काठमाडौं– बबरमहलस्थित नेपाल कला परिषद्भित्र मानिसको घुइँचो छ।
कसैका आँखा अनौठो किसिमले भित्तामा अल्झिएका छन्। भित्तातर्फ तेर्सिएका कसैका हात स्पर्शका निम्ति आतुर छन्। कोही क्यामेराले भित्तालाई तस्बिरमा कैद गर्न खोजिरहेका छन्।
वर्गाकार साइजको भित्तामा किन सबैको आकर्षण छ?
गेटबाट भित्र पसेलगत्तै यो जिज्ञासाको जवाफ सहजै मिल्नेछ।
त्यहाँका भित्तामा सजिएका पेन्टिङहरू छन्। पेन्टिङमा सजीव जस्ता लाग्ने मानिसका आकृति। भवनका सम्पूर्ण कोठा चित्रकला, हस्तकला र मूर्तिकलाले सजिएका छन्। कोही परम्परागत वा पौराणिक छन् त कोही आधुनिक जस्ता।
वास्तुकलासँगै अन्य सिर्जनात्मक कलाले पनि सौन्दर्य थपेका छन्।
भनिन्छ, कला अभिव्यक्तिको माध्यम हो। उसो त मानिसहरू अभिव्यक्तिका लागि मञ्च खोज्दै हिँड्छन्। राज्यको व्यवस्थाप्रति असन्तुष्ट भएका सर्वसाधारण पम्प्लेट र पोस्टर बोक्दै र्याली वा आन्दोलनमा होमिने गर्छन्। उनीहरू त्यही विद्रोहमार्फत आफूभित्रको रोष प्रकट गर्न चाहन्छन्।
लेखकहरू पुस्तक वा अखबारी लेखनमार्फत आफ्ना अभिव्यक्ति प्रकट गर्छन्।
शान्त र शालीन भएर चित्र बनाउने कलाकार भने चित्रमार्फत आफ्ना खुसी पोख्छन्। मानिसका पीडालाई रङमार्फत क्यानभासमा पोत्छन्। सामाजिक र सांस्कृतिक अवस्थाबारे सचेत गराउँछन्।
कलाकारको अभिव्यक्ति वा आन्दोलन नै कला हो, जो सदैव रचनात्मक हुन्छ।
नवौं ललितकला प्रदर्शनीमा यतिबेला परिषद्को हलमा प्रदर्शनी चलिरहेको छ। यहाँ राखिएका चित्र वा मूर्तिहरू पनि तिनै अभिव्यक्तिका बलिया माध्यम बनेका छन्।
आफूले बाँचिआएको समय, भोगेका पीडा, आँखाले देखेका दृश्य र परिकल्पनालाई उनीहरूले सिर्जनाका आधार मानेका छन्।
प्राकृतिक सौन्दर्य, देशको राजनीतिक, सामाजिक र सांस्कृतिक अवस्थालाई आफ्नो कलामार्फत उनीहरुले व्यक्त गरेका छन्। झट्ट हेर्दा आकर्षक लाग्ने मात्र होइन, गहिरिँदै जाँदा भित्रैबाट अनुभूत गर्न सकिन्छ। मूर्ति तथा चित्रले मानिसको मनोविज्ञानमा छुट्टै खालको तरंग ल्याइरहेछ।
‘कला त प्रेमभन्दा पनि माथि हुन्छ,’ ग्यालरीका आर्टमा ध्यान खिचिरहेका फोटोग्राफर आरके अदिप्त गिरीले सुनाए, ‘यी कलाहरू यस्ता छन्, जुन जन्मजात उपहार पाए जस्तो।’
कलाकारले अनेक तरिकाले सिर्जनाको आविष्कार गर्न सक्छ। अनुभूति साट्दै गिरीले भने, ‘हरेक व्यक्तिले त्यसलाई आफ्नै ढंगले हेर्न र बुझ्न सक्छ। कलामा विभिन्न भावना पाउन सक्छ। मलाई लाग्छ, यसरी नयाँ भावना जन्माउनु र त्यसबाट खुसी प्राप्त गर्नु नै प्रेम हो।’
मानिसहरू मनमा नयाँ कौशल उमार्नका निम्ति पनि पेन्टिङ सामुन्ने बस्न चाहन्छन्। ‘म त आफूलाई ऐनामा हैन, अमूर्त पेन्टिङमा पो स्पष्ट पाउँछु,’ प्रदर्शनी नियाल्न आएका एक कलाप्रेमीले मुस्कुराउँदै भने।
चित्रहरूले मनमा पारेको प्रभाव र कलाप्रेमीहरूको अभिप्राय बुझेपछि लाग्यो– कला यस्तो आधार हो, जहाँ मानिसले खोजेका र चाहेका कुराहरू प्राप्त गर्न सक्छन्। र, कल्पनाशक्तिलाई यथार्थमा परिणत गर्न सक्छन्।
ग्यालरीमा अल्झिरहँदा मलाई विश्वप्रसिद्ध चित्रकार लियोनार्दो दा भिन्ची (१४५२-१५१९) को सम्झना आयो। भिन्चीले १५औं शताब्दीतिर एउटा उडान मेसिनको परिकल्पना गरे। र, चित्रसमेत कोरे। जसको प्रसिद्धिको आजपर्यन्त पनि भइरहेकै छ।
उनैले आविष्कार गरेका चित्रको आधारबाट २०औं शताब्दीतिर राइट ब्रदरले हवाइजहाजको निर्माण गरे। चरा जस्तै आकाशमा उड्ने कल्पना गर्ने मानिस यथार्थमै उड्न लागे।
ग्यालरीका चित्रहरूमा घरी आँखा अल्झन्थे, घरी मन। कल्पनाशक्तिको कुनै सीमा नहुने अनुभूति कलाकृतिले गराए।
आफैंभित्र बेस्सरी परेको प्रभाव थियो त्यो।
मजस्तै आउजाउ गरिरहने कलाप्रेमीहरू उस्तै प्रभावित थिए, जो चित्रमार्फत जीवन पढिरहेका छन्।
केही चित्र प्रकृतिसँग संवाद गरेझैं लाग्ने, कुनै प्रेमालापमा मुग्ध भएझैं। केही अमूर्त चित्रहरूले जीवनको रहस्य र संघर्ष बुझाइरहेझैं लाग्ने।
विभिन्न कलाकृति हेर्दा यस्ता लाग्थे, चित्रकारहरूले चित्रमा प्राण भरिदिएका छन्।
मूर्तिकला, हस्तकला, चित्रकला, छविचित्र र व्यंग्यसहित ५ सय १५ कलाकृतिले प्रदर्शनी भरिभराउ छन्। व्यंग्यमार्फत रवि मिश्र, हरिशरण ढुंगाना, सानुराज ढुंगेल लगायतका कार्टुनिस्टले सरकारलाई खरो व्यंग्य गरेका छन्।
.jpg)
प्रदर्शनीमा ५ सय ९२ कलाकर्मीहरूले कलाकृति पठाएका थिए। त्यसबाट छनोट भई ४ सय ५३ कलाकर्मी सहभागी भएको नेपाल ललितकला प्रज्ञा प्रतिष्ठानका सदस्यसचिव विपीनकुमार घिमिरेले बताए।
कलाकृति अमूल्य त छन् नै। यहाँ बिक्रीका लागि राखिएका कलाकृति ४० हजारदेखि २० लाख रुपैयाँसम्म मूल्यका छन्। तर, केही कलाकृति भने बिक्रीका लागि छैनन्। वरिष्ठ चित्रकार उत्तम नेपालीका अमूर्त चित्रहरू, एब्स्ट्र्याक र सुन्दर क्यानभासमा सजिएका वरिष्ठ चित्रकार शशी विक्रम शाह, किरण मानन्धर, कृष्ण मानन्धर, प्रेममान चित्रकार, उमाशंकर शाह, रमेश खनाल र श्यामलाल श्रेष्ठ लगायतका चित्र बिक्रीमा छैनन्।
०००
बिहीबारबाट सुरु भएको प्रदर्शनीको उद्घाटन उपप्रधान एवं रक्षामन्त्री ईश्वर पोखरेलले गरेका थिए। कार्यक्रममा छनोटमा परेका मध्ये उत्कृष्ट कलाकारहरू सम्मानितसमेत भए।
अरनिको राष्ट्रिय ललितकला प्रज्ञा सम्मानबाट २ वरिष्ठ कलाकारसँगै राष्ट्रिय ललितकला पुरस्कारबाट ७, विशेष पुरस्कारबाट १७, प्रदेश विशेष पुरस्कारबाट ७ तथा राष्ट्रिय ललितकला लेखन पुरस्कारबाट १ र राष्ट्रिय ललितकला पत्रकारिता पुरस्कारबाट १ जना स्रस्टाहरू सम्मानित भए।
प्रदर्शनी २० दिनसम्म जारी रहनेछ।
.jpg)
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
![सय दिने प्रगति विवरण सार्वजनिक गर्दै प्रधानमन्त्री केपी ओली [प्रत्यक्ष प्रसारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/kllllllllll-1729675876.jpg)
![Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, भदौ १९ [भिडियाे]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/samachar++-1725458095.jpg)
![प्रधानमन्त्रीसँग प्रश्नोत्तर [प्रत्यक्ष प्रशारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/PMM-(1)-1718866650.jpg)
![भारत भ्रमणबारे प्रतिनिधि सभा बैठकमा जवाफ दिँदै प्रधानमन्त्री प्रचण्ड [प्रत्यक्ष प्रशारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/prachanda-sansad-1710309847.jpg)
![Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, जेठ ३० [भिडियाे]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/samachar++-copy.jpg-30-1718203418.jpg)
