काठमाडौं-वाणिज्य, आपूर्ति तथा उपभोक्ता संरक्षण विभागले उत्पादकदेखि उपभोक्तासम्म आइपुग्दा ६ पटकसम्म किनबेच हुने गरेको फेला पारेको छ। विभागले विभिन्न ५ वस्तुको बजार मूल्य तहबारे गरेको अध्ययनमा यस्तो फेला पारेको हो।
वस्तु उत्पादन भएदेखि उपभोक्तासम्म आइपुग्दा कति मूल्य बढ्छ र बिचौलियाले कसरी मूल्यवृद्धि सिर्जना गरिरहेका छन् भन्नेबारे गरिएको अध्ययनमा कुनै सामान ४ पटक, कुनै ५ पटक र कुनै ६ पटकसम्म किनबेच हुने गरेको भेटिएको हो।
बजारमा जति धेरै तह सिर्जना हुन्छन्, उति धेरै मूल्यवृद्धि हुन्छ। एउटा बिक्रेताबाट अर्कोसम्म पुग्दा निश्चित प्रतिशत नाफा राख्ने र जति धेरै तह थपिँदै गयो वस्तुको मूल्य त्यति नै पटक बढ्ने हुँदा त्यसको प्रत्यक्ष मारमा उपभोक्ता पर्ने गरेका छन्। सरकारले चालु आर्थिक वर्षमा उपभोक्ता मुद्रास्फीति ६ प्रतिशतभन्दा कम राख्ने लक्ष्य लिएको भए पनि नेपाल राष्ट्र बैंकको तथ्यांक अनुसार मूल्यवृद्धि औसत ७ प्रतिशतभन्दा माथि देखिएको छ।
उद्योगबाट वितरक हुँदै सिधै उपभोक्तासम्म पुग्नुपर्ने वस्तुमा विभिन्न तहका बिचौलिया लागेर मूल्यल्यवृद्धि बढी देखिएपछि बिचौलिया पहिचान र कारबाहीका लागि सम्बन्धित निकाय भने मौन छन्।
केन्द्रीय बजार अनुगमन समितिको गत वर्ष भदौ १३ को निर्णयअनुसार विभागका तत्कालीन महानिर्देशक योगेन्द्र गौचनको संयोजकत्वमा गत वर्ष असोज ३० गते बजारको तहबारे अध्ययन गर्न समिति बनेको थियो। त्यसको केही समयपछि गौचनले अवकास पाएपछि नयाँ महानिर्देशकका रुपमा आएका नेत्रप्रसाद सुवेदीको नेतृत्वमा मंसिर २६ गते उक्त समिति पुनर्गठन भएको थियो। निवर्तमान महानिर्देशक गौचन पनि उक्त अध्ययन समितिमा आमन्त्रित विज्ञका रुपमा थिए। उक्त समितिले तयार पारेको प्रतिवेदनअनुसार खाने तेलमा अधिकतम ४ देखि ६ तहसम्म देखिएको छ।
उत्पादक–डिलर तथा डिस्ट्रिब्युटर–होलसेल–सेमिहोलसेल–खुद्रा व्यवसायी–उपभोक्ता गरी खानेतेल ६ तह पार गरेर उपभोक्ताकहाँ पुग्ने गरेको निष्कर्ष उक्त प्रतिवेदनले निकालेको छ। खाने तेलका ९ वटा उद्योगमा गरिएको अध्ययनबाट समितिले यस्तो निष्कर्ष निकालेको हो।
त्यस्तै पिउने पानी (मिनरल वाटर) का दुईवटा उद्योगमा गरिएको अध्ययनअनुसार ३ देखि ५ तहसम्म पार गरेर उपभोक्तासम्म आईपुग्ने देखिएको छ। उत्पादनस्थल–गाडी–डिलर–पसल–उपभोक्ता गरी ५ तह पार गरेर पिउने पानी उपभोक्तासम्म पुग्छ। त्यस्तै औषधिका ५ वटा उद्योगमा भएको अध्ययन अनुसार उत्पादक–डिष्ट्रिव्युटर्स–होलसेल–रिटेलर–उपभोक्ता गरी ५ तह पार गरेको देखिएको छ। सिमेन्टका ६ र स्टीलका ४ उद्योगमा गरेको अध्ययन पछि यी दुवै वस्तुमा ४ तहका विचौलिया रहेको रहेको निष्कर्ष समितिले निकालेको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1749826086.png)
