काठमाडौं– नेपाल प्रहरीले पहिलो पटक कर्तव्य ज्यान (हत्या) सम्बन्धी कसुरको बहिक्षेत्रीय अधिकार प्रयोग गरेर एउटा घटनाको अनुसन्धान गरिरहेको छ।
वैदेशिक रोजगारीका सिलसिलामा मलेसियामा रहेका झापाको शिवसताक्षी नगरपालिका–३ का ४० वर्षीय धनबहादुर प्रधानको हत्या घटनामा प्रहरीले बहिपक्षीय अधिकार प्रयोग गरेर अनुसन्धान गरेको हो।
मलेसियामा सँगै काम गर्ने अर्का नेपाली महोत्तरीको गौशाला नगरपालिका–५ बस्ने २४ वर्षीय अनिलकुमार साहले प्रधानको मलेसियामा हत्या गरेका थिए। एक कम्पनीमा स्वीपरको रुपमा साह काम गर्थे भने त्यसको कमाण्डर प्रधान थिए।
काम लगाउने जिम्मेवारीमा रहेका प्रधान र साहबीच कामको कुरोमा बेला बेलामा विवाद हुने गरेको थियो। नेपाली र अन्य कामदाहरु गरेर २५–३० जना स्वीपरहरु रहकोमा एउटा सिफ्टमा ८ जनाको दरले काम गर्थे। त्यही एउटा सिफ्टमा प्रधान र साह थिए। साह भएको समूहको कमाण्डर प्रधान थिए। उनै साहले प्रधानलाई हत्या गरेर नेपाल आएको अवस्थामा विमानस्थलबाटै पक्राउ गरेर जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौंले अनुसन्धान गरिरहेको छ। यसबारे परिसरका एसपी तथा प्रवक्ता कुमोध ढुंगेलले विभिन्न कोणबाट यो घटनाको अनुसन्धान गरिहरकेो बताए।
यसका लागि उक्त कम्पनीमा प्रधान तथा साहसँगै काम गर्नेहरुसँग भिडिओ कन्फ्रेन्समार्फत् बयान लिने कामसमेत भएको एसपी ढुंगेलले जानकारी दिए। भिडिओ बयानमा उनीहरुले साहले नै प्रधानको हत्या गरेर फरार भएको बताएका छन्। प्रत्यक्षदर्शी तथा पक्राउ परेका साहको बयानको अनुसार काममा विवाद हुँदा प्रधानको हत्या भएको पाइएको छ। विवाद भएपछि साहले झुक्याएर प्रधानको टाउकोमा हिर्काएका थिए।
टाउकामा चोट लागेपछि उनको मृत्यु भएको थियो। पोस्टमार्टम रिपोर्टमासमेत टाउकोमा चोटका कारण मृत्यु भएको भन्ने मलेसिया अस्पतालको रिपोर्टमा उल्लेख रहेको काठमाडौं परिसरले जनाएको छ। हत्यापछि साह भागेर दूतावासको सम्पर्कमा पुगेका थिए। उनको पासपोर्ट भने कम्पनीमै थियो। दूतावासमा अरु नै बहाना बनाएर आफू अलपत्र परेका भन्दै नेपाल फर्किनका लागि आग्रह गरेका थिए।
त्यसपछि नेपालबाट ६० हजार रुपैयाँ हाल्न लगाएर दूतावासले डकुमेन्ट बनाइदिएपछि साह काठमाडौं फर्किएका थिए। साह मलेसियामा नेपालीकै हत्या गरेर काठमाडौं फर्किँदै गरेको भन्ने सूचना परिसरका एसपी ढुंगेलकोमा पुगेपछि त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाटै साहलाई पक्राउ गरिएको थियो। योसँगै परिसर काठमाडौंले परराष्ट्र मन्त्रालयमार्फत् पनि उक्त घटनाको प्रमाणका लागि चाहिने कागजात तथा डकुमेन्टहरु संकलनका लागि पत्राचार गरेको छ।
अर्कोतर्फ भने इन्टरपोलमार्फत् पनि सहयोग लिएर सबुद प्रमाणहरु जुटाइएको परिसरका एसपी ढुंगेलले बताए। हत्या भएपछि मलेसिया प्रहरीले उठाएको घटनास्थल मुचुल्का विवरण, पोस्टमार्टम रिपोर्ट, प्रत्यक्षदर्शीसँगै भिडिओ कन्फ्रेन्समार्फत् लिइएको बयान, प्रतिवादीको बयान, किटानी जाहेरीलगायतलाई आधार बनाएर प्रहरीले मुद्दा दर्ताको तयारी अन्तिम चरणमा पुर्याएको छ।
प्रधान र साह विगत एक वर्षदेखि मलेसियास्थित एउटै कम्पनीमा काम गर्थे। साहले प्रधानको यही मंसिर २५ गते हत्या गरी नेपालतर्फ हिँडेको भन्ने सूचनाको आधारमा प्रहरीले मंसिर ३० गते एयरपोर्टबाट उनलाई पक्राउ गरेको थियो।
नेपाल प्रहरीको इतिहासमा कर्तव्य ज्यानसम्बन्धी कसुरमा बहुक्षेत्रीय अधिकार प्रयोग गरेर मुद्दा चलाइएको यो नै पहिलो घटना रहेको परिसर काठमाडौंले जनाएको छ। मुलुकी फौजदारी अपराध संहिता २०७४ मा उल्लेख कसुर अनुसार कर्तव्य ज्यानको सम्बन्धमा पहिलो पटक बहुक्षेत्रीय अधिकार प्रयोग गरेर मुद्दा चलाइएको यो पहिलो घटना हो।
संहिताको परिच्छेद १ को दफा २ मै बहुक्षेत्रीय प्रयोगको बारेमा उल्लेख गरिएको छ। कसैले नेपाल बाहिर कुनै कसुर गरेमा नेपालभित्रै गरे सरह मानेर कारबाही गरिने उक्त दफामा उल्लेख गरिएको छ। दफा २ को उपदफा ३ मा यसको ब्याख्या गरिएको छ।
कुनै नेपाली नागरिकले नेपाल बाहिर रहेको कुनै नेपाली नागरिक विरुद्ध ज्यान लिए, ज्यान मार्ने उद्योग गरे। षड्यन्त्र गरे, अंगभंग गरे, अपहरण शरीर बन्धक तथा गैरकानूनी थुनामा राखे, बलात्कार गरेमा नेपालभित्रै गरे सरह मानेर कारबाही गरिने उल्लेख गरिएको छ। जसअनुसार साहविरुद्ध पनि नेपालभित्रै कर्तव्य गरी मारेको मानेर नै अहिले अनुसन्धान अघि बढाइएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।