ई–पासपोर्टका लागि लाइन लागेकाहरू। तस्बिर : युबराज बस्नेत। काठमाडौं– विद्युतीय राहदानी अनिवार्य गरिएपछि राहदानी विभागमा भीड बढेको छ। सीमित जिल्लामा मात्रै विद्युतीय राहदानी (ई–पासपोर्ट) का लागि आवेदन दिन सकिने व्यवस्थाका कारण राहदानी विभागमा भीड बढेको हो। विभागले हालसम्म २३ जिल्लाबाट ई–पासपोर्ट का लागि लाइभ इन्रोलमेन्ट गर्न सकिने व्यवस्था गरेको छ।
सरकारले मंसिर १ गतेबाट मेसिन रिडेबल पासपोर्टको ठाउँमा विद्युतीय राहदानी वितरण गर्दै आएको छ। ई–पासपोर्टका लागि राष्ट्रिय परिचयपत्र अनिवार्य गरिएको छ। विभागले राहदानी जारी गर्ने संख्यामा वृद्धि गर्दै गए पनि त्रिपुरेश्वरस्थित कार्यालयमा भीड कम भएको छैन। केही दिन अघिसम्म दैनिक सात सय पासपोर्ट वितरण गर्दै आएको विभागले उक्त संख्यालाई वृद्धि गर्दै एक हजार माथि पुर्याएको छ।
एक वर्ष वा सोभन्दा बढी अवधि रहेको पुरानो राहदानी बाहकलाई विद्युतीय राहदानी जारी नहुने विभागले प्रष्टाएको छ।
राहदानीका लागि निवेदन कसरी दिने?
यसको लागि अनिवार्य रुपमा अनलाइनबाट मिति र समय बुक गर्नु पर्दछ। बुकिङ गरे अनुसार नै पालो निर्धारण गरिएको छ। पहिले बुकिङ गर्नेको पालो पहिले आउँछ। विद्युतीय राहदानीका लागि फारम भर्न यो लिंक खोल्नुपर्छ।
त्यसपछि, आवेदनको प्रकार र राहदानीको प्रकार छान्नुपर्छ। पुरानो मेसिन रिडेबल राहदानी हुनेहरुले नवीकरण (Renewal) र पहिलो पटक राहदानी बनाउने वा हस्तलिखित हुनेहरुले नयाँ (New) अप्सनमा क्लिक गर्नुपर्छ। नेपालमा फाराम बुझाउनेहरुको हकमा ठाउँ छनोट गर्दा राहदानी विभाग (DOP), जिल्ला वा तोकिएका इलाका प्रशासन कार्यालय छान्न सकिनेछ। जिल्ला वा इलाका प्रशासन कार्यालयमा निवेदन दिँदा आफूले नागरिकता लिएको वा बसाइँसराइ गरेको जिल्लामा मात्र निवेदन दिन सकिने छ।
राष्ट्रिय परिचयपत्र जारी नभएको अवस्थामा ई–पासपोर्ट बन्न सक्दैन। राष्ट्रिय परिचयपत्र एक्टिभेट भए/नभएको पञ्जीकरण विभागको हट लाइन नम्बरमा फोन गरेर बुझ्न सकिन्छ। राष्ट्रिय परिचयपत्र एक्टिभेटको जानकारी लिन पञ्जीकरण विभागले भाइबर, ह्वाटस् एपमा मेसेज गरेर बुझ्न सकिने व्यवस्थासमेत गरेको छ। राष्ट्रिय परिचय पत्रको यकिन गरेपछि मात्रै ई–पासपोर्टको लाइभ इन्रोलमेन्टको प्रक्रिया सुरु गर्नुपर्छ।
कुन–कुन जिल्लामा विद्युतीय राहदानीको लागि लाइभ इन्रोलमेन्ट गर्न सकिन्छ?
काठमाडौं उपत्यकाका तीन वटै जिल्ला प्रशासन कार्यालयबाट लाइभ इन्रोलमेन्ट गर्न सकिन्छ। उपत्यकाबाहिर कास्की, चितवन, मकवानपुर, कपिलवस्तु, रुपन्देही, सुर्खेत, नवलपरासी, बुटवल, झापा, मोरङ, धनुषा, पर्सा, सर्लाही, सुनसरी, उदयपुर, नुवाकोट, धादिङ, कैलाली, कञ्चनपुर, गुल्मी लगायतका जिल्लाहरुमा विद्युतीय राहदानीको लागि निवेदन दिन सकिन्छ।
ती जिल्लामा लाइभ इन्रोलमेन्ट गर्न बुकिङ खुलिसकेको विभागले जानकारी गराएको छ। काभ्रे र तनहुँमा जडान कार्य सकिएर बुकिङको लागि अन्तिम तयारी भइरहेको विभागले जानकारी दिएको छ। साथै, अन्य जिल्लामा पनि दैनिक रुपमा स्टेशनहरु स्थापना हुँदै गएको बताइएको छ।
विभागमा विद्युतीय राहदानी बनाउन कति समय लाग्छ?
सामान्य अवस्थामा लाइभ इन्रोलमेन्ट गरेको मितिले दुईदेखि तीन दिनभित्र ई–पासपोर्ट जारी हुन्छ। तर, अनलाइनबाट समय बुक गरेको र राष्ट्रिय परिचय पत्रसँगको विवरण मिलेको हुनुपर्छ। हाल विभागमा अत्यधिक चाप र कोभिडको कारणले समेत पछाडिको बुकिङलाई अगाडि ल्याउन सकिने अवस्था नरहेको परराष्ट्र मन्त्रालयमा कार्यरत एक कर्मचारीले जानकारी दिए। विदेश जाने समयलाई आकलन गरेर हरसम्भव इन्रोलमेन्टको लागि समय बुक गर्न ती कर्मचारीको सुझाव छ।
नागरिकता, राष्ट्रिय परिचयपत्र, पुरानो राहदानीसँग विवरण रुजु नहुने अवस्थामा अनुसन्धानका लागि थप समय खर्चिनुपर्छ। आईकाओको मापदण्डअनुसार तस्बिर नमिलेमा प्रणालीले स्वीकार गर्दैन। प्रणालीले नै विवरणलाई अस्वीकार गरेपछि राहदानी बनाउन थप समय लाग्ने उनले बताए। राहदानी प्राप्त नहुँदै विदेशका लागि हवाई टिकट बुक नगर्न विभागले अनुरोध गरेको छ। पासपोर्ट तयार भएपछि एसएमएसमार्फत जानकारी गराउने गरिएको छ।
विद्युतीय र मेसिन रिडेबल राहदानीको दस्तुर के कति छ?
विभागले विद्युतीय र मेसिन रिडेबल राहदानीको शुल्क समान तोकेको छ। ६६ पृष्ठको साधारण राहदानीको दस्तुरको हकमा भने फरक छ।
ई–पासपोर्ट वितरण हुनु अघि विभागमा पहिले १/२/३ दिने सेवा दिइएको थियो। संशोधित राहदानी नियमावली अनुसार दुई कार्यदिनभित्र जारी हुने गरी द्रुत सेवा कायम गरिएको छ। प्रक्रिया पुगेर आएको विवरण दुई दिनभित्र प्रदान गरिने पासपोर्टको १२ हजार दस्तुर तोकिएको छ। जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा निवेदन दिँदा ३४ पृष्ठको राहदानीका लागि पूर्वनिर्धारित दस्तुर अनुसारकै पाँच हजार कायम गरिएको छ।
विभागमा ६६ पृष्ठको राहदानीको लागि निवेदन दिँदा बीस हजार राजस्व लाग्नेछ। विदेशस्थित कूटनीतिक नियोगहरुबाट पासपोर्ट लिँदा छुट्टै दस्तुर तोकिएको छ। पासपोर्ट हराएको, च्यातिएको र १० वर्षभन्दा कम उमेरका बच्चाको हकमा पनि फरक फरक राजश्व तिर्नुपर्नेछ।
जिल्लामा लाइभ इन्रोलमेन्ट गरिसकेपछि विद्युतीय राहदानी पाउन कति समय लाग्छ?
काठमाडौं उपत्यकाका तीनवटै जिल्लाहरूमा करिब १ हप्ताभित्र नै राहदानी उपलब्ध गराउने विभागले जनाएको छ। काठमाडौं बाहिरका महेन्द्र राजमार्ग आसपासका जिल्ला र हवाई सुविधा भएका जिल्लामा करिब १५ दिनभित्र राहदानी उपलब्ध गराउने विभागको दाबी छ। जिल्ला प्रशासन कार्यालयबाट राहदानी प्राप्त गर्नेका लागि पनि एसएमएस आउने विभागले प्रष्टाएको छ।
विद्युतीय राहदानी के हो?
विद्युतीय राहदानी हालसम्म संसारमा जारी भएका पासपोर्टमध्ये अत्याधुनिकमा पर्छ। विद्युतीय राहदानीमा विद्युतीय चिप र एन्टेनासमेत जडान गरिएको छ। आईकाओ पिकेडीमार्फत विवरणहरु रुजु हुने हुँदा अध्यागमन कार्यालयमा छिटो र सहज हुन्छ। विद्युतीय गेटहरु भएका स्थानमा स्वतः खुल्ने व्यवस्था समेत गरिएको हुन्छ।
विगतमा प्रदान गरिने राहदानीमा भएको व्यवस्था यथावत राखेर विद्युतीय चिप र एन्टेना राखिएको छ। औंठाछाप, तस्बिर लगायतका व्यक्तिगत विवरण चिपमार्फत जानकारी हुन्छ। चिप लक गरेपछि विवरण थपघट तथा फेरबदल गर्न सकिँदैन।
ई–पासपोर्ट बनाउन राष्ट्रिय परिचयपत्र कसलाई अनिवार्य छ?
१६ वर्ष माथिका र नेपालमा निवेदन दिनेहरुको लागि राष्ट्रिय परिचयपत्र आवश्यक पर्छ। विदेशबाट निवेदन दिने र १६ वर्षभन्दा कम उमेरका आवेदकको हकमा राष्ट्रिय परिचयपत्र अनिवार्य छैन। भौतिक कार्ड आउन समय लागे पनि नम्बर तुरुन्त पाउन सकिन्छ र सो नम्बर मात्र भए राहदानी बनाउन सकिन्छ। भौतिक कार्ड नै भएमा अझ सजिलो हुन्छ।
निवेदन अस्वीकृत भएको मेसेज आएमा के गर्ने?
निवेदन अस्वीकृत भएको अवस्थामा रिजेक्सन काउन्टरमा सम्पर्क गर्न विभागले अनुरोध गरेको छ। रिजेक्सनको कारण थाहा भएमा तोके अनुसारको कार्य गरेर पुनः लाइभ इन्रोलमेन्ट गर्नुपर्ने हुन्छ। सुरक्षाको कारणले गर्दा एकपटक पेस भइसकेको फर्म पुनः संशोधन हुन नसक्ने भएकाले फर्ममा विवरण भर्दा होसियारी अपनाउन विभागले आग्रह गरेको छ।
केही सेवाग्राहीको राष्ट्रिय परिचयपत्रको विवरण नभिडेकाले राहदानी बन्न नसकेको विभागले प्रष्टाएको छ। विवरण नभिडेको अवस्थामा नागरिकता वा नाबालक परिचयपत्रको आधिकारिकता खुलेको पत्र साथै लिएर आउन विभागले सुझाव दिएको छ। राष्ट्रिय परिचयपत्र पेस गरेर पनि विवरण नमिलेको अवस्थामा विभागले आधिकारिकता खुलेको पत्र माग गर्न सक्नेछ।
एमआरपीको म्याद कायम भएको अवस्थामा के हुन्छ?
हालको मेसिन रिडेबल पासपोर्टको म्याद कायम रहेको अवस्थामा विद्युतीय राहदानी बनाउनु नपर्ने विभागले जनाएको छ। एमआरपीको समयावधि सकिएको भए नवीकरण हुँदैन। नयाँ पासपोर्ट लिनुपर्दछ। आईकाओले एमआरपी प्रयोगविहीन हुने वा फलानो मितिबाट कार्य नगर्ने भनी कुनै निर्णय गरेको छैन।
विद्युतीय राहदानी लिन नसकेको अवस्थामा आरआरपी बनाउन पनि सकिँदैन। तर, विदेशस्थित कूटनीतिक नियोगबाट एमआरपी प्राप्त गर्न सकिने अवस्था भने छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।
-1744970725.jpg)
![सय दिने प्रगति विवरण सार्वजनिक गर्दै प्रधानमन्त्री केपी ओली [प्रत्यक्ष प्रसारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/kllllllllll-1729675876.jpg)
![Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, भदौ १९ [भिडियाे]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/samachar++-1725458095.jpg)
![प्रधानमन्त्रीसँग प्रश्नोत्तर [प्रत्यक्ष प्रशारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/PMM-(1)-1718866650.jpg)
![भारत भ्रमणबारे प्रतिनिधि सभा बैठकमा जवाफ दिँदै प्रधानमन्त्री प्रचण्ड [प्रत्यक्ष प्रशारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/prachanda-sansad-1710309847.jpg)
![Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, जेठ ३० [भिडियाे]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/samachar++-copy.jpg-30-1718203418.jpg)
-1743318385.png)
