काठमाडौं – सहकारी संस्था बचत रकम दुरुपयोग सम्बन्धमा संसदीय छानबिन समितिको नवौँ बैठक सम्पन्न भएको छ।
महालेखा परीक्षक तोयम राय, सम्पत्ती शुद्धीकरण विभागका महानिर्देशक कमल प्रसाद भट्टराई र सहकारी विभागका रजिस्ट्रार पिताम्बर घिमिरेसहितका अधिकारीहरु छलफलमा सहभागी रहेको संसदीय छानबिन समितिका संयोजक सूर्य थापाले जानकारी दिए।
महालेखाको ६०/६१ औँ प्रतिवेदनमा पनि सहकारी क्षेत्रका समस्याका विषयमा उल्लेख भएको छ। २०७५ देखि नै महालेखाका प्रतिवेदनहरुमा सहकारी क्षेत्रमा देखा परेका समस्याका सन्दर्भमा उल्लेख भएको पाइन्छ। यद्यपी महालेखाको सिधै कार्यक्षेत्र सहकारी संस्थासम्म जोडिन्छ।
सहकारी विभाग, सहकारी मन्त्रालय सहकारी बोर्ड लगायतका कामहरुसँग जोडिन्छ। सहकारी विभागले सहकारी क्षेत्रको सूचना प्रणाली तयार गरेको तर कार्यान्वायन नभएको पाइएको थापाले जानकारी दिए।
महालेखा परीक्षक रायले सहकारी क्षेत्रलाई व्यवस्थित बनाउने सन्दर्भमा सम्पत्ती सुद्धिकरण गर्नुपर्ने लगायतका सुपरिवेक्षणका सन्दर्भमा देखाइएका कैफियतको सम्बोधन र कार्यान्वायन गर्नुपर्ने सुझाव दिएको थापाले बताए।
‘यस्तै सम्पत्ती सुद्धिकरण विभागले यो क्षेत्रका विभिन्न सहकारी संस्थाको अध्ययन गरेको छ। हाम्रै अनुसूचीमा रहेका १३,१४,१५,१७, १८ र २० दोस्रो अनूसूचीका २,५,७ र ८ गरेर ११ वटा सहकारी संस्थाको महालेखाले सम्पन्न गरेको बताए। ३९ वटा संस्थाको अनुसन्धान प्रक्रिया सक्रिय रहेको छ,’ उनले भने।
समस्याग्रस्तका २० मध्ये ११ वटा सहकारीको सम्पत्ती सुद्धिकरण महालेखाले थालेको छ। यस अघि ४ वटा सहकारीको अध्ययन पुरा भइसकेको छ।अनुसन्धान सकिएकामा सरकारी वकिल कार्यालयमा अभियोजनका लागि पठाएको बारे निरीक्षक रायले जानकारी दिएको थापाले बताए।
‘त्यस्तै सहकारी रजिस्टारसँग विशेष समितिका तर्फबाट पत्रचार गरेर मागिएका कागजपत्रका सन्दर्भमा छलफल गरेकाँ छौँ। नियमन सुपरीवेक्षण र अनुगमनको विभागलाकई रविस्टारलाई प्राप्त कानुनी अधिकारको बारेमा कुरा गरेका छौँ र समग्रतामा सहकारी क्षेत्रलाई व्यवस्थित गर्ने सन्दर्भमा छलफल भएको छ,’ थापाले भने।
सहकारीमा देखिएका समस्या व्यवस्थित गर्न आज देखिएका समस्या बचतअपचलन समस्याहरु समाधान गर्न र बचत फीर्ताका सन्दर्भमा पनि सिङगो सहकारीलाई स्वस्थ्य बनाउन के गर्ने भन्ने सन्दर्भमा सुझाव पनि प्राप्त भएको थापाको भनाइ छ।
‘आजको बैठकले विभिन्न क्षेत्रबाट अध्ययनको अनुसन्धानको दायरामा कसरी हेरिएको छ? नियमनको, व्यवस्थापनको हिसाबले नीतिगत हिसाबले कसरी हेरिएको छ भन्ने बारेमा पनि समितिले महत्वपूर्ण जानकारी प्राप्त गरेको छ। कयौँ विषयमा सोचेभन्दा भिन्न तस्बिर पनि प्राप्त भएका छन्। नियमनकारी निकाय छ तर नियमन नभएको यस्तै दक्ष जनशक्तिको अभाव रहेको निष्कर्ष निकालेको छ।
वित्तीय विषय हेर्नुपर्ने छ तर प्रशासनिक जनशक्ति एकदमै न्यून छ। काननी संयन्त्र बनेका छैनन्। यो खालको अवस्था रहेको पाइएको छ,’ उनले भने। सहकारीका सञ्चालकहरुको यो समितिसँग छानविनको दायरामा जो २९ वटा अनुसूचीमा छन् ती समस्या ग्रस्त र अरु विभिन्न ढङ्गले विवादमा रहेका जसका कारणले सहकारीका बचतकर्ताहरुले पीडाको अनुभूति गरेको उनी बताउँछन्।
‘यी सहकारीका सञ्चालकले समितिको छानबिनको दायरामा समन्वयमा सम्पर्कमा आएर उपलब्ध सूचना दिन आग्रह छ। कानूनवमोजिम यो अपिल गरिरहेका छौँ। यसबारे छलफल गरेका छौँ। अझै विभिन्न क्षेत्रको सहकार्यमा छलफल गर्न बाँकी नै छ,’ उनले भने।
देशभर प्रहरी कार्यालयहरुले अनुसन्धान गरिरहेको सहकारीको रकम अपचलनसम्बन्धी मुद्दाबारे जानकारी लिन शुक्रबार गृह मन्त्रालयका सचिव एकनारायण अर्याल र प्रहरी महानिरीक्षक बसन्त कुँवरलाई बोलाएको समितिका संयोजक सांसद सूर्य थापाले जानकारी दिए।
‘सीआईबीले हेरिरहेको सहकारीसँग सम्बन्धित मुद्दाहरुको बारेमा र देशभरि प्रहरीले ह्याण्डिल गरिरहेको मुद्दाहरुका बारेमा समग्रतामा गृहसचिव र प्रहरी महानिरीक्षकसहित छलफल गर्ने गरी भोलिका लागि बैठक राखेका छौं’, उनले भने ।खासगरी आज विशेष कुनै निर्णय नगरेको जानकारी दिए।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1751533150.jpg)
-1751526495.png)
-1749826086.png)
