काठमाडौं- सरकारले नौमुरे बहुउद्देश्यीय डाइभर्सन आयोजना विकासको प्रक्रिया अघि बढाउने भएको छ। २८१ मेगावाट विद्युत उत्पादन गर्ने र दाङ, बाँके र कपिलवस्तु गरी ३ जिल्लाका ८३ हजार हेक्टरभन्दा बढी जमिनमा सिँचाइ सुविधा पुर्याउने उद्देश्यले आयोजना विकास गर्न लागिएको हो।
विशेषगरी सिँचाइ सुविधा विस्तार गर्ने र सँगै बिजुलीसमेत उत्पादन गर्ने लक्ष्यका साथ सरकारले यो आयोजना विकास गर्न लागेको हो। दशकौँदेखि चर्चामा रहेको सो आयोजनाको सम्पूर्ण अध्ययन कार्य पूरा भएको छ।
कृषिको आधुनिकीकरण गर्ने र आत्मनिर्भरताका लागि बाह्रै महिना सिँचाइ सुविधा उपलब्ध गराउने सरकारको दीर्घकालीन लक्ष्यलाई समेत मद्दत गर्नेछ।
विद्युत् उत्पादनका अलावा, वातावरणको संरक्षण, बाढी नियन्त्रण, पर्यटन विकास, सिँचाइ, मत्स्यपालन लगायतका सुविधा विस्तारका लागि सो आयोजना महत्वपूर्ण हुने विश्वास लिइएको छ।
अध्ययनअनुसार आयोजना निर्माणका लागि ६ वर्ष लाग्नेछ। रोल्पाबाट प्युठान भएर बगेर आउने माडी र झिमरुक नदी मिसिएपछि बन्ने राप्ती नदीको पानी उपयोग गरेर नौमुरे आयोजना अगाडि बढाउने तयारी छ।
२०७४ देखि सम्भाव्यता अध्ययन सुरु भए पनि लामो समय लगाएर २०७८ मा सम्पन्न भएको हो। आर्थिक वर्ष २०७७/७८ को अनुमान अनुसार आयोजनाको कूल अनुमानित लागत १ खर्ब २६ अर्ब रुपैयाँ बराबर रहनेछ।
परियोजनामा ३ वटा जलविद्युत्गृहबाट २८१ मेगावाट विद्युत् उत्पादन हुने गरी योजना अघि बढाइएको छ। नौमुरेबाट २१८.३ मेगावाट, लामातालबाट ८ मेगावाट र सुनाइनाबाट ५४.७ मेगावाट बिजुली उत्पादन गर्ने लक्ष्य छ।
नौमुरे बहुउद्देश्यीय आयोजनाका प्रमुख वीरबहादुर बोहोराका अनुसार कपिलवस्तु जिल्लामा मात्रै २९ हजार ७३६ हेक्टरमा सिँचाइ सुविधा उपलब्ध हुनेछ। देशमा उपलब्ध जलस्रोतको सदुपयोग गरी हरित ऊर्जा र प्रभावकारी सिँचाइ प्रणालीबाट समृद्ध नेपालको आधारशिला तयार गर्ने नौमुरे बहुउद्देश्यीय आयोजनाको खास उद्देश्य रहेको उनको भनाइ छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।