निषेधाज्ञामा सेयर बजारका अनलाइन प्रयोगकर्ता बढे, कसरी लिने अनलाइन सेवा?

बिजनेस टिप्स

नेपाल लाइभ शुक्रबार, भदौ १२, २०७७ १४:५२

काठमाडौं- कोभिड १९ रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि जारी भएको निषेधाज्ञामा सेयर बजारका अनलाइन लगानीकर्ताको संख्या भने वृद्धि भएको छ।नेपाल स्टक एक्सचेन्जको अनलाइन प्रणालीलाई विरोध मात्रै गर्ने लगानीकर्ता युजरनेम र पासवर्ड लिएर लगानी गर्न थालेका छन्।

अनलाइनको विषयलाई लिएर एक वर्ष १० महिना विरोधको केन्द्रबिन्दुमा रहँदै आएको नेपाल स्टक एक्चेन्जका अनलाइन प्रयोगकर्ता लकडाउन तथा निषेधाज्ञाका कारण झन्डै दोब्बर भएका छन्।

हाल ५० वटा ब्रोकर कार्यालयमार्फत अनलाइन कारोबारका लागि युजरनेम र पासवर्ड लिने लगानीकर्ताको संख्या ६४ हजार ६१६ जना पुगेको छ। हाल दोस्रो बजारमा सक्रिय लगानीकर्ता दुई लाख ८७ हजार जना रहेको नेप्सेले जनाएको छ। सक्रिय लगानीकर्तामध्ये करिब २२ प्रतिशत अनलाइन प्रयोगकर्ता पुगेका हुन्।

असारसम्म अनलाइन प्रयोगकर्ता जम्मा ३१ हजार ९८८ जना मात्रै थिए। कोभिड-१९ को संक्रमण बढ्न थाले पछि अनलाइन प्रयोगकर्ता पनि बढ्न थालेका हुन्। एक सातादेखि दोस्रो बजारमा लगातार सुधार हुँदै आएको थियो। गएको एक सातामा ७० अंकले सुधार हुँदा जम्मा ४ अंकको मात्रै गिरावट आएको छ। बजार सुधार हुन थाले पछि निष्क्रिय भएर बसेका लगानीकर्ता पनि अनलाइन प्रयोग गर्न थालेका हुन्।

दोस्रो बजारमा मात्रै नभएर प्राथमिक बजारका लागि पनि लगानीकर्ताको संख्या बढेको छ। गत साता एकै पटक तीन वटा कम्पनीले प्राथमिक सेयर निष्काशन गर्ने समाचारले डिम्याट खाता खोल्ने लगानीकर्ताको संख्या पनि बढिरहेको छ। पछिल्लो दुई सातामा मात्रै डिम्याट खाता ४० हजारले बढेको छ। हालसम्म १८ लाख भन्दा बढि डिम्याट खाता खुलिसकेका छन्।

अबका दिनमा जीवन बीमा कम्पनीले धेरै संख्यामा प्राथमिक सेयर निष्काशन गर्ने र ती कम्पनीको प्राथमिक सेयरमा गरिएको लगानी चार/पाँच गुणाले बढ्ने भन्दै सर्वसाधारण लगानीकर्ताको आकर्षण प्राथमिक बजारमा देखिएको हो। यसले गर्दा विगका वर्षमा तीन चार लाख हाराहारीमा प्राथमिक सेयरमा आवेदन पर्दै आएमा रिलायन्स लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनीले निष्काशन गरेको आइपिओमा ६ लाख ९ हजार जनाको आवेदन परेको छ।

यस अगाडि प्राथमिक सेयर निष्काशन गरेका अजोड इन्स्योरेन्स, नेपाल पुनर्बीमा कम्पनी तथा एनआईसी एसिया लघुवित्तले दोस्रो बजारमा तय गरेको मूल्यका कारण पनि सर्वसाधारण लगानीकर्ता प्राथमिक बजारमा आकर्षित भएका हुन्। यसरी प्राथमिक बजारमा लगानीकर्ता प्रवेश हुँदै गर्दा दोस्रो बजारमा पनि उनीहरूको सहभागिता बढ्दै जान्छ। नयाँ आएका लगानीकर्ताले सिधै अनलाइनबाट मात्रै कारोबार गर्न पाउने भएकाले दोस्रो बजारमा पनि सक्रिय लगानीर्ताको सहभागिता बढ्दै जाने देखिन्छ।

अहिले कुनै पनि एक व्यक्तिले सेयर बजारमा प्रवेश गर्ने मनस्थिति बनायो भने उसले घरमै बसेर अनलाइन प्रणालीबाटै सेयर बजारसँग सम्बन्धित सम्पूर्ण खाता खोल्न सक्छ। यदि कसैले सेयर बजारमा लगानी गर्न सोचिरहेको छ भने ऊसँग बैंक खाता अनिवार्य हुनु पर्छ। छैन भने अहिले अनलाइन प्रणालीबाटै कुनै पनि बैंकको खाता खोल्न सक्छ।

त्यसपछि डिम्याट खाता खोल्नु पर्ने हुन्छ। डिम्याट खाता खोल्नका लागि पनि कतिपय मर्चेन्ट बैंक तथा सेयर ब्रोकरले अनलाइन प्रणालीको विकास गरेका छन्। जस्तो प्रभु क्यापिटलले अहिले अनलाइन प्रणालीबाटै ब्रोकर खाता खोल्न सक्ने व्यवस्था गरेको छ। अनलाइन प्रणालीबाटै आवस्यक कागजपत्र प्रस्तुत गर्न सकिन्छ र घरमै बसेर डिम्याट खाता खोल्न सकिन्छ। यस्ता धेरै क्यापिटल छन् जसले अनलाइन प्रणालीबाटै ब्रोकर खाता खोल्न मिल्ने बनाएका छन्।

डिम्याट खाता भैसकेपछि मेरो सेयरको खाता खोल्नुपर्छ। यो डिम्याट खाता खोलिएकै मर्चेन्ट बैंक वा ब्रोकर कार्यालयबाटै खोल्न मिल्छ। यदि तपाईको डिम्याट खाता मर्चेन्ट बैंकमा छ भने उक्त मर्चेन्ट बैंकको वेवासाइटमा गएर अनलाइन प्रणालीबाट आवेदन दिन सक्नु हुन्छ। यो सुविधा सम्पूर्ण मर्चेन्ट बैंकहरुले व्यवस्था गरेका छैनन्। जस्तो यो सुविधा प्रभु क्यापिटलले दिएको छ। डिम्याट खाता खोल्दा सिधै मेरो सेयरको खाता पनि खुल्छ।

मेरो सेयरको खाता खुले पछि प्राथमिक सेयरका लागि आवेदन दिन मिल्छ। लगानीकर्ताले मेरो सेयरको युजर नेम र पासवर्ड सुरक्षित राख्न भुल्नु हुँदैन। मेरो सेयरबाट आवदेन दिनु अगाडि एउटा काम गर्नु पर्ने हुन्छ। आफ्नो खाता भएको बैंकबाट सिआरएन नम्बर लिनु पर्ने हुन्छ। यो जुनसुकै बैंकको भए पनि हुन्छ। आफ्ना खाता भएको बैंकमा यस अगाडि लिइएको डिम्याट खाता नम्बर लिएर सिआरएन नम्बरको लागि आवदेन दिनु पर्ने हुन्छ। यो सुविधा कतिपय बैंकहरुले अनलाइन प्रणालीबाटै दिएका छन् भने कतिपय बैंकको शाखा कार्यायमै जानु पर्ने हुन्छ।

यी भैसकेपछि प्राथमिक सेयरमा आवेदन दिन सकिनेछ। अब दोस्रो बजारमा सेयर कारोबार गर्न चाहने लगानीकर्ताले ५० वटा ब्रोकर कार्यालयमध्ये कुनै एउटामा जानु पर्ने हुन्छ। अहिले ब्रोकर खाता तथा नेप्से कोड लिनका लागि पनि ब्रोकर कार्यालय जानु पर्दैन। सिधै कुनै पनि ब्रोकरको वेवसाटमा गएर उनिहरुले तयार पारेको व्यक्तिगत विवरपत्र भर्नु पर्ने हुन्छ। उक्त विवरण भरिसके पछि लगानीकर्ताले नेप्से कोड तथा अनलाइन कारोबारका लागि युजरनेम र पासवर्ड प्राप्त गर्न सक्ने छन्।

हालसम्मको अनलाइन प्रयोगकर्ता

ब्रोकरको नाम	ब्रोकर नम्बर	अनलाइन प्रयोगकर्ता	सक्रिय लगानीकर्ता
एबिसी	17	1111	7875
अग्रवाल	6	715	6841
अरुण	3	346	1307
आर्यतारा	57	1983	8294
आशुतोष	8	351	4356
एशियन	26	792	5996
भृकुटी	55	836	3090
क्रियटिभ	40	437	6608
क्रिष्टल	50	1034	2737
दक्षिणकाली	33	550	3595
दिव्या	59	809	5000
दिपशिखा	38	4805	14672
डाइनामिक	44	1066	8820
इम्पेरियल	45	1951	11088
इनेभेष्टमेन्ट म्यानेजमेन्ट	53	893	2484
जेएफ	7	981	3727
कालिका	46	983	3231
कोहिनुर	35	3194	3848
कुमारी	1	599	6043
लिन्च	41	2386	8170
मल्ल एन्ड मल्ल	11	453	3426
मार्केट सेक्युरिटी	5	593	2596
मिडास	21	1109	9154
नासा	58	5276	9913
निभ	47	731	5177
नेपाल इन्भेस्टमेन्ट	19	408	3895
नेपाल स्टक	14	1102	5570
अनलाइन	49	2408	9353
ओपेल	4	688	3002
अक्सफोर्ड	51	1316	4982
प्रज्ञान	10	417	5343
प्रिमियर	32	1169	6093
प्रिमो	16	756	6840
सगरमाथा	18	168	2850
सनि	42	4988	10874
सेक्योर्ड	36	1080	4307
सेवा	54	536	2459
श्रीकृष्ण	28	620	6839
सिल्पा	20	276	3405
सिप्रदी	22	1483	6160
साउथ एशियन	43	556	4253
श्री हरि	56	1008	5735
सुमेरु	39	648	10593
सुनधारा	52	1924	4377
स्वर्ण	37	519	3792
स्वेता	25	1386	4202
त्रीभ	13	472	3717
त्रिशक्ति	48	2306	5881
त्रिशुल	29	946	6916
भिजन	34	3452	8368
जम्मा		64616	287854

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

नेपाल लाइभ Nepal’s independent digital media. Offers quick current affairs update, analysis and fact-based reporting on politics, economy and society. http://nepallive.com

लेखकबाट थप

नीति तथा कार्यक्रमको पक्षमा मतदान गर्न सांसदलाई एमालेको ह्विप

महाकाली सिँचाइ तेस्रो चरणले गति लिँदै