ललितपुर महानगरपालिको प्रायजसो सबै वडामा कोरोना संक्रमणको अवस्था भयावह बन्दै गइरहेको छ। वडा नम्बर १२, १६ र २९ मा कोरोना संक्रमित भेटिएका छैनन् बाँकी सबै वडामा संक्रमित भेटिइसकेका छन्।
काठमाडौं उपत्यकाका १८ वटै नगरपालिकाले उपत्यका बाहिर प्रभावित क्षेत्रका मानिसहरूका लागि उपत्यका प्रवेश व्यवस्थित गरौं, यहाँबाट बाहिर जाने मानिहरूलाई पनि व्यवस्थित गराऔं भन्नेमा हामीले जोड दिँदै आएका थियौं। तर यसमा चुस्त व्यवस्थापन हुन सकेन। उपत्यकामा चाहिँ आर्थिक गतिविधिलाई निरन्तरता दिऔँ भन्ने जोड गरेका थियो। सोही हिसाबले केही समय उपत्यका बाहिरबाट मानिसहरु आउन राम्रैसँग कन्ट्रोल भइराखेको पनि थियो। तर नेपाल सरकारले वैशाख २६ गतेदेखि लकडाउन केही खुकुलो बनाउँदै यातायातदेखि विभिन्न ४४ किसिमका उद्योग सञ्चालन गर्न दिने निर्णय गर्यो।
दुई तिहाई मान्छेलाई काममा फर्काउने अनि एक चौथाई गाडी चल्न दिने भनेर सरकारले गरेको निर्णयपछि हामीले कन्ट्रोल गर्न नसक्ने भयौं। मानिसहरु उपत्यका बाहिरबाट प्रवेश गरे। यसलाई नै हामीले कोरोना संक्रमण फैलिनुको मुख्य कारण मानेका छौँ।
त्यही बेला सुरुमा काठमाडौं उपत्यकाभित्र ३ जना संक्रमित देखा परे। ३ जना संक्रमित नै गृह मन्त्रालयको पास बोकेर उपत्यका छिरेको हामीसँग प्रमाण छ।
सुरुसुरुमा प्रभावित क्षेत्रबाट आएकाहरुमा कोरोना देखिए पनि अहिले भने समुदायस्तरमै कोरोना फैलिसकेको छ। तर स्थानीय बासीभन्दा बाहिरबाट आउनेहरु नै बढी संक्रमित छन्।
बुधबारसम्मको तथ्यांक हेर्दा ललितपुर महानगरभित्र १ जनाको कारोनाका कारण ज्यान गएको छ। २ सय जना कोरोना संक्रमित छन्। बिहीबारको तथ्यांक आइसकेको छैन।
ललितपुरबासी ती मृतक पनि पनि अन्य रोगले ग्रसित व्यक्ति हुन्। मृत्यु भइसकेपछि परीक्षण गर्दा कोरोना पोजिटिभ रिपोर्ट आयो। त्यसपछि हामीले कन्ट्याक्ट ट्रेसिङ गरेर मृतकको सम्पर्कमा आएका परिवार साथीभाइ सबैको कोरोना परीक्षण गरेका थियौं। मृतकका साथी हाम्रो महानगरका एक जनप्रतिनिधि, परिवारका सदस्यसहित २४ जनाको पिसिआर परीक्षण गरियो। तर कसैमा पनि कोरोना देखिएन।
महानगरमा अहिले कोरोना संक्रमितहरु यत्रतत्र सर्वत्र नै छन्। सबैभन्दा बढी देखिएको भनेको वडा नम्बर ३ छ। त्यसपछि वडा नम्बर १४ मा पनि कोरोनाले भयावह रुप लिएको छ। अर्को धेरै कोरोना फैलिएको वडा भनेको २५ पनि हो। वडा नम्बर ३ स्थित सानेपा, धोबीघाटलगायत स्थानमा कोरोनो अत्यधिक देखिएको छ। पुलचोकमा पनि एक-दुई जनामा कोरोना देखिएको छ। वडा नम्बर १४ स्थित नख्खुटोलमा अलि धेरै संक्रमित भेटिएका छन्।
धेरैजसो संक्रमितहरुको अवस्था पनि सामान्य छ। तर संक्रमितहरूको संख्या भने बढ्दै गएको छ। जसले गर्दा ललितपुरका अधिकांश संक्रमितको उपचार गरिरहेको पाटन अस्पतालका बेड भरिइसकेका छन्। त्यसमाथि पाटन अस्पताल कोरोनाको हब अस्पताल भएकाले यहाँ ललितपुरबाहेक अन्य जिल्लाका संक्रमितहरु पनि आउँछन्।
अहिलेसम्म चाहिँ अस्पतालले त्यहाँ आएको बिरामीहरूलाई बेड छैन भनेर फर्काएको छैन। बरु अन्य रोगका बिरामी लिन छाडेर पनि कोरोना संक्रमितको विशेष रुपमा उपचार गरिरहेको छ।
अन्य रोगका बिरामीहरु राखेर उपचार गर्ने बेडलाई पनि कोरोना संक्रमितहरुका लागि आइसोलेसनमा परिणत गरेर उपचार गरिरहेको छ। तसर्थ आएका व्यक्तिहरुलाई फर्कनु परेको थिएन। तर अब चाहिँ अस्पतालको बेड भरिसकेकाले समस्या हुने देखिएको छ।
नेपाल सरकारको अनुरोध अनुसार ललितपुर महानगरपालिकाले क्वारेन्टाइनलाई आइसोलेसन सेन्टर बनाउने तयारी थालेको छ। हामीसँग प्रशस्त मात्रामा क्वारेन्टाइन छन्। पाटन हस्पतालसँग हामी सहकार्य गरेर हामीले पाटन अस्पतालमा संक्रमित लिएर आउने बिरामीका आफन्तहरुलाई क्वारेन्टाइनमा राख्ने गरेका थियौँ। त्यही क्वारेन्टाइनमार्फत् उहाँहरुको पिसिआर परीक्षण गर्ने, पिसिआरमा कोरोना पोजेटिभ देखियो भने अस्पताल पठाउने नेगेटिभ देखियो भने घर पठाउने गर्दै आएका छौँ। यो सेवा हामीले बैसाखको २२ गतेदेखि प्रदान गर्दै आइरहेका छौँ। यस्तै क्वारेन्टाइनमध्ये विभिन्न ३ स्थानका क्वारेन्टाइनलाई हामीले आइसोलेसन सेन्टर बनाउने तयारी थालेका हौँ।
यहाँ ३ वटा क्वारेन्टाइन चलाइरहेको क्षेत्रहरु छन्। जस्तै नेपाल युथ फाउन्डेसनको वडा नम्बर २७ मा त्यहाँ दुई वटा भवन छन्। त्यसपछि वडा नम्बर ४ बागडोलमा एउटा वृद्धाश्रम छ। त्यस्तै सातदोबाटोमा एउटा क्वारेन्टाइन छ। यी ३ वटा क्वारेन्टाइनलाई कम्तीमा पनि २ सय बेड क्षमताको आइसोलेसन बनाउने तयारीका लागि काम सुरु गरिसकेका छौँ। यसका लागि केही समय त लाग्छ। तर हामी यो काम चाहिँ गर्छौँ।
हामीसँग कोरोनासँग जुध्न वित्तीय स्रोत कम छ। सीमित स्रोतसाधनका बाबजुत आफ्नो ल्याकत र क्षमताले भ्याएसम्म काम गरिरहेका छौँ।
कोरोना लागेपछि उपचार गर्नुभन्दा लाग्न नदिनु नै उत्तम उपाय हो। यसका लागि हामीले जनचेतनाका कार्यक्रमहरु गरिरहेका छौँ। अत्यावश्यक कामबाहेक घरबाहिर ननिस्कन संघीय सरकारले पनि भनिरहेकै छ हामीले पनि त्यसलाई प्रभावकारी बनाउन भूमिका खेल्दै आएका छौं।
आवश्यक काम परेर घरबाहिर निस्कँदा मास्क, पञ्जा, स्यानिटाइजर प्रयोग गर्न सुझाएका छौँ। महानगरमा बुधबारसम्म होम आइसोलेसनमा ५० जना संक्रमित हुनुहुन्छ। उहाँहरुलाई हाम्रो स्वास्थ्य टोलीले दिनको दुई पटक सम्पर्क गरेर अवस्था बुझ्नुहुन्छ। परामर्शको काम भइरहेको छ।
संक्रमितहरुकै लागि भनेर दुई वटा एम्बुलेन्स पनि चलाइरहेका छौँ। कन्ट्याक ट्रेसिङका लागि ५ वटा समूह बनाएर राम्रोसँग काम गरिरहेका छौँ। सरकारले बिहिबारदेखि निषेधाज्ञा भनेर लकडाउन जस्तै घोषणा गरिसकेको छ। यसबाट कोरोना संक्रमण दर केही न्यून हुने अपेक्षा लिएको छु।
(ललितपुर महानगरपालिकाका मेयर चिरिबाबु महर्जनसँग नेपाल लाइभकर्मी निर्मला घिमिरेले गरेको संवादमा आधारित)
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।