काठमाडौं- काठमाडौं उपत्यकासहित तराई क्षेत्रमा अत्यधिक वायु प्रदूषण बढेको छ। हरेक जाडो मौसमसँगै यस वर्ष पनि मौसममा आएको बदलावका कारण गत आइतबारदेखि वायु प्रदूषण उच्च भएको हो। पश्चिमी वायुको प्रभावले मौसम सक्रिय भई घाम नलाग्ने‚ हावा नचल्ने हुँदा प्रदूषण बढ्दै गएको वातावरणविद्हरुले बताएका छन्।
वातावरण विभागले सोमबार एक विज्ञप्ति जारी गर्दै प्रदूषण बढेकाले बालबालिका, वृद्धवृद्धा‚ दीर्घरोगीले विशेष ख्याल गर्न आग्रह गरेको छ। विश्व स्वास्थ्य संगठनले औसतमा २ दशमलव ५ पार्टिकुलर म्याटरमा ४० माइक्रोग्राम परमिटर क्युब हुनुपर्ने व्यवस्था छ। तर, उपत्यका र तराई क्षेत्रमा औसतभन्दा तेब्बर वायु प्रदूषण बढेको हो।
उपत्यकामा मौसम गुम्सिएर हावा बाहिर जान नपाएपछि वायु प्रदूषण बढेको वातावरणविद् भुषण तुलाधरले बताए। ‘काठमाडौं उपत्यकालाई वरिपरि पहाडले घेरेको छ। हावा नचलेपछि गाडिको धुवाँ, सडकको धुलो उपत्यकाभित्रै गुम्सिएर यतै रुमलिन्छ‚’ वातावरणविद् तुलाधरले भने, ‘यस्तै जाडो बढेपछि आगो धेरै बाल्दा त्यसले प्रदूषण बढाउँछ। अर्को भारतको उत्तरप्रदेश र विहारका उद्योगधन्दा कलकारखानाबाट आएको प्रदूषणले पनि उपत्यकामा असर गर्छ।’
प्रदूषण बढ्ने समयमा सकेसम्म घर बाहिर ननिस्कन तुलाधरले आग्रह गरे। ‘बिहान प्रदूषण हुन्छ। घाम लाग्न थालेपछि तातेर प्रदूषणका किटाणु माथि जान थाल्छन्। फेरि दिउँसो घाम कम हुन थालेपछि किटाणु तल झर्न थाल्छन्‚’ तुलाधरले भने, ‘यस्तो बेला बाहिर निस्कनै पर्ने भए मास्क लगाएर मात्रै निस्कौँ।’ वायु प्रदूषणका बेला सरकार र स्थानीय तहलाई विशेष आग्रह गरी प्रदूषण घटाउने उपायको खोजी गर्नुपर्ने तुलाधरले बताए। हरेक वर्षको जाडो मौसममा प्रदूषण दर उच्च हुने गरेपनि गर्मी र वर्षामा कम हुने गरेको छ।
कहाँ कति बढ्यो वायु प्रदूषण?
विभागले राखेको प्रदूषण मापन केन्द्रको रेर्कडमा रत्नपार्क क्षेत्रमा आइतबार ३२४ दशमलव ८३ माइक्रोग्राम परमिटर क्यूब मापदण्ड पुगेको थियो। तर, सोमबारको २४ घण्टाको रेकर्डमा ३१४ दशमलव ८४ माइक्रोग्राम पुगेको हो। भैँसेपाटीमा आइतबार २९१ दशमलव २३ माइक्रोग्राम भएकोमा पछिल्लो २४ घण्टामा २६८ दशमलव २४ माइक्रोग्राम पुगेको छ। भक्तपुरमा आइतबार १७९ दशमलव ६२ माइक्रोग्राम पर मिटर क्यूव भएकोमा पछिल्लो २४ घण्टामा १६७ दशमलव ६२ माइक्रोग्राम पुगेको हो।
यस्तै तराई क्षेत्रमा विराटनगर, सौराहा, नेपालगञ्ज क्षेत्रमा समेत औसतभन्दा धेरै वायु प्रदूषण भएको तथ्याङ्कमा देखिएको छ। यस्तै विराटनगरमा आइतबार १७० दशमलव ४८ माइक्रोग्राम भएकोमा पछिल्लो २४ घण्टामा १३३ दशमलव ७८ माइक्रोग्राम पुगेको छ। यस्तै नेपालगञ्जमा आइतबार १३८ दशमलव ७२ माइक्रोग्राम भएकोमा पछिल्लो २४ घण्टामा १११ दशमलव ३३ माइक्रोग्राम पुगेको छ। सौराहामा आइतबार १९६ दशमलव ९० माइक्रोग्राम भएकोमा पछिल्लो २४ घण्टामा १२२ दशमलव ९२ माइक्रोग्राम पुगेको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1764146706.png)
-1763721444.png)
