काठमाडौं- बिहीबार नगरमा कोरोना संक्रमणको अवस्था र संक्रमितहरूबारे पोखरिया नगरपालिकाका मेयर दीपनारायाण रौनियारले उपमेयर सलमा खातुनसँग सल्लाह गरिरहेका थिए। कोरोना पोजेटिभ भएसँगै १० दिनदेखि होम आइसोलेसनमा बस्दै आएका उनले फोनमा नै सबैसँग सल्लाह गर्छन्। भौतिक रूपमा उपस्थित हुनैपर्ने काममा उपमेयर सलमा खातुनले पूर्ण रुपमा समर्थन सहयोग गरेकी छन्।
कोरोनाको दोस्रो लहरसँग जुध्न परेको र नगरका सम्पूर्ण कर्मचारी वीरगञ्जबाट आउनुपर्ने भएकाले धेरै समस्या भएको उपमेयर सलमा खातुनले बताइन्। मेयर आफै संक्रमित भएपछि आफूले नगरको सबै काम चलाइरहेको उनले बताइन्।
‘लकडाउनअघि भारतबाट आउनेमात्र संक्रमित थिए। तर अहिले अवस्था फरक छ,’ मेयर दिपनारायण रौनियारले भने, ‘अब त समुदायमा फैलिएको छ। जुन संक्रमणको चपेटामा अहिले जनप्रतिनिधि नै धमाधम संक्रमित भएर आइसोलेसनमा पुगेका छन्।’
केही दिनदेखि तराईका जिल्लाहरुमा कोरोना संक्रमण वृद्धिदर पनि भयावह रुपमा बढिरहेको छ। समुदायमा कोरोना संक्रमण फैलिएपछि अहिले पोखरिया नगर पनि उच्च जोखिममा छ। कोरोना संक्रमण अहिले समुदायस्तरमा पुगेको छ। यसरी सक्रमित भएपछि पनि मेयर रौनियार नगरकै चिन्तामा दिनरात खटिए।
‘नगरपालिकाको मेयर भएकाले कोरोनाको जोखिमलाई हेरेर घरमा बस्न सक्ने कुरा भएन। दैनिक रुपमा जनताका पीरमर्का बुझ्न हिँडिरहेको थिएँ,’ मेयर रौनियारले भने, ‘यसरी म हिँडिरहँदा मेरो घर र परिवार संक्रमित भएको पत्तै पाइनँ।’
नगरपालिकाका चार वटा बडाका अध्यक्षहरु कोरोना संक्रमित छन्। अस्पताल, जनता र अन्य व्यक्तिहरुसँग धेरै सम्पर्क गरिहनु पर्ने भएकाले शुरुदेखि नै आफू जोखिममा रहेको उनलाई थाहा थियो। तर पनि उनी घरमा बस्न सक्दैन थिए। किनकी जनताले उनलाई मत दिएर काम गर्ने अधिकार दिएका छन् अव उनले जनताका लागि काम गर्नुपर्ने थियो। जनताको मतले निर्वाचित भएकाले जोखिमबाट पर भाग्ने कुरै भएन।
‘पाँचजना वडाध्यक्षहरु कोरोना संक्रमित भइसकेकाले म पनि उच्च जोखिममा थिएँ,’ मेयर रौनियारले भने, ‘मसँगै काममा खटिएका एकजना वडाध्यक्षलाई सोमबार कोरोना देखिएपछि परीक्षण गराउँदा घरका सबैलाई संक्रमित बनाइ सकेछु।’
श्रावन २६ गते मेयर रौनियारसहित ३४ जनाको स्वाब संकलन गरी पिसिआर परीक्षणको लागि राष्ट्रिय जनस्वास्थ्य प्रयोगशाला टेकु पठाइएको थियो। टेकु प्रयोशालाले उनी र उनका परिवारका १४ जनामा संक्रमण भएको रिर्पोट दियो। ३३ जनामा संक्रमण पुष्टि भएको थियो। हाल उक्त नगरपालिकामा १४१ जना संक्रमित भएका छन् (यो बिहीबारसम्मको मात्र तथ्यांक हो। शुक्रबारको पूर्ण विवरण प्राप्त नभएकाले समावेश भएको छैन)।
पर्सा जिल्लामा मात्र १ हजार ७ सय ५२ संक्रमित रहेका छन्। कोरोना संक्रमण शुरु भएसँगै प्रदेश २ धेरै संक्रमणको चपेटामा परेको थियो। सुरुमा खुल्ला सीमा र भारतबाट आउने नागरिकबाट बेपर्वाहसँग प्रदेश २ का सबै जिल्लामा संक्रमण फैलियो।
पर्साको पोखरिया नगरपालिका पनि संक्रमणको चपेटामा परिहाल्यो। सरकारले चैत ११ गते लागू गरेको लकडाउन खुकुलो गरेसँगै अहिले पोखरिया नगरपालिका दोस्रो पटक कोरोनासँग जुधिरहेको छ।
कोरोना संक्रमित हुनेमा मेयर रौनियार, वडा नं. ४ का वडा अध्यक्ष लक्ष्मण साह कानु, पोखरिया अस्पतालका मेडिकल सुपरिटेन्डेन्ट डा. अनिल यादव, अस्पतालका अन्य २ चिक्तिसक, २ नर्ससहित ४ जना स्वास्थ्यकर्मी रहेका छन्। पोखरियाका एक जना पत्रकार पनि कोरोना संक्रमित भएका थिए।
उनको परिवारमा मात्र १४ जनालाई कोरोना पोजेटिभ आएको छ। नगरपालिकाका एक वडाध्यक्षमा कोरोना पुष्टि भएपछि कन्ट्याक्ट ट्रेसिङका क्रममा मेयर र उनको परिवारका सदस्यहरुमा पनि कोरोना पोजेटिभ देखिएको हो। मेयर रौनियारसँग निकट सम्बन्ध रहेका अन्य १० जनामा पनि संक्रमण देखिएको छ।
बुबाआमा, २ जना दाजु, २ भाउजू, बहिनी, दुई जना भाई र तीन वटा भतिजा र एक भतिजी अहिले होम आइसोलेसनमा छन्। ‘अरुको त डर लागेको छैन घरमा बुबाको मुटुको समस्या छ,’ उनले भने, ‘सबै हामी सुरक्षित छौँ। छिमेकी र सबैको सहयोग पाइरहेका छौँ।’
संक्रमित भएपछि उनी नगरपालिको काम घरबाटै चलाइरहेका छन्। उपमेयर खातुनलाई उनले सबै जिम्मेवारी दिएका छन्। उनले नियमित रूपमा मेयरसँग सम्पर्कमा रहेर जनताको काम गरिरहेकी छन्। नगर र वडा अहिले कोरोना महामारी कारण बन्द जस्तै छन्। केही सीमित कर्मचारीहरुले मात्र चलाइएको छ। जनताको कामका लागि कर्मचारी र जनप्रनिधिहरु खटिइरहेको उनले बताए।
सामाजिक दुरी पालना गरौँ, नडराऔं
‘मलाई र मेरो परिबारलाई कोरोना संक्रमण भएपनि डराएका छैनौँ,’ उनले भने, ‘कोरोना लाग्ने बित्तिकै तत्काल मृत्यु हुने होइन। यसलाई अलि केयर गर्न सकेमा ठिक हुन सकिन्छ। म र मेरो परिबारले पनि कोरोना जितेर फेरी जनताको सेवामा छिटै फर्कने वाचा म नगरबासीलाई गर्न चाहान्छु।’
केन्द्रबाट सहयोग भएन
कोरोना महामारी रोक्न स्थानीय तहले मात्र सम्भव नभएको तर केन्द्रबाट सहयोग नपाएको उनले गुनासो गरे। ‘अब छिट्टै अर्को आइसोलेसन सेन्टर निर्माण गर्नुपर्ने भएको छ त्यसका लागि केन्द्रको सहयोग नभई सम्भव छैन,’ उनले भने, ‘अब कोरोना नियन्त्रण स्थानीय तहबाट हुँदैन। संघ र प्रदेशले नै सहयोग गरेर काम गर्न पर्छ।’
प्रदेश सरकारले केही सहयोग गरेको तर केन्द्र सरकारले सुकाको पनि सहयोग नगरेको उनले बताए। प्रदेशले शुरुमा १५ लाख रुपैयाँ क्वारेनटाइन र आइसोलेन निर्माणका लागि दिएको थियो। अहिले प्रदेशले पनि कुनै रकम दिएको छैन। प्रदेशले दिएको पैसालले एम्बुलेन्स खरिद गरिएको थियो। त्यही एम्बुलेन्सले अहिले बिरामी ओसारीरहेको छ।
अब विस्तारै लक्षण भएका बिरामी देखापर्न थालेकाले अवस्था भयावह नहोला भन्न नसकिने भन्दै उनले चिन्ता व्यक्त गरे। संक्रमित दैनिक रुपमा बढी रहेकाले प्रदेश २ कै अवस्था भयावह भएको छ।
खुल्ला सिमावाट समुदायमा पुग्यो
कोरोना फैलिनुको मुख्य कारण खुल्ला सिमा भएको उनको बुझाई छ। ‘खुल्ला सीमामा कडाइ गर्न नसक्दा यो समुदायमा पुगेको हो। सीमामा सुरक्षाकर्मी राखेपछि उचित कडाइ हुन सकेन,’ उनले भने, ‘सरकारले साउन ५ गते लकडाउन खोलेपछि भारतबाट ह्वात्तै मानिसहरुको प्रवेश भयो। यसरी प्रवेश भएका मानिसले परीक्षण गरेनन्। उनीहरु समुदायमा सामाजिक दुरी, मास्क लगाउने, साबुनपानीले हात धुने जस्ता सुरक्षा उपाय अवलम्बन गरेनन्।’ यी मानिसबाट विस्तारै समुदायमा पुगेको उनको बुझाइ छ। समुदायमा चेतना नआएसम्म महामारी नियन्त्रण नहुने विज्ञहरूले बताउँदै आएका छन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।