नेपालले दक्षिण एसियामै पहिलोपटक बनायो माटोको डिजिटल नक्सा

समाज

नेपालले दक्षिण एसियामै पहिलोपटक बनायो माटोको डिजिटल नक्सा

नेपाल लाइभ बुधबार, फागुन १२, २०७७, १९:११

काठमाडौं- नेपालमा माटोको डिजिटल नक्साको सुरुवात गरिएको छ। बुधबार काठमाडाैंमा आयोजित कार्यक्रममा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले उद्‌घाटन गरेको माटोको डिजिटल नक्सा दक्षिण एसियामै पहिलो भएको दाबी गरिएको छ।

माटोको गुणस्तर जानकारी प्राप्त गर्न नक्साको महत्वपूर्ण भूमिका रहने कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयल जनाएको छ। डिजिटल नक्साको माध्यमबाट कृषकले उत्पादकत्व बढाउने मन्त्रालयले आशा लिएको छ।

माटोको अम्लियपना घटाउन र माटोको प्राङ्गारिक पदार्थ बढाउने नक्साले सहयोग पुर्‍याउने भनिएको छ। गुगल तथा एपमार्फत् आफ्नो स्थानको माटोको गुणस्तर पत्ता लगाउन सकिने गरि माटोको डिजिटल नक्सा तयार गरिएको मन्त्रालयले जनाएको छ।

डिजिटल नक्सा बनाउने क्रममा ५६ जिल्लाबाट नमूना संकलन गरिएको बताइएको छ। २३ हजार २७३ वटा माटोको नमुना परीक्षण गरी नतिजा विश्लेषण नेपाल कृषि अनुसन्धान परिषद्ले गरेको थियो। युएआईडीको सहयोगमा राष्ट्रिय माटो अनुसन्धान केन्द्रले तयार गरेको नक्साबाट माटोको गुणस्तर थाहा हुनेछ।

बुधबार सार्वजनिक गरिएको नक्साबाट माटोको अम्लियपन, प्राङ्गारिक पदार्थको मात्रा, नाइट्रोजन, फस्फोरस, पोटासको मात्रा, सुक्ष्म पोषकतत्व,जिंक तथा बोरोनको मात्र जानकारी हुन्छ।

किसान, अनुसन्धानकर्ता, प्राज्ञिक, नीति निर्मातालगायतले डिजिटल नक्साको प्रयोग गर्ने मन्त्रालयले जनाएको छ। डिजिटल नक्साको प्रयोग सरकारले अघि ल्याएको ‘डिजिटल नेपाल’कै अंगका रुपमा आएको प्रधानमन्त्री ओलीले बताए। किसानले आफ्नो माटोको गुणस्तर पत्ता लगाउन माटो बोकेर हिँड्नुपर्ने अवस्था सकिएको उनले बताए।

कृषि क्षेत्रमा आवद्धताको संख्या ६५ प्रतिशत जनसंख्या रहेपनि राष्ट्रिय पुँजीको योगदानमा २७ प्रतिशत मात्रै रहेको उनले आंकडा सुनाए। प्रविधिको प्रयोग कृषि क्षेत्रमा नभएकै कारण उत्पादन कमि भएको उनले बताए।

परम्परागत खेती गर्ने प्रणाली बदल्नुपर्ने कृषिमन्त्री पद्‌मा अर्यालले बताइन्। परम्परागत खेती प्रणालीले उत्पादनमा ह्रास ल्याएको उनको तर्क थियो। माटोको डिजिटल नक्सा कार्यान्वयनमा ल्याउन सकिए कृषिमा क्रान्ति हुने उनको दाबी छ।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।