काठमाडौं– वाणिज्य बैंकहरूले आर्थिक बर्ष २०७८/०७९ को तुलनामा आव ०७९/८० मा करिब २५ प्रतिशतले नाफा बढाएको विवरणहरू सार्वजनिक भएका छन्। गत आर्थिक बर्षमा २० वटा वाणिज्य बैंकले कुल ७० अर्ब १७ करोड खुद नाफा कमाएका छन्। त्यसअघिको आर्थिक बर्षमा बैंकहरूले ५६ अर्ब १७ करोड खुद नाफामा कमाएका थिए।
पछिल्ला २ आर्थिक बर्षलाई तुलना गर्ने हो भने अधिकांश बैंकहरूको नाफा बढेपनि प्राइम बैंक र कुमारी बैंकको कमाइ भने घटेको छ।
नाफा धेरै कमाउनेमा नबिल बैंक अघि रहेको छ। त्यसपछि ग्लोबल आइएमइ र तेस्रोमा सरकारी स्वामित्वमा रहेको राष्ट्रिय वाणिज्य बैंक रहेको छ।
कुन बैंकले कति नाफा कमाए?
बैंक विशेषलाई हेर्ने हो भने मर्जरमा गएका बैंकहरूको एकीकृत कारोबार पछि नाफामा वृद्धि भएको देखिन्छ। नबिल बैंकमा नेपाल बंगलादेश बैंक विलय भएपछि सो बैंकको नाफामा ७६ प्रतिशतले बढ्न गएको छ।
निष्क्रिय कर्जामा वृद्धि
बैंकहरूको नाफामा वृद्धि भएपनि निष्क्रिय कर्जामा भएको वृद्धिले लाभांश वितरण भने प्रभावित हुने भएको छ। कमाइ भएको नाफाबाट निष्क्रिय कर्जाका लागि रहने प्रोभिजन बढेपछि लाभांश वितरणमा चुनौती देखिन गएको हो। यस्तै, बैंकहरूको वित्तिय अवस्था अनुसार सरदर १२ प्रतिशत लाभांश वितरण गर्ने क्षमता बैंकहरूमा देखिएको छ। पछिल्लो आर्थिक बर्षमा यो दर करिब १४ प्रतिशत थियो।
पछिल्लो आर्थिक बर्षका तुलनामा नाफा बढेपनि लाभांश वितरणमा किन समस्या भन्ने समस्या रहेको बताउँछन् नेपाल बैंकर्स एसोसिएसनका उपाध्यक्ष सन्तोष कोइराला।
‘अपवाद बाहेकका समग्र व्यवसाय मन्दिमा छन्। जसले गर्दा निष्क्रिय कर्जा बढ्ने र लाभांश वितरणमा समस्या हुन गएको हो,’ कोइराला भन्छन्,‘यस्तो अवस्थामा केहि बैंकहरूले लगानीकर्ताहरूलाई यो बर्ष प्रतिफल दिन सक्ने अवस्थामा छैनन्।’
बैंकहरूको निष्क्रिय कर्जा आर्थिक बर्ष ७९/८० मा उल्लेखिय बढेको छ। २० वाणिज्य बैंकहरूको निष्क्रिय बर्जा २.७० प्रतिशत रहेको छ। सोहि दर त्यसअघिको आर्थिक बर्षमा १.२० प्रतिशत रहेको थियो।
सबैभन्दा धेरै निष्किय कर्जा हुनेमा कुमारी बैंकको रहेको छ। सो बैंकको निष्क्रिय कर्जा ४.७७ प्रतिशत, हिमालयन बैंकको ४.५७, इन्भेस्टमेण्ट मेघाको ४.३५, प्राइमको ४.२३, प्रभुको ४.१६ प्रतिशत पुगेको छ। निष्क्रिया कर्जा जसलाई खराब कर्जापनि भनिन्छ यो ५ प्रतशित भन्दा माथी भएमा राष्ट्र बैंकको कारबाहिको दायरामा पर्छन्।
उपाध्यक्ष कोइराला ऋण लिएर पनि उद्योग व्यवसाय संचालन गर्ने तरिकामा ह्रास आउँदाको परिणाम बैंकले र अन्तत लगानीकर्ताले ब्योहोर्नु परेको बताउँछन्।
‘अधिकाशं उद्योगहरू सम्भावित संकटहरूलाई मध्यनजर गर्दै तदरुकताका साथ सवाधान हुँदै संचालन भएनन्। जसको असरस्वरुप बैंकहरूको समयमै सांवां र ब्याज उठ्न सकेन,’ कोइराला भन्छन्,‘तर पछिल्ला महिनाहरूमा सुधारहरू देखिएका भन् छन्।’
संचित नोक्सानीको पूर्तीले केही लगानीकर्ता रित्तै, केहीले थोरै पाउने
हिमालयन बैंक र कुमारी बैंकको संचित नोक्सानी रहेकोले यि बैंकहरूले लगानीकर्तालाई रित्तै पार्ने छन्। कुमारी बैंकको ८५ करोडर हिमालयन बैंकको ७१ करोड संचित नोक्सानी रहेको छ।
इन्भेस्टमेण्ट, मेघा र प्रभु बैंकको वितरणयोग्य नाफा समान १६ करोड मात्रै रहेको छ। त्यस्तै, प्राइम बैंकको पनि वितरण योग्य नाफा २० करोड मात्रै छ। यि ३ बैंकका लगानीकर्ताले झिंनो अङ्कमा प्रतिफल पाउने भएका छन्।
धेरै लाभांश वितरण गर्ने सामर्थ्य एभरेष्टसँग
बैंकहरूको संचित नाफा र पछिल्लो अर्थिक बर्षको नाफाका आधारमा हेर्ने हो भने धेरै लाभांश वितरण गर्ने क्षमता भने एभरेष्ट बैंकसँग देखिएको छ। उक्त बैंकको वितरणयोग्य नाफा ४ अर्ब ३३ करोड छ। जसको लाभांश क्षमता ४०.५ प्रतिशत रहेको छ। धेरै नाफा कमाएपनि नबिल बैंकले भने करिब १५ प्रतिशत मात्र लाभांश वितरण गर्ने क्षमता राख्ने भएको छ। उसको वितरणयोग्य नाफा २ अर्ब २१ करोड रहेको छ।
यस्तै, एनआईसी एशियासँग वितरणयोग्य नाफा ३ अर्ब ७० करोड छ र यसको लाभांश बाँढ्न सक्ने क्षमता करिब ३२ प्रतिशत छ। त्यस्तै, २ अर्ब ७३ करोड वितरणयोग्य नाफा भएको स्ट्यान्डर्ड चाटर्डले करिब २९ प्रतिशत लाभांश बाँढ्न सक्ने क्षमता राख्छ।
सरकारी स्वामित्वमा रहेको कृषि विकास बैंकसँग पनि २ अर्ब १ करोड वितरणयोग्य नाफा छ। यसले पनि झन्नै १९ प्रतिशत नाफा दिनसक्छ। संचित नाफासमेतलाई योग गर्ने हो भने २ अर्ब २१ करोड वितरणयोग्य नाफा बोकेर बसेको सानिमा बैंकले पनि १७.५० प्रतिशत भन्दा माथीनै लाभांश दिनसक्छ।
वितरणयोग्य नाफा १ अर्ब ५७ करोड माथी रहेपनि प्राथमिक पूँजीकोष पुर्याउन नसक्दा माछापुच्छ्रे बैंकले लाभांश वितरण गर्न नपाउने भएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1747836427.png)
![सय दिने प्रगति विवरण सार्वजनिक गर्दै प्रधानमन्त्री केपी ओली [प्रत्यक्ष प्रसारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/kllllllllll-1729675876.jpg)
![Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, भदौ १९ [भिडियाे]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/samachar++-1725458095.jpg)
![प्रधानमन्त्रीसँग प्रश्नोत्तर [प्रत्यक्ष प्रशारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/PMM-(1)-1718866650.jpg)
![भारत भ्रमणबारे प्रतिनिधि सभा बैठकमा जवाफ दिँदै प्रधानमन्त्री प्रचण्ड [प्रत्यक्ष प्रशारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/prachanda-sansad-1710309847.jpg)
![Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, जेठ ३० [भिडियाे]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/samachar++-copy.jpg-30-1718203418.jpg)
