काठमाडौं–अमेरिकाले नयाँ आर्थिक वर्ष सन् २०२१ का लागि अर्थतन्त्रलाई उकास्ने गरी ‘स्टिमुलस प्याकेज’ ल्याउने तयारी गरेपछि अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको भाउ घट्न थालेको छ। अमेरिकी अर्थतन्त्र कमजोर हुँदा विश्व बजारमै सुनको भाउ उचालिएको थियो।
कोभिडका कारण विश्व अर्थतन्त्र नै अनिश्चिततातर्फ धकेलिए पछि लगानीकर्ताहरु सुनमा लागानी गर्न केन्द्रित भएका थिए। यसै क्रममा अमेरिकी अर्थतन्त्र कमजोर हुँदा डलर नै सबैभन्दा कमजोर भयो। डलर कमजोर हुनेबित्तिकै सुनको भाउ उकासिने गरेको पाइन्छ।
तर अमेरिकाले नयाँ आर्थिक वर्ष आउन केही महिना अगाडि नै बजेटको तयारी सुरु गरेको छ। बजेटमा डुबेको अर्थतन्त्रलाई उकास्ने गरि ठूला–ठला राहतका प्याकेज ल्याउने तयारी गरिएको छ। यससँगै सुनको मूल्यमा भारी गिरावट आएको हो। एक साताकै अवधिमा प्रति औंन्स ८० डलरभन्दा धेरैले तल झरिसकेको छ। कतिपय विश्लेषकहरुले यसलाई ‘करेक्सन’ भएको भन्दै विश्लेषण गरेका छन्। बजार अस्वाभाविक रुपमा उचालिएका कारणले पनि करेक्सन भएको प्राविधिक विश्लेषकको विश्लेषण छ। तर कोभिडले पार्ने असरलाई पन्छाउदै अर्थतन्त्र चलायमान बनाउनुपर्ने निष्कर्षमा शक्तिशाली देश पुगेका छन्।
कोभिडको नियन्त्रणका लागि सरकारले गरेका लकडाउनका कारण युरोप तथा अमेरिकामा धेरैको रोजगार गुमेको छ। यसै क्रममा अमेरिकामा बेरोजगार भत्ताको दाबी अत्याधिक प¥यो। पछिल्ला दिनमा सरकारहरुले कोभिड नियन्त्रणका लागि गरिएका लकडाउन खुकुलो पार्दै गएका छन्। यससँगै आर्थिक गतिविधि पनि विस्तारै चलायमान हुन थालेका छन्। यसै क्रममा अमेरिकामा बेरोजगार भत्ताको माग गर्नेको संख्या पनि क्रमिक रुपमा घट्दै गएको छ।
कोभिडका कारण नयाँ लगानी नहुँदा बैंकहरुले व्याजदर घटाइरहेका छन्। केन्द्रीय बैंकहरुले ऋणपत्रको दर समेत घटाएका थिए। तर टर्कीले यसै साता दुई प्रतिशत विन्दुले व्याजदर बढाएको छ। यस्तो अप्रत्यासित निर्णयले बैंकिङ क्षेत्रमा ब्याज घट्नसक्ने संकेत गरेको छ।
यी सबै कारणले सुनको मूल्य गत अगष्ट ७ मा अहिलेसम्मकै उच्च २०७० डलर प्रति औंन्ससम्म पुग्यो। कोभिडको प्रभाव कम हुँदै गर्दा सेप्टेम्बर २० मा १८५४ डलरसम्म झर्यो। यसको प्रभाव नेपाली बजारमा पनि परेको छ। बिहीबार नेपाली बजारमा सुनको मूल्य प्रति तोला ९३ हजार १०० रुपैयाँसम्म झरेको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।