काठमाडौं- असार २९ गते प्रधानमन्त्री बनेका कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाले करिब तीन महिनासम्म पनि मन्त्रिपरिषद्लाई पूर्णता दिन सकेका छैनन्। गठबन्धनभित्र रहेका दलहरूबीच सहमति नजुट्दा मन्त्रिपरिषद्ले पूर्णता पाउन नसकेको चर्चा भइरहेका बेला अर्को विषय पनि सार्वजनिक भएको छ। त्यो हो- मन्त्रिमण्डलमा प्रधानन्यायाधीश चोलेन्द्र शमशेर राणाले कोटा मागेको विषय।
प्रधानन्यायाधीश राणा र सर्वाेच्च अदालतले यसको खण्डन गरेपनि चर्चा भने सेलाएको छैन। प्रधानन्यायाधीशको कोटामा मन्त्री हुने भनेर चर्चा गरिएका दुई जनामध्ये एक हुन्, गजेन्द्र हमाल।
हमाल पुराना कांग्रेस नेता हुन्। तर, अहिले उनी कांग्रेससँग सम्बन्धविच्छेद गर्दै हिन्दु राज्य र राजसंस्थाको आन्दोलनमा सक्रिय रहेका छन्। हमालसँग राणाको नजिकको नाता सम्बन्ध रहेको छ। राणाका भाई प्रभु शमशेरसँग उनी व्यापारिक सहकर्मी भएको पनि आरोप लाग्दै आएको छ।
कांग्रेस बाँकेको पूर्वसभापति समेत रहेका हमाल तत्कालीन पार्टी सभापति शुशील कोइरालालाई निर्वाचनमा हराउन लागि परेका थिए। तर, उनी असफल भएपछि कांग्रेसबाट टाढा रहँदै आएका थिए। उनका एक भाई अहिले कांग्रेसको प्रदेश सांसद रहेका छन्। सुरेन्द्र हमाल लुम्बिनी प्रदेश सभाको सांसद रहेका छन्।
हमाल २०५३ सालदेखि ५६ सालसम्म बाँकेको कांग्रेस सभापति थिए। उनी हाल श्रीमती बिरामी भएर उपचारका लागि काठमाडौं आएका छन्। उनी निकटलाई अवसर आएमा मन्त्री पद नछोड्ने बताएका छन्।
नियुक्ति पाएमा हमाल सांसद नभएकाले संविधानअनुसार ६ महिना मात्र मन्त्री बन्न मिल्ने छन्। उनी प्रधानन्यायाधीश राणाका जेठान हुन्। उनी राणाकी पहिलो पत्नीका दाइ हुन्। पहिलो पत्नीको मृत्युपछि राणाले दोस्रो बिहे गरेका थिए। तर, हमालसँगको सम्बन्ध भने कायमै रहेको थियो।
सर्वोच्च आउन गरेको सहयोगको गुण तिर्ने सोंच
राणा लामो समयदेखि उच्च अदालतमा रोकिएका थिए। उनी मुख्य न्यायाधीशको रुपमा आफूभन्दा जुनियर न्यायाधीशहरू बढुवा हुँदा पनि रोकिँदै आएका थिए। तत्कालीन प्रधानन्यायाधीशहरुले राणाको विवादास्पद छविको र न्यायाधीश सुशीला कार्कीले जेपी गुप्ताको मुद्दामा विशेष अदालतबाट गरेको फैसलाको विषयमा न्यायाधीशको नाम नै तोकेर लेखेपछि राणा रोकिँदै आएका थिए।
तर, प्रधानन्यायाधीश राणालाई सर्वोच्चमा ल्याउनमा गजेन्द्रले पनि सहयोग गरेका थिए। कोइराला परिवारसँग टाढा हुँदै गएपछि उनी देउवासँग नजिक भएका थिए। हमालले राणालाई सर्वोच्च ल्याउन कांग्रेसभित्र लविइङ गरेका थिए।
२०७१ सालमा राणालाई न्याय परिषद्को सिफारिसमा सर्वोच्च अदालत ल्याउँदा उनले शेरबहादुर देउवासँग लविइङ गरेका थिए। कांग्रेसको कोटामा राणा र गोपाल पराजुलीसहितको नाममा व्यापक विरोध हुँदा पनि सिफारिस भएका थिए। तत्कालीन समयमा प्रधानन्यायाधीश दामोदर शर्माले आठ जना उच्च अदालतका न्यायाधीश सर्वोच्च भित्र्याएका थिए।
राणा, पराजुली र दीपकराज जोशी नेपाली कांग्रेसको कोटामा परेका थिए। त्यसबेला जगदीश शर्मा पौडेल, ओमप्रकाश मिश्र, देवेन्द्र गोपाल श्रेष्ठ, केदार चालिसे र गोविन्दप्रसाद उपाध्याय पनि न्यायाधीश भएका थिए। तीमध्ये पराजुली, राणा र मिश्र प्रधानन्यायाधीश भए। तत्कालीन समयमा पराजुलीलाई प्रधानन्यायाधीश बनाउन प्रकाश वस्तीलाई स्थायी नगरी अवकाश दिइएको थियो।
यही मेसोमा सर्वोच्चमा अस्थायी न्यायाधीशहरु भरतबहादुर कार्की र ज्ञानेन्द्र कार्कीले पनि अवकाश पाएका थिए। वस्ती तत्कालीन समयमा सर्वोच्चमा उत्कृष्ठ कार्यसम्पादन गर्ने न्यायाधीशको रुपमा रहेका थिए। पछि उनी मानव अधिकार आयोगको सदस्य नियुक्त भए।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1751533150.jpg)
-1749826086.png)
