काठमाडौं-  प्रत्येक २ वर्षमा हुने गैरआवासीय नेपाली संघको विश्व सम्मेलनमा तुलनात्मक रुपमा नवौं विश्व सम्मेलन नमिठो अनुभूति दिएर विदा भएको छ। 

व्यवस्थापकीय कमजोरीका कारण यसपटकको विश्व सम्मेलनलाई सर्वाधिक आलोचना गरियो। यसले निवर्तमान कार्यसमितिको कार्यक्षमतामाथि अनेक प्रश्न उठे। एयरपोर्टमा तोडफोड, केन्द्रीय कार्यालयमा रजिष्ट्रसेनका क्रममा भएको बेथितिको चर्को आलोचना भएको थियो। बेथिति त्यसमै मात्रै रोकिएन। निर्वाचन कार्यतालिका आन्तरिक व्यवस्थपानका कारणले प्रभावित हुनु, सम्मेलन स्थलमा नाराबाजी,प्रतिनिधि विवाद, धकेला-धकेल,फोहोर लगायतका कारणले संघ थप आलोचित बन्न पुग्यो।

निर्वतमान कार्यसमितिको व्यवस्थापकीय कमजोरीको सर्वत्र विरोध भयो। निर्वाचन कार्यतालिकालाई सुव्यवस्थित बनाउन नसकेपछि निर्वतमान कार्यसमितिलाई असक्षम कार्यसमितिका रुपमा दर्ज गरे। निर्वतमान कार्यसमितिले सहज वातावरण बनाउन चुक्यो। अर्कोतिर कांग्रेस निकटको प्यानलले व्यवस्थापकीय कारणले प्रमुख पदमा आशातित सफलता हात पार्न सकेन।

‘पूर्व तयारी’मा कमजोर हुँदा ‘भाइटल’पद कुमार पन्तको समूहले हात पार्‍यो। प्यानल बनाउनका लागि अन्तिम समयमा गरिएको आचार्य निकटको प्यानलको दौडधुपले सोचे मुताविकको सफलता दिएन। मंगलबार सुरु हुने विश्व सम्मेलनको अन्तिम समयमा आएर अघिल्लो दिन मात्रै आचार्यको नेतृत्वमा प्यानल बनेको थियो।

प्रतिपक्ष दल नेपाली कांग्रेसको बलमा तयार भएको प्यानलमा नाम हेरफेर मतदान अघि सम्म जारी रह्यो। नाममा आइरहेको फेरबदलले पनि प्रतिनिधिहरूमा अन्योल सिर्जना गरेको थियो।

गैरआवासीय नेपाली संघमा विज्ञका रुपमा परिचित डा हेमराज शर्मालाई महासचिवको पदमा आफ्नो समूहमा आचार्यका समूहले ल्याउन सकेन। आचार्यको समूहबाट विजयी हुने आशा गरिएका उपाध्यक्षका दाबेदार डा केशव पौडेलले हारमा चित्त बुझाए।

अर्कोतर्फ मध्यपूर्वमा पकड बनाएका सचिवका उम्मेदवार आरके शर्माको नाम आचार्यको प्यानलबाट बिहीबार हटाइयो। शर्माले अर्को समूहमा रहेर पनि जित निकाले। सोम सापकोटाको स्थानमा महेश श्रेष्ठलाई कोषाध्यक्षमा ल्याएर आचार्यको प्यानलले जस पायो। आठौं विश्व सम्मेलनमा फरक समूहको प्रतिनिधित्व गर्दै भवन भट्टको कार्यसमितिमा पुगेकी सचिव बनेकी जानकी गुरुङले यसपटक हात धुनु परेको छ।

सोमबारको पत्रकार सम्मेलनमा आफ्नो प्यानलमा गौरीराज जोशीलाई नल्याएका आचार्यले मतदान हुने दिनमा भने उक्त पदमा समावेश गरेका थिए। जोशीले सचिवमा जित निकाले।अन्तिम समयमा सचिवमा कांग्रेसको प्यानलमा छनोट भएका अभिमानसिंह बस्नेतले पराजय भोगे।

युवा संयोजकमा सुदीप यज्ञ बहादुर कार्कीको स्थानमा हिमाल गुरुङलाई समर्थन गरेर आचार्यको उचित निर्णय गरेको देखियो। साथै, महिला संयोजकको हेरफेरमा पनि विवेक पुर्‍याएको देखियो। प्रमिला बस्नेतको स्थानमा आचार्यको प्यानलले भुमा लिम्बुलाई अघि सारेको थियो। लिम्बु विजयी भइन्।

मुख्य पदमा हार बेहोरेपछि कतिपय कांग्रेस निकटका प्रतिनिधिहरूले सत्ता र शक्तिको आडमा पन्त विजयी भएको आरोप पनि लगाएका छन्। आर्थिक परिचालनका लागि दुवै पक्ष कमजोर देखिएका होइनन्। घोषित रुपमा दलको प्यानल बनाउँदा नतिजा गुम्ने ज्ञान आचार्यको समूहलाई भएको हुनुपर्छ। आचार्यको समूहलाई कांग्रेस नेतृत्वको पूर्ण साथ थियो। तथापि आचार्यको प्यानलले जित निकाल्न सकेन। तर, कतिपय प्रतिनिधिहरूले कांग्रेसभित्रकै कतिपय नेताले कुमार पन्तकाे प्यानललाई सघाएकाले पनि आचार्यले केही मत गुमेकाे विश्लेषण गरिरहेका छन्।

आचार्य समूहको पूर्व तयारीमा भएकाे कमजाेरीकाे लाभ प्रतिस्पर्धी समूहले निकाल्यो। कांग्रेसका आस्थावान प्रतिनिधिले पनि पन्त समूहका प्रत्यासीलाई मत दिएकाे स्वयं प्रतिनिधिहरू बताउँछन्। च्याप्टर देशमा कांग्रेसको प्यानल विजयी भएका स्थानबाटहरुबाट समेत आचार्य समूहलाई सोचे मुताविक मत नआएको जनसम्पर्क समिति स्पेनका पूर्वाध्यक्ष शालिकराम डुम्रेले बताए। उनले भने, ‘पन्तको समूहलाई सरकारको साथ थियो। आचार्यको प्यानललाई आफ्नैले पत्याएनन्।’

एनआरएनए दक्षिण कोरियाका पूर्व अध्यक्ष केपि सिटौलाले कमजोर व्यवस्थापनका बाबजुत पनि आचार्यको प्यानलले पाएको मत अस्वभाविक भएको बताए।

नवनिर्वाचित कार्यसमितिमा उपाध्यक्ष विजयी भएका बद्रि केसीले प्राप्त मतबाट सन्तुष्ट हुन सकेका छैनन्। उनको बुझाइमा आचार्यको प्यानलबाट पराजित हुनेहरूको मतान्तर अरु बढी हुनुपर्ने थियो।

आफ्नो समूहलाई पकडमा राख्न सकेको पन्तको प्यानलले घोषित रुपमा सत्तारुढ दलको निकट नदेखिएर कांग्रेस निकटका मत पनि तान्यो।