काठमाडौं- आइतबार सम्पन्न प्रतिनिधि सभा र प्रदेश सभा निर्वाचनमा देशभरबाट कूल ६१ प्रतिशत मत खस्यो। यो पटक अपेक्षाभन्दा धेरै कम मत खसेको छ। स्थानीय तहको निर्वाचनमा उत्साहजनक सहभागिता भए पनि यो चुनावमा भने त्यो रौनक देखिएन।
त्यसका विभिन्न कारणमध्ये सुरक्षा थ्रेटलाई पनि औंल्याउने गरिएको छ। स्थानीय तहको चुनावमा अहिले निर्वाचन बहिष्कार गरेको नेत्रविक्रम चन्द (विप्लव सी) नेतृत्वको नेकपा आफैं चुनावी मैदानमा उत्रिएको थियो। तर अहिले पनि यो स्थिति फरक बन्यो।
विप्लव सहितका केही पार्टी भने अहिले चुनावी बहिष्कारमा लागेका छन्। जसकारण स्थानीय तहमा भन्दा अहिले चुनावी सुरक्षा थ्रेट देखिएको छ। प्रहरीले पनि सोही अनुसार सुरक्षा रणनीति बनाएर लागू गरे पनि सोचेअनुसार सुरक्षित रुपमा चुनाव सम्पन्न भएको भने देखिएन।
नेपाल प्रहरीका केन्द्रीय प्रवक्ता तथा डीआईजी टेकप्रसाद राई भने छिटपुट घटना बाहेक शान्तिपूर्ण रुपमा चुनाव सम्पन्न भएको बताउँछन्। प्रहरीले यसो भनिरहँदा चुनाव भड्काउने लक्ष्यसहित राखिएका 'होक्स बम' (शंकास्पद वस्तु) १९ जिल्लामा भेटिएका थिए। १९ जिल्लाका ३३ स्थानमा 'होक्स बम' भेटिएको प्रवक्ता राईले बताए। विभिन्न ११ जिल्लामा हुलदंगा हुँदा प्रहरीले गोली समेत चलाएको छ।
विभिन्न ११ जिल्लामा प्रहरीले ४० भन्दा बढी हवाई फायर समेत गर्नुपरेको थियो। झडपका कारण विभिन्न ६१ मतदान केन्द्रमा मतदान रोकिएको थियो। तीमध्ये धेरैजसो मतदान केन्द्रमा केही समयपछि पुनः मतदान सुरु पनि भएको थियो। चुनावमा क्रममा भएको झडपमा केही स्थानीय र प्रहरी समेत घाइते भए। बाजुरामा त एक स्थानीयले ज्यानै गुमाए।
यसरी विभिन्न त्रास र झडपका बीच निर्वाचन सम्पन्न भएको छ। चुनावलाई लक्षित गरेर केही दिन अघिदेखि नै होक्स वस्तुहरु राखिएको त्यसका त्रासले पनि मत कम खसेको भन्ने आकलन समेत गरिएको छ।
नेत्रविक्रम चन्द (विप्लव सी) नेतृत्वको नेकपा, मोहन वैद्य किरण नेतृत्वको क्रान्तिकारी कम्युनिष्ट पार्टी, ऋषि कट्टेल नेतृत्वको नेकपा र विश्वभक्त दुलाल (आहुती), नेतृत्वको वैज्ञानिक समाजवादी कम्युनिष्ट पार्टीले यो चुनाव बहिष्कार गरेका थिए। वैद्य बाहेकका पार्टीले त चुनावको केही दिनअघि कमलादीस्थित प्रज्ञा भवनमा संयुक्त पत्रकार सम्मेलन गरेर चुनाव बहिष्कार गर्ने बताएका थिए।
एकातिर राजनीतिको मूलधारमा आएको भनेर सरकारसँग तीन बुँदे सहमति गरेको विप्लवसमेत अहिले चुनाव बहिष्कार अभियानमा देखिए। खुला राजनीतिमा आएको भनेर सहमति गर्ने तर उल्टै चुनाव बहिष्कार गर्नुपर्ने अवस्था कसरी आयो भन्ने प्रश्नमा नेकपाका प्रवक्ता खड्गबहादुर विश्वकर्मा (प्रकाण्ड) राज्य सञ्चालकहरु नै यसको दोष दिन्छन्।
विगत पाँच वर्षमा राज्य सञ्चालकहरुले एमसीसी पास, लिपुलेक, अपर कर्णाली, अरुण तेस्रो लगायतमा गरेको राष्ट्रघात, भ्रष्टाचार, कमिसनको खेल, तस्करी गरेको आरोप उनीहरुको छ। यो चुनावबाट देशमा कुनै परिवर्तन सम्भव नभएको र परिवर्तन जनक्रान्तिबाट मात्रै सम्भव भएकाले दलाल सत्ताको रणनीतिमा आयोजना हुने चुनावमा खारेज र बहिष्कारको निर्णय गरिएको नेकपाका प्रवक्ता विश्वकर्माको भनाइ छ।
कम मत खस्नुमा विभिन्न कारणमध्ये सुरक्षा थ्रेट पनि एक रहेको हुनसक्ने पूर्व डीआईजी हेमन्त मल्ल बताउँछन्। ‘सुरक्षा थ्रेटका कारण मात्रै कम मत खसेको भन्न मिल्दैन। विभिन्न कारणमध्ये यो पनि एक हुनसक्छ,’ मल्लले भने।
मल्लले भनेजस्तै केही जिल्लामा होक्स राखेर तर्साउन खोजिए पनि अन्य जिल्लामा भने शान्त रुपमा निर्वाचन सम्पन्न भएको थियो। त्यति हुँदा पनि सोचेअनुसार भने मत खसेको पाइएन। यसको मुख्य कारण दलहरुप्रति देखिएको वितृष्णा, आक्रोशका कारण पनि कम मत खसेको विश्लेषण गरिएको छ।
पटकपटक मत हालेर परिवर्तनको आश गरे पनि सोचेअनुसार नभएकाले उत्साहजनक मतदान नभएको विश्लेषण पनि गरिन्छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।