सबैतिर कोरोना संक्रमण फैलिसकेको लामो समयसम्म पनि हाम्रो दक्षिणकाली नगरपालिका कोरोनामुक्त नगरपालिका थियो। पछिल्ला दुई साता अगाडिसम्म हाम्रो नगरपालिकामा कतै कोरोना देखिएको थिएन। दक्षिणकाली नगरपालिका तथा आमजनताको प्रयासले लामो समयसम्म पनि यो नगरपालिकामा यो भाइरसका संक्रमित भेटिएका थिएनन्।
उपत्यका छिर्ने नाकासमेत रहेकाले यो नगरपालिकामा कोरोना संक्रमण फैलने जोखिम एकदमै बढी छ। त्यसमा पनि कोरोना अत्यधिक फैलिएको काठमाडौं उपत्यका नजिक भएका कारणले पनि दुई सातायता भने दक्षिणकाली नगरपालिकामा कोरोना प्रवेश गरेको छ।
कोरोना संक्रमितहरु अधिकांश व्यापारी, स्वास्थ्यकर्मी, सुरक्षाकर्मी तथा विभिन्न कार्यालयमा काम गर्ने कर्मचारीहरु हुनुहुन्छ। विशेषगरी, कालीमाटी फलफूल तथा तरकारी बजारमा आवतजावत गर्ने क्रममा कोरोना प्रवेश गरेको पाइएको छ। यहाँ उत्पादन भएको फलफूल तरकारी लिएर जाने ठाउँ त्यही, आवश्यक पर्दा लिन जाने ठाउँ पनि त्यही भएका कारणले कालीमाटीबाट नै यहाँ कोरोना फैलिएको अनुमान गरिएको छ।
कोरोना संक्रमितहरु सबैको अवस्था सामान्य छ। त्यस्तो कुनै समस्या देखिएको छैन। हाम्रो नगरपालिका, वडाहरु, यहाँका जानकार व्यक्तिहरु, राजनीतिक दल सबैको साथ सहयोगले सकेसम्म संक्रमण नै हुन नदिने प्रक्रियामा हामी आगाडि बढेका थियौँ। तर संक्रमण सुरु भएको छ। अब कोरोना संक्रमण रोकथाम तथा नियन्त्रणको सक्दो पहल गर्नुपर्ने भएकाले हामी सोहीअनुसार काम गरिरहेका छौँ। सजगता अपनाउनका लागि जनचेतनामूलक कार्यक्रम निरन्तरता गरिरहेका छौँ। संक्रमण नफैलियोस् भन्नका लागि जुन ठाउँमा कोरोना संक्रमित भेटिन्छ त्यो ठाउँ सिल गरेर कन्ट्याक्ट ट्रेसिङ तथा पिसिआर परीक्षणको दायरालाई विस्तार गरेका छौँ।
दक्षिणकाली नगरपालिकाको वडा नम्बर ८ स्थित एकै स्थानमा ४/५ जनामा एकैचोटी कोरोना देखिएका कारणले अहिले चाहिँ त्यो वडालाई १७ गतेसम्मका लागि सिल गरेका छौँ। अन्यत्र कतै कोरोना देखियो भने कन्ट्याक्ट ट्रेसिङ तथा पिसिआर परीक्षणलाई प्राथमिकतामा राखेका छौँ।
दक्षिणकाली नगरपालिका उपत्यका छिर्ने नाका भएका कारण पनि सरकारले यो बाटो भएर हिड्नेहरूलाई नगरपालिकाको सार्वजनिक स्थलमा राखेर पिसिआर परीक्षण गराएको थियो। नगरपालिका तथा स्वास्थ्य मन्त्रालय गरेर हाम्रो नगर परिसरमा २२ सयको पिसिआर परीक्षण भइसकेको छ।
संक्रमितलाई घृणाको नजरले हेर्ने प्रवृत्ति कम हुँदै गएको छ भने सद्भाव राख्ने क्रम बढ्दै गएको छ।
नगरपालिकाले कोरोना संक्रमितलाई राख्नका लागि प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र चाल्नाखेलमा २० बेडको आइसोलेसन तयार गरेको छ। अहिले त्यहाँ ४ जना संक्रमितहरु हुनुहुन्थ्यो। ४ जनामध्ये आइतबार एकजनाले कोरोना जितेर घर फर्किसक्नु भएको छ। अब त्यहाँ ३ जना हुनुहुन्छ। त्यो आइसोलेसनमा बसिरहँदा आफ्नै घरमा बसेको जस्तो अनुभूति हुने वातावरण हामीले मिलाएका छौँ। यो आइसोलेसनले अपुग हुने अवस्था भयो भने नगरपालिकाले अरु व्यवस्था गर्छ।
अहिले केही संक्रमित विभिन्न कार्यालयका कर्मचारी हुनुहुन्छ। उहाँहरु आफ्नै कार्यालयको आइसोलेसनमा बस्नु भएको छ। जसले आइसोलेसनको समस्या देखिएको छैन। कतिपय होम आइसोलेसनमा बस्ने वातावरण भएका होम आइसोलेसनमा हुनुहुन्छ।
एकजना संक्रमित होम आइसोलेसनमा बसेर कोरोेना जितेर फर्कनु फर्किसक्नु भएको छ। उहाँले समाजको एउटा उदाहरण नै बनेर योे रोग लागिहाले पनि डराउनुपर्दैन। उच्च मनोबल राख्यो भने एकहप्ता १० दिनसम्ममा पूर्णरुपमा निको हुन्छ भन्ने सन्देशसहित उहाँ घर फर्कनु भएको छ।
नगरपालिकाले पनि कोरोना रोकथाम तथा नियन्त्रण र सचेतना अभिवृद्धिमा सक्दो पहल गरिरहेको छ। अहिले कोरोना रोकथाममा वित्तिय स्रोतको अभाव देखाएर पन्छिनेभन्दा पनि भएको स्रोतले पुर्याएर नगरवासीहरुलाई सुरक्षित बनाउने हाम्रो दायित्व हो। पैसालाई पर राखेर सक्दो आफ्नो कर्तव्य निर्बाह गर्नुपर्ने बेला हो यो। धेरै पैसा खर्च गरेर मात्रै कोरोना रोकथाम तथा नियन्त्रण हुने होइन। नगरवासीहरुले पनि सोहीअनुसार सजगता अपनाएर अघि बढ्न सके जोखिम कम हुन्छ।
कोरोनाले आम जनमानस त्रसित बनेको छ। समुदायवासीले नबुझ्दा संक्रमित तथा फ्रन्टलाइनमा खटेर काम गर्ने स्वास्थ्यकर्मीहरू घृणाको पात्र बन्ने गरेका छन्। यस्तो प्रवृत्तिबाट दक्षिणकाली नगरपालिका पनि अछुत हुन सकेको छैन। संक्रमितहरुलाई हाम्रो टोलबाटै टाढा राखिदिए हुन्थ्यो भन्ने जनगुनासो आउँछन्। संक्रमित व्यक्तिसँग भौतिक दुरी कायम गर्ने संक्रमणबाट बच्ने उपाए पनि हो।
संक्रमितहरुलाई घृणाको नजरले हेर्ने उसको मनोबल गिराउने किसिमको व्यवहार गर्न हुँदैन। हामीले संक्रमितहरुको मनोबल गिराउने व्यवहार नगरौँ। यो संक्रमण जोकोहीलाई हुन सक्छ। यसबाट सजग हुने हो। कोरोना संक्रमितलाई घृणा गर्ने होइन भनेर टोलटोलमा सचेत गराइरहेका छौँ। तर पछिल्लो समय यो अवस्था कम हुँदै गएको छ। अहिले संक्रमित व्यक्तिलाई समुदायबाट टाढा लगिदिन पर्यो भन्ने कतिपय व्यक्तिहरुका आफन्त, परिवार नै संक्रमित भएकाको अवस्था छ। जसले गर्दा विस्तारै संक्रमितलाई घृणाको नजरले हेर्ने प्रवृत्ति कम हुँदै गएको छ भने सद्भाव राख्ने क्रम बढ्दै गएको छ।
नगरपालिकामा यो समस्या मात्र होइन, यतिबेला निषेधाज्ञाले गर्दा दैनिक काम गरेर बिहान बेलुका छाक टार्ने वर्गमाथि अर्को समस्या निम्तिएको छ। व्यापार व्यवसाय ठप्प हुँदा त्यस्तै समस्या छ। यो निशेधाज्ञा फेरि थप भयो भने भोकमरीबाट बचाउनका लागि नगरपालिकाले केही उपाए खोज्नै पर्छ। सरकारले पनि केही निर्देशन गर्ला। भदौ १७ गतेसम्मको निषेधाज्ञाको समयका लागि भनेर चाहिँ सरकारले त्यस्तो केही राहत प्याकेज ल्याएको छैन। त्यो बेला दुःखसुख छाक टार्नुपर्ने अवस्था छ।
(दक्षिणकाली नगरपालिकाका मेयर बस्नेतसँग नेपाली लाईभकर्मी निर्मला घिमिरेले गरेको संवादमा आधारित)
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।