• गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • नेपाल लाइभ

    • राजनीति
    • निर्वाचन विशेष
    • अनुसन्धान
    • प्रवास
    • विचार
    • फिचर
    • समाचार
    • ब्लग
    • समाज
    • अन्तर्वार्ता
    • सुरक्षा/अपराध
    • साहित्य डबली
    • विश्व
    • कोरोना अपडेट
    • नेपाल लाइभ विशेष
    • जीवनशैली
    • भिडियो

    बिजनेस लाइभ

    • अर्थ समाचार
    • बैंक/बिमा/सेयर
    • पर्यटन-उड्डयन
    • अटो
    • पूर्वाधार
    • श्रम-रोजगार
    • कृषि
    • कर्पोरेट
    • सूचना-प्रविधि
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

    इन्टरटेनमेन्ट लाइभ

    • समाचार
    • सिनेमा
    • अन्तर्वार्ता
    • रंगमञ्च
    • फिल्म समीक्षा
    • गसिप
    • संगीत
    • विचार-विश्लेषण
    • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

    स्पोर्टस लाइभ

    • फिचर
    • फुटबल
    • क्रिकेट
    • अन्य
    • लेख-विश्लेषण
    • अन्तर्वार्ता
हाम्रो बारेमा
  • हाम्रो बारेमा
बुधबार, असार २५, २०८२ Wed, Jul 9, 2025
  • गृहपृष्ठ गृहपृष्ठ
  • राजनीति
  • निर्वाचन विशेष
  • अनुसन्धान
  • बिजनेस लाइभ
  • इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • प्रवास
  • भिडियो

बिजनेस लाइभ

  • अर्थ समाचार
  • बैंक/बिमा/सेयर
  • पर्यटन-उड्डयन
  • अटो
  • पूर्वाधार
  • श्रम-रोजगार
  • कृषि
  • कर्पोरेट
  • सूचना-प्रविधि
  • अन्य
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ

  • समाचार
  • सिनेमा
  • अन्तर्वार्ता
  • रंगमञ्च
  • फिल्म समीक्षा
  • गसिप
  • संगीत
  • विचार-विश्लेषण
  • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
  • अन्य
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

स्पोर्टस लाइभ

  • मुख्य समाचार
  • फिचर
  • फुटबल
  • क्रिकेट
  • अन्य
  • लेख-विश्लेषण
  • अन्तर्वार्ता
कृषि
२ वर्षमा ७ समुद्र पार गर्दै नेपाल भित्रियो सलह पहिलोपटक मानवरहित अरबको मरुभूमिमा देखिएको थियो
64x64
नेपाल लाइभ बिहीबार, असार १८, २०७७  १५:१८
1140x725

काठमाडौं- संसारमा विभिन्न प्रकारका सलहहरू छन्। तीमध्ये मरुभूमि सलह (शिस्टोसर्का ग्रिगारिया), बम्बे सलह (पतङ्गा ससिटा), खैरो सलह (लोकस्टाना पर्डालिना), दक्षिण अमेरिकी सलह (शिस्टोसर्का क्यानसेलाटा), घुमक्कड सलह (लोकस्टा माईग्रेटोरिया), इजिप्सियन सलह (एनाक्रिडियम एजिप्टियम) आदि प्रमुख हुन्।

यीमध्ये शिस्टोसर्का ग्रिगारियाले सबैभन्दा व्यापक क्षेत्रमा स्थानान्तरण भई धेरै क्षति गर्ने गर्छ। र नेपाल प्रवेश गरेको पनि यहि प्रजातीको सलह हो। शिस्टोसा ग्रिगारिया, एक्रिडिडे परिवारको छोटो एन्टिना भएको एक प्रकारको फट्यांग्रा हो। जीवन वृद्धिको अवधिभर यो सलह अण्डा, निम्फ (होपर) र वयस्क गरी तीन अवस्थाबाट गुज्रिन्छ। 

यस कीराका दुई भिन्न प्रवृत्तिहरू हुन्छन्। कीराहरू थोरै संख्यामा भएको बेलामा यिनीहरू एकल प्रवृत्तिका हुन्छन् भने यिनीहरूको संख्यामा वृद्धि भएमा झुण्डमा परिचालन हुने प्रवृत्तिमा परिवर्तित हुन्छन्। यसरी यिनीहरू एकै समयमा एकै क्षेत्रमा एकल अथवा झुण्ड दुवै प्रवृत्तिका हुन सक्छन्।

नेपालमा मरुभूमि सलहको एकल प्रवृत्तिको वयस्क सन् १९६२ मा गोदावरी, ललितपुर र काठमाडाैंबाट संकलन गरी आधिकारिक पहिचान गरिएको थियो। गोदावरीबाट संकलन गरिएको यस सलहका केही नमूना कीट विज्ञान महाशाखाको संग्रहालयमा छन्। त्यसैवर्ष काभ्रेको पनौतीमा लगाइएको मकैबालीमा यस सलहको प्रकोप देखापरेको थियो। यसअघि सन् १९३० मा पनि नेपालमा सलहले व्यापक रूपमा नोक्सानी गरेको अनुभव काठमाडाैं उपत्यकाका बुढापाकाहरूसँग छ।

खाद्य तथा कृषि संगठन, रोमका सलह पूर्वानुमान विशेषज्ञ डा किथ क्रेसम्यानअनुसार यस सलहले नेपालमा सन् १९०६ र १९५३ मा पनि आक्रमण गरेको देखिन्छ। विगतमा सन् १९८६ तथा १९८९ मा नेपालमा सलह भित्रिने र यसको प्रकोप हुन सक्ने सम्भावनालाई मध्यनजर गर्दै सजग हुन सम्बन्धित निकायहरूलाई निर्देशन दिइएको थियो। तर, सलह नभित्रेको तथ्यहरूले देखाउँछन्।

अहिले (२०२०) विश्वमा भएको सलहको प्रकोप सन् २०१८ देखि विकास हुँदै आएका यसका पुस्ताहरूको निरन्तरता हो। सन् २०१८ को मे र अक्टोबर महिनामा आएको चक्रवातले गर्दा भएको वर्षा सिर्जित अनुकूल वातावरणको कारणले यसको वंशवृद्धि अरबको दक्षिणी प्रायद्वीपको करिब चौथाई मानवरहित मरुभूमिको भूभागमा भएको थियो। यसले त्यहाँ ९ महिनासम्ममा तीन पुस्ता पुरा गरेको र यी पुस्ताको वृद्धि भएको पत्ता लगाउन नसक्दा यसको नियन्त्रण हुन नसकेको बताइएकाे छ। सन् २०१९ जनवरीमा पहिलो झुण्ड उक्त चौथाई मरुभूमिको खाली भूभागबाट यमन र साउदी अरेबिया हुँदै अधिक वर्षा भएको इरानको दक्षिण पश्चिमसम्म पुगेको थियाे।

बसन्त ऋतु (फेब्रुअरी-जुन)मा यसले धेरै संख्यामा वंशवृद्धि गरी यमन, साउदी अरेबिया र इरानमा ठूलो झुण्डहरू तयार भई आक्रमण भएको हो। इरान र यमनमा यसको नियन्त्रण सफल हुन नसक्दा जुन महिनादेखि डिसेम्बरसम्ममा इरानबाट उक्त झुण्ड भारत-पाकिस्तान सिमानामा पुगेको र लम्बिएको वर्षाको कारणले अनुकूल वातावरण भई तीन पुस्ता तयार हुँदा धेरै संख्यामा झुण्ड वृद्धि भएको हाे।

यमनमा तयार भएका सलहका झुण्ड अफ्रिकाका विभिन्न मुलुकहरूमा पुस्ता तयार पार्दै कालान्तरमा सन् २०२० को मार्चमा इथियोपिया, केन्या, युगाण्डा र साउथ सुडानमा उत्पात मचाइ केही सलहका झुण्डहरू इरानमा स्थानान्तरण गरी मरुभूमिमा बसन्तकालीन सन्तति तयार गरी दक्षिण-पश्चिम पाकिस्तान हुँदै राजस्थानमा प्रवेश गरेको हाे।

असार ११ र १२ गते हावाको बहावमा एकाएक आएको परिवर्तनका कारण मनसुन सुरूवात भइसकेपछि पनि हावाको बहाव दक्षिणबाट उत्तर पूर्वतर्फ मोडिएकाले भारतसँग सिमावर्ती सर्लाही, बारा, पर्सा, रौतहट, मकवानपुर, रूपन्देहीमा सलह प्रवेश गरेको हाे।

त्यस्तै असार १३ गते बिहान भारतको प्रतावगढ तथा वाराणसी आसपासमा आइपुगेको सलहको झुण्डबाट छुट्टिएर आएका केही सलहहरू र असार १४ गते लखनउ नजिक बाँसी जिल्लामा आइपुगेको सलहको झुण्डबाट छुट्टिएर आएको केही भाग कपिलवस्तुको बुद्धभूमि तथा कपिलवस्तु नगरपालिकामा र असार १५ गते भारतको सोहरतगढमा देखा परेको झुण्ड केही अंश रुपन्देही तथा कैलालीबाट नेपालको भूभागमा प्रवेश गरेको देखिएको छ।

हावाको बहावसँगै उक्त झुण्डका अंशहरू तराई र मध्यपहाडका विभिन्न जिल्लाहरू विशेषगरी सिन्धुली, मकवानपुर, चितवन, रुपन्देही, कपिलवस्तु, पाल्पा, स्याङ्गजा, दाङ, प्यूठान, कास्की, कैलाली, डडेल्धुरालगायतका जिल्लाहरूमा केही हजारदेखि केही लाखसम्मको संख्यामा देखापरेको छ। त्यसैगरी उक्त झुण्डहरूबाट छुट्टिएका केही अंशहरू छिटफुट रूपमा काठमाडाैं, ललितपुर, भक्तपुर, काभ्रे, पाँचथर, उदयपुर, खोटाङ्ग, कन्चनपुर, गुल्मी लमजुङ्गलगायतका जिल्लाहरूमा समेत देखापरेको जनाइएको छ।

यस किराको प्रजनन र सन्तति विकास दुई सिजनमा हुने गर्दछ। बसन्त ऋतुमा हुने प्रजनन् उत्तर पश्चिम अफ्रिका, इरान, पाकिस्तान, साउदी अरेबिया, यमन, सोमालिया प्रायद्वीप र पूर्वी अफ्रिकामा हुन्छ भने गृष्म ऋतुमा हुने प्रजनन् सुडान, इरिट्रिया, ईथियोपिया, पूर्वी अफ्रिका, पश्चिम अफ्रिका र भारत-पाकिस्तानको सिमानामा हुने गर्छ।

सन् २०२० मा भारतकाे राजस्थानमा जुलाई महिनासम्म पटक पटक यसको नयाँ झुण्डहरू आइरहने र यसबाट भारतको विहार र उडिसासम्म आक्रमण हुनसक्ने पूर्वानुमान भएकोले गर्मी मौसममा झुण्डहरूको वृद्धि र यसको स्थानान्तरणको अनुगमन गरी सतर्क हुन जरूरी छ।

(प्लान्ट क्वारेन्टाइन तथा विषादी व्यवस्थापन केन्द्रले सार्वनजिनक गरेको मरुभूमि सलह पहिचान, विशेषता र व्यवस्थापनका उपायहरूबारे प्रकाशित जर्नलबाट)

प्रकाशित मिति: बिहीबार, असार १८, २०७७  १५:१८
  • #सलह

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्
64x64
नेपाल लाइभ
Nepal’s independent digital media. Offers quick current affairs update, analysis and fact-based reporting on politics, economy and society. http://nepallive.com
लेखकबाट थप
कांग्रेस अनुशासन समितिले गर्‍यो १८ जनालाई निष्कासन, संस्थापनइतरको असहमति
रसुवामा बाढीमा परेर मृत्यु भएकाहरूको परिवारलाई २ लाख दिने निर्णय
रूसमाथि नयाँ प्रतिबन्ध लगाउने तयारीमा अमेरिका
सम्बन्धित सामग्री
रासायनिक मल र विषादीको अवैज्ञानिक प्रयोगले खाद्य सुरक्षामा दीर्घकालीन असर परेको छ: मन्त्री अधिकारी बुधवार काठमाडौँमा आयोजित एक कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै उनले जलवायु परिवर्तन, जैविक श्रोतहरूको ह्रास, रासायनिक मल र विषादीको अवैज्ञान... बुधबार, असार २५, २०८२
मनसुन समय अगावै भित्रिदा धान रोपाइँ बढ्यो, कुन प्रदेशमा कति ? कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालय, कृषि विभागका अनुसार सोमबारसम्म मुलुकभर ४५ दशमलव ०३ प्रतिशत रोपाइँ भएको छ जुन गत वर्षको यही अवधिको... बुधबार, असार २५, २०८२
गण्डकीमा घट्दै बर्खे धानखेती घरघडेरीले उब्जाउ क्षेत्र नासिनु, जग्गाको खण्डीकरण, जग्गा बाँझो रहनु, तीव्र बस्ती विस्तार जस्ता कारणले धानखेती घट्दै गएको निर्देशनालय... शनिबार, असार २१, २०८२
ताजा समाचारसबै
कांग्रेस अनुशासन समितिले गर्‍यो १८ जनालाई निष्कासन, संस्थापनइतरको असहमति बुधबार, असार २५, २०८२
रसुवामा बाढीमा परेर मृत्यु भएकाहरूको परिवारलाई २ लाख दिने निर्णय बुधबार, असार २५, २०८२
रूसमाथि नयाँ प्रतिबन्ध लगाउने तयारीमा अमेरिका बुधबार, असार २५, २०८२
कुलपति समक्ष उपकुलपति अर्यालले लिए सपथ बुधबार, असार २५, २०८२
बाढीविद् : रसुवामा बाढीको कारण पत्ता लगाउन समस्या देखियो बुधबार, असार २५, २०८२
सबै हेर्नुहोस
भिडियो ग्यालरीसबै
रासायनिक मल र विषादीको अवैज्ञानिक प्रयोगले खाद्य सुरक्षामा दीर्घकालीन असर परेको छ: मन्त्री अधिकारी(भिडियो)
रासायनिक मल र विषादीको अवैज्ञानिक प्रयोगले खाद्य सुरक्षामा दीर्घकालीन असर परेको छ: मन्त्री अधिकारी(भिडियो) बुधबार, असार २५, २०८२
अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगितामा पदक विजेता खेलाडीलाई प्रधानमन्त्रीद्वारा पुरस्कार वितरण (भिडियो)
अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगितामा पदक विजेता खेलाडीलाई प्रधानमन्त्रीद्वारा पुरस्कार वितरण (भिडियो) बुधबार, असार २५, २०८२
नेपाल लाइभ समाचार, असार 24 #live
नेपाल लाइभ समाचार, असार 24 #live मंगलबार, असार २४, २०८२
त्रिशूली नदीमा फसेका २ जनाको हेलिकप्टरबाट उद्धार
त्रिशूली नदीमा फसेका २ जनाको हेलिकप्टरबाट उद्धार मंगलबार, असार २४, २०८२
नेपाल लाइभ समाचार, असार 23 #live
नेपाल लाइभ समाचार, असार 23 #live सोमबार, असार २३, २०८२
सबै हेर्नुहोस
ट्रेण्डिङ
उद्धारका लागि गएको नेपाली सेनाको हेलिकोप्टर चिनियाँ भूमिमा 'फोर्स ल्याण्डिङ' मंगलबार, असार २४, २०८२
भारी वर्षा बिना कसरी गयो भोटेकोसीमा बाढी ? मंगलबार, असार २४, २०८२
सरकार र चिकित्सक संघबीच सहमति, आन्दोलन स्थगित मंगलबार, असार २४, २०८२
त्रिभुवन विश्वविद्यालयको उपकुलपतिमा दिपक अर्याल नियुक्त बुधबार, असार २५, २०८२
१ करोड ४४ लाखसहित चिनियाँ नागरिक पक्राउ मंगलबार, असार २४, २०८२
सबै हेर्नुहोस
अन्तर्वार्ता
ब्रेन ट्युमर आकस्मिक रुपमा देखिने होइन, लक्षणलाई सामान्य रुपमा लिँदा गम्भीर हुन्छः डा राजीव झा, न्युरोसर्जन लक्ष्मी चौलागाईं
महाशिवरात्रिमा भगवान पशुपतिनाथको सहजै दर्शनको व्यवस्था गरिएको छ - डा. मिलनकुमार थापा नेपाल लाइभ
जलवायु परिवर्तनले जुम्लामा समेत डेंगु देखिन थालिसकेको छ : मेयर राजुसिंह कठायत  नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
विचारसबै
विश्व सेतो दुबी दिवस : रोग छालाको, प्रश्न चेतनाको नेपाल लाइभ
प्रिय दाई गुटबन्दीको अन्त्य गरी लोकप्रिय पार्टी बनाउन योगदान दिनुहोस् ! ई. विश्वराज काफ्ले
खोपको महत्व र बालबालिकाको स्वास्थ्य सुरक्षामा हाम्रो भूमिका नेपाल लाइभ
ब्रेन ट्युमर आकस्मिक रुपमा देखिने होइन, लक्षणलाई सामान्य रुपमा लिँदा गम्भीर हुन्छः डा राजीव झा, न्युरोसर्जन लक्ष्मी चौलागाईं
सबै हेर्नुहोस
ब्लग
बैंकिङ्ग व्यवसायलाई उद्यमशीलताको भर मंगलबार, वैशाख २, २०८२
हितेन्द्र र कुलमानको रिट हेर्न नमिल्नेमा आइतबार, चैत १७, २०८१
चौरासी वर्षका क्यान्सरविजेताको जीवन वृत्तान्त ‘कालसँग कुस्ती’ सार्वजनिक आइतबार, फागुन १८, २०८१
सबै हेर्नुहोस
लोकप्रिय
उद्धारका लागि गएको नेपाली सेनाको हेलिकोप्टर चिनियाँ भूमिमा 'फोर्स ल्याण्डिङ' मंगलबार, असार २४, २०८२
यू-१६ इस्ट जोन कप : नेपालले उपाधीका लागि सिंगापुरसँग भिड्ने बिहीबार, असार १९, २०८२
अध्यादेशमार्फत नियुक्त ५२ जनाकै पद जोगियो,  बहुमतले नियुक्ति सदर (पूर्णपाठ) बिहीबार, असार १९, २०८२
भोजपुरमा ससुराली पुगेका ज्वाइँले गरे श्रीमतीसहित चारजनाको हत्या आइतबार, असार २२, २०८२
वनमन्त्रीलाई बर्खास्त गरेपछि नाउपाले संघ र प्रदेश सरकारबाट समर्थन फिर्ता लिने बिहीबार, असार १९, २०८२
सबै हेर्नुहोस
Nepal Live
Nepal Live

सम्पर्क ठेगाना

Nepal Live Publication Pvt. Ltd.,
Anamnagar, Kathmandu, Nepal

DEPARTMENT OF INFORMATION
AND BROADCASTING
Regd Number :

1568/ 076-077
अध्यक्ष : अनिल न्यौपाने

टेलिफोन

News Section: +977-1-5705056
Account : +977-1-5705056
Sales & Marketing: 9841877998 (विज्ञापनका लागि मात्र)
Telephone Number: 01-5907131

ईमेल

[email protected]
[email protected]

मेनु

  • गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • बिजनेस लाइभ
  • ईन्टरटेनमेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • महाधिवेशन विशेष
  • अभिलेख
  • कोरोना अपडेट
  • स्थानीय निर्वाचन
  • प्रतिनिधि सभाकाे निर्वाचन
  • युनिकोड
Nepal Live

सूचना विभाग दर्ता नं.

१५६९/०७६-७७

ईमेल

[email protected]
© 2025 Nepal Live. All rights reserved. Site by: SoftNEP
सर्च गर्नुहोस्