काठमाडाैं- कोभिड-१९ को प्रभावले लामो समयसम्म मनोरञ्जन क्षेत्रका काम बन्द भए पनि केही महिनादेखि भने पुनः जारी छ। नेपालमा पनि केही फिल्म तथा टेलिभिजन कार्यक्रमको सुटिङ चलिरहेको छ।
यतिखेर हामीले नेपालभन्दा बाहिर के भइरहेको छ भन्ने बुझ्न खोजिरहेका छौं। त्यही क्रममा ब्रिटेन तथा अन्य देशमा भइरहेका फिल्म सुटिङबारे बिबिसीका वेथ वेबले विभिन्न फिल्मकर्मीहरुसँग गरेको कुराकानीमा आधारित रिपोर्ट:
हेलेन जोन्स
हेलेन जोन्स फिल्म निर्माता हुन्। उनी साइकोलोजिकल हरर फिल्म बनाइरहेकी छन्। जसमा निआम अल्गर र माइकल स्माइलीको अभिनय देख्न सकिन्छ। यो फिल्म २०२१ मा प्रदर्शन हुनेछ।
मार्च अन्तिममा जोन्स फिल्मको बाँकी सुटिङको तयारी गरिरहेकी थिइन्, त्यही क्रममा कोभिड-१९ ले काम रोक्नुपर्यो। फिल्म सुटिङका लागि लकडाउनका विभिन्न निर्देशन पालना गर्नुपर्ने भयो। साथै सुटिङका लागि अनुमति लिनु अनिवार्य हुनथाल्यो। ती निर्देशन ब्रिटिस फिल्म कमिसन (बिएफसी) ले तयार पारेका थिए।
२७ जुलाइका दिन जोन्स ४ दिनको सुटिङका लागि लण्डन आइन् तर फिल्मको कथा उत्तरी इंगल्याण्डमा सुटिङ गर्नुपर्ने थियो।
उनी भन्छिन्, ‘हामीसँग समय कम थियो। त्यसैले हामी जोखिम कम हुने समयसम्म कुर्न सक्दैनथ्यौं। यसको मुख्य कारण भनेको फिल्मको सम्पूर्ण सुटिङ नसकेसम्म हामी हाम्रा क्रूका कोही पनि सदस्य या अभिनेता अर्को प्रोजेक्टका लागि काम नगरुन् भन्ने चाहन्थ्यौं।
सेटमा दोहोर्याएर काम गर्ने बारेमा बिएफसीको निर्देशन पहिलोपटक जुन १ मा जारी गरिएको थियो। त्यसपछि यो बारम्बार परिवर्तन भइरहेको छ।
जोन्स निर्माता भए पनि निर्देशनको काम पनि हेर्न थालेकी छन्। उनको लाइन प्रोड्युसर तथा पहिलो सहायक निर्देशक कलाकार थप तालिमको भार खेपिरहेका छन्। बिएफसीले नै खटाएका कोभिड १९ को हेल्थ सुपरभाइजर पनि जतिखेरै सुटिङसेटमा ढुकेर बसिरहेका हुन्छन्।
सुटिङको क्रममा दुई मिटर दूरी सम्भव नभए कम समयमा काम पुरा गर्ने र कम मान्छे राखेर काम सक्काउने निर्देशन दिइएको छ।
जोन्स भन्छिन्, ‘कम मान्छे राख्ने निर्देशन दिएपछि फेरि उनीहरुकै हेल्थ सुपरभाइजर राख्न जरुरी थियो?’
जोन्स आफ्नो सुटिङ सेटमा क्यामरा र साउन्ड क्रूमात्रै राख्थिन्। जबकि पहिरन, मेकअप लगायतको सेट अर्कैतर्फ थियो। यदि यिनीहरुलाई सेटमा आउनुपरे पनि छुट्टै ठाउँ बनाइएको थियो।
क्रूका सदस्यलाई छुट्टै राख्नुबाहेक जोन्सले सुरक्षाका अरु उपाय पनि खोजेकी थिइन्। उनी भन्छिन्, ‘रिमोट मनिटरिङ सिस्टमले पनि निकै राम्रो काम गरेको थियो। यसले भीड जम्मा हुन बन्द गरेको थियो।’
प्रानो बेली बाण्ड
प्रानो बेली बाण्ड सेन्सर फिल्मकी निर्देशक तथा सह-लेखिका हुन्। सेन्सर उनको पहिलो फिचर फिल्म हो जो अहिले छायांकनको क्रममा छ।
बेली बाण्डले आफ्नो फिल्मका लागि नयाँ सुरक्षा निर्देशिका आफैँ तयार परेकी थिइन्। यसका लागि उनले रचनात्मक उपाय खोजिन्।
हाम्रा कोभिड-१९ सुरक्षा अधिकारी भन्छन्, ‘एक ठाउँमा ६ जनामात्रै सहायक कलाकार राख्यौं। त्यही भएर निर्देशकको हैसियतले मैले सोच्नुपर्यो, अब धेरै मानिस देखाएर सुटिङ पो कसरी गरौं। उनी रेस्टुरेन्टको एक दृश्यकाे अनुभवबारे भन्छिन्, ‘सिनमा तीन जनामात्रै बेलुकीको खाना खान बसेका छन्, हामी साँघुरो ठाउँमा छौं। यसका लागि हामीले अलग अलग समूहलाई बोलाएर काम गराउनुपर्यो। आर्ट डिपार्टमेन्ट काम गर्न आउँदा लाइटिङलाई रोक्नुपर्यो। लाइटिङ आउँदा मेकअपलाई रोक्नुपर्यो। जसले गर्दा हामीलाई काम गर्न लामो समय लाग्यो।
सेन्सर फिल्म सन् १९८५ को बारेमा छ। बेली बाण्डले भनिन्, ‘हाम्रो फिल्म साइकोलोजीकल हरर जनरामा भएकाले अंगालो मार्नुपर्ने, चुम्बन गर्नुपर्ने सिन छैन। त्यसैले कथावस्तुको आधारमा भने कोभिडको समयमा फिल्म सुटिङ गर्न सजिलो छ।’
बेली बाण्डलाई सबैभन्दा चिन्ता भने आफ्ना सहयोगीहरुको मानसिक स्वास्थ्यलाई लिएर लाग्यो। ब्रिटेनमा फिल्म निर्माणको भविष्यबारे चिन्ता व्यक्त गर्दै उनले भनिन्, ‘हेरौं यो महामारीले फिल्मलाई कुन हदसम्म बदल्न सक्छ।’
मलाई केही फिल्मका स्कृप्टहरू आएका छन्‚ जसमा एउटा कोठामा एकै पात्रलाई ध्यानमा राखिएको छ। यसले के थाहा हुन्छ भने, कथावस्तुको आधारमा सामाजिक दूरी कायम राखेर पनि काम हुनसक्छ‚’ बेली बाण्डले भनिन्।
बेली बाण्डको आशा छ, उनी र उनका साथी निर्देशनको कामलाई नै भविष्यमा पनि जारी राख्नेछन्। उनले भनिन्, ‘म सर्जरीको लागि चिकित्सक कहाँ गएको थिएँ, त्यहाँको वातावरण देखेर लाग्यो कि हाम्रो फिल्म उद्योगमा जस्तो निर्देशनको पालना त्यहाँ भएको छैन।
जोसेफिन एसबर्ग
जोसेफिन एसबर्ग प्रोडक्सन डिजाइनर हुन्। एसवर्ग रुवेन आसलुंडको पहिलो अंग्रेजी फिचर फिल्म 'ट्रयाङगल अफ स्याडनेस' मा काम गरिरहेकी छन्। जसको सुटिङ जुनको आखिरमा स्वीडेनमा दोहोर्याएर सुरु भयो।
ट्रयाङगल अफ स्याडनेसको प्रोडक्सन तिन महिना रोकियो। स्विडिस निर्देशक आसलुंडको एक करोड दश लाखमा (११ मिलियन डलर) निर्माण भइरहेको यो फिल्म ठूलोमध्ये एक हो। जहाँ दोहोर्याएर काम सुरु भएको छ। एसबर्ग भन्छिन्, ‘मेरो विभागले मुख्य क्रू आउनुभन्दा अगाडिदेखि काम सुरु गर्यो। माहोल निकै राम्रो थियो। महिनौं बिनाकाम बसेर काममा फर्कन पाउँदा सबै खुसी थिए।
एसबर्ग पश्चिमी स्वीडेनको के ट्रोलहैटन शहरको एक स्टुडियोमा काम गर्थिन्, लकडाउन हुनुभन्दा केही अगाडि मात्रै उनले फिल्ममा काम सुरु गरेकी थिइन्।
आसलुँडको पहिलो अंग्रेजी फिल्ममा बुडी हेरेलसन तथा ब्रिटिस अभिननेता ह्यारिस डिकेन्सन छन्। निर्माणमा जानु २५ दिनअघि कोभिड-१९ का कारण काम रोक्नुपर्यो। जब ह्यारेलसनलाई आफ्नै घरबाट सुटिङमा जानका लागि अनुमति मिल्याे तबमात्रै दोहोर्याएर काम सुरु भयो।
पहिलो दिन हरेक समूहलाई थरीथरीको रंग दिए, मलाई गुलाबी रंग दिएका थिए किनभने म आर्ट डिपार्टमेन्टबाट थिएँ, एसवर्गले बिबिसी कल्चरलाई भनिन्, ‘मलाई हरियो रंग पनि मिल्यो, जुन मुख्य युनिटका लागि तय भएको थियो। हरियो रंगको टोलीमा निर्देशक, फोटोग्राफी र नायक नायिका थिए।’
उनले अगाडि भनिन्, ‘होटल बन्द भएकाले हामीलाई डब्बामा खाना दिन्छन्, जतिखेरै मास्क लगाउनुपर्छ। अझै नायक नायिकाको नजिक रहेर काम गर्नेहरुले त फेस सिल्ड लगाउनुपर्छ। हामीलाई तापमान लिनका लागि थर्ममिटर पनि दिएका छन् तर म ज्वरो नाप्न जहिल्यै भुल्छु।’
प्रोडक्सन डिजाइनर अगाडि भन्छिन्, ‘सेटमा नयाँ तरिकाले काम हुँदा मलाई केही असर परेको छैन तर पनि सुरुवातमा सहयोगीको मिलजुलको कमी महशुस हुन्थ्यो। सुरुमा अचम्म लाग्थ्यो मैले कसैलाई अंगालो मार्न पाउँदिन भनेर। तर आजभोलि भने यो सामान्य लाग्छ।’
हेरेलसनको एक हप्ते सुटिङका लागि स्वीडेन आउने अनुमति लिन स्विडिस बोर्डर पुलिस, विदेश मन्त्रालयलगायत अन्य केही विभागलाई फकाउनुपर्छ।
'गलत कागजातको शंका लागेर मलाई हेरेलनको लसएन्जेलसमा रोक्यो। फिल्मका निर्माताले एयरलाइन्सका अधिकारीहरुलाई फोन गरेर सम्झाएपछि सबै ठीक भयो,' उनले भनिन्।
लिजी टालवोट
लिजी टालवोट इन्टिमेसी कोअर्डिनेटर हुन्। उनी अचेल दुईवटा काम गरिरहेकी छन्। उनले इन्टिमेसी फर स्टेज एण्ड स्क्रीन नेटवर्क बनाएकी छन्।
इन्टिमेसी कोअर्डिनेटर फिल्म र टिभी सेटका लागि महत्वपूर्ण हिस्सा बन्दै गइरहेको टालवोट बताउँछिन्। खासगरी मिटू र टाइम्स अप आन्दोलनपछि त झनै यसको महत्व बढ्दै गएको छ।
उनले भनिन्, ‘हाम्रो काम निर्देशकको भिजनलाई सबैभन्दा सुरक्षित तरिकाले फिल्ममा उतार्नु हो। अहिले कोभिडले गर्दा शारीरिक सम्पर्कको दृष्य खिच्नुपर्दा बिएफसीको निर्देशनले नयाँ चुनौती थपेको उनको बुझाइ छ।
कथाले मागेपछि यस्ता दृष्य खिच्नैपर्ने भएकाले सेटमा आउनुअघि १४ दिनको सेल्फ आइसाेलेसनको सल्लाह दिएको पनि उनले बताइन्।
बिबिसीबाट अनुदित
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।