०७७ १२:२८

फाइल तस्बिर

काठमाडौं– कोभिड–१९ संक्रमणका कारण रोजगारी गुमाएका दैनिक ज्यालादारी श्रमिकहरुलाई रोजगारी उपलब्ध गराउन काठमाडौं महानगरले २०७७ जेठ ४ गते ‘जीवन निर्वाहका लागि पारिश्रमिक कार्यविधि २०७७’ स्वीकृत गर्‍यो। तर कार्यविधि स्वीकृत भएको ८ महिना बितिसक्दा पनि यो कार्यक्रमकाे जानकारी न त वडाध्यक्षलाई थाहा छ, न लक्षित वर्गलाई। रोजगारी माग गर्दै कति आवेदन आए भन्ने बारे पनि महानगरपालिका बेखबर छ।

‘वडा कार्यालयहरुमार्फत् हामी बेरोजगारलाई रोजगारी दिइरहेका छौँ। तर कति आवेदन आए अथवा कतिले रोजगारी पाए भन्ने तथ्यांक आइपुगेको छैन। त्यो तथ्यांक हामी वडा कार्यालयमार्फत् संकलन गर्छौँ,’ महानगरपालिकाका प्रवक्ता ईश्वरमान डंगोलले नेपाल लाईभसँग भने।

वडाध्यक्ष भन्छन्–थाहा छैन
महानगरको रोजगारीको कार्यक्रम बारे अधिकांश वडाध्यक्ष नै बेखबर छन्। नेपाल लाईभले केही वडाध्यक्षहरुसँग यो कार्यक्रमबारे जानकारी लिँदा अधिकांशले आफूहरुलाई जानकारी नै नभएको प्रतिक्रिया दिए।

कामपा २२ का वडाध्यक्ष चिनीकाजी महर्जन भन्छन्, ‘यो कार्यक्रमका बारेमा मलाई नसोध्नुस्। मेयर ज्यूलाई नै थाहा छ, उहाँलाई सोध्नुस्।’

कामपा १९ का वडाध्यक्ष शशीलाल श्रेष्ठ पनि महानगरपालिकाबाट रोजगारी कार्यक्रम सञ्चालनका लागि अझै पत्र नआएको बताउँछन्। ‘यो कार्यक्रम त गर्ने भनेको खै पत्र नै आइपुगेको छैन । पत्र नआई के–कसरी गर्ने हो। जानकारी छैन,’ उनले भने।

वडा नम्बर १८ का वडाध्यक्ष न्हुच्छेकाजी महर्जन भने रोजगारीको माग गर्दै बेरोजगारहरुको आवेदन नै नआएको बताउँछन् । ‘खै आवेदन नै आएको छैन। त्यही भएर त्यो कार्यक्रम त केही भएको छैन,’ उनले भने।

त्यस्तै वडा नम्बर २९ ले पनि यो कार्यक्रम सुरु नै नभएको बताएको छ। वडा नम्बर २८ ले पनि बेरोजगार युवाहरुको आवेदन नै नआएको जनाएको छ। अधिकांश वडा कार्यालयहरुले बेरोजगारको आवेदन नै नआएकाले यो कार्यक्रम सुरु हुन नसकेको बताएका छन्।

महानगरभित्र दैनिक ज्याला मजदूरी गरेर गुजारा गर्ने श्रमिकहरुको संख्या निकै ठूलो छ। त्यसमा पनि कोभिडका कारण रोजगारी गुमाएर हजारौँ दैनिक ज्यालादारी मजदूरहरु बिचल्लीमा परेका थिए। कोरोना महामारीबीच काम ठप्प भएसँगै ठूलो संख्यामा मजदूरहरु निजी क्षेत्रले खुलामञ्चमा बाँडेको खाना खाएर छाक टार्न बाध्य भए। यही बाध्यात्मक परिस्थितिलाई मध्यनजर गर्दै महानगरपालिकाले अघि सारेको भनिएको कार्यक्रम लक्षित वर्गसम्म पुग्न नसकेको पाइएको छ।

लक्षित वर्गलाई जानकारी नै छैन
वडा कार्यालयहरुले रोजगारीको माग गर्दै आवेदन नआएपछि बेरोजगारी समस्या नै नभएको प्रतिक्रिया दिएका छन्। तर यसो नभएर बेरोजगार युवासम्म जानकारी नै नपुग्दा उनीहरु रोजगारीको माग गर्दै वडासम्म नपुगेको पाइएको छ।

केही वर्षदेखि महानगरमा दैनिक ज्यालामजदूरी गरेर गुजारा गर्दै आएका उदयपुरका झलकबहादुर परियार कोरोना महामारीका कारण धेरै समय बेरोजगार भएर भौतारिए। तर उनले महानगरपालिकाबाट न राहत पाए, न रोजगारी। उनलाई काठमाडौं महानगरपालिकाले रोजगारी दिन्छ भन्ने जानकारीसमेत छैन । कोरोना महामारीको समयमा ऋण काढेर छाक टार्न बाध्य बनेका उनले बल्ल काम पाउन थालेका छन्।

२ वर्षदेखि काठमाडौंमा ज्यामी काम गर्दै आएका सिन्धुलीका दीपक तामाङले पनि झलकबहादुरको जस्तै दुःख भोग्नुपर्‍यो। कोरोनाका कारण रोजगारी गुमेपछि टाक टार्नै समस्या आइलाग्यो। तर कतैबाट उनले सहयोग पाएनन्। अवस्था केही सहज हुँदै गएपछि उनले पनि रोजगारी पाएका छन्। दीपक भन्छन्, ‘महानगरपालिकाले रोजगारीको कार्यक्रम ल्याएको भन्ने पनि थाहा थिएन । राहत लिन त नागरिकता र घरबेटीको सिफारिस चाहिँने भएपछि त्यो पनि पाइनँ।’

काठमाडौं महानगरपालिकाले कोभिड-१९ का कारण रोजगारी गुमाएका दैनिक ज्यालादारी मजदूरहरुलाई दिने रोजगारीका बारेमा जानकारी नहुने झलकबहादुर र दीपक तामाङ त प्रतिनिधि पात्रमात्रै हुन्। उनीहरु जस्ता कोभिड-१९ का कारण रोजगारी गुमाएका हजारौँ बेरोजगार युवाहरुलाई महानगरको यो कार्यक्रमको जानकारी नै छैन ।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।