काठमाडौं- भैरहवामा निर्माण भइरहेको गौतम बुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माणमा चिनियाँ प्राविधिक नआए पछि भारतीय दक्ष प्राविधिक ल्याउने तयारी गरिएको छ।
विमानस्थल निर्माणको काम गरिरहेको चिनियाँ कम्पनी नर्थ वेस्ट सिभिल एभिएसनले चीनबाट दक्ष प्राविधिक जनशक्ति ल्याएर उपकरण जडानको काम अगाडि बढाउन नसकेको निष्कर्षसहित केही प्राविधिक जनशक्ति भारतबाट ल्याउने गरी तयारी गरिएको हो।
नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणका अनुसार अनौपचारिक रुपमा निर्माण कम्पनीले रोकिएको उपकरण जडानका लागि केही भारतीय प्राविधिक कामदार ल्याउन लागिएको हो। नेपाली दक्ष कामदारबाट नै काम अगाडि बढाउने गरी आयोजना कार्यालयलाई अनौपचारिक जानकारी गराइएको प्राधिकरणले जनाएको छ।
चिनियाँ प्राविधिक कामदार नेपाल नआउँदा विमानस्थल निर्माण (आइसीबी जिरो एक) मा उपकरण जडानको काम रोकिएको थियो। नेपाल आउने हिँडेका चिनियाँ प्राविधिक पनि कोरोना देखिएपछि चीनकै विमानस्थल क्वारेन्टिनमा बसेका थिए। तर, उनीहरु पछि फेरि नेपाल नआउने गरी घर फर्केका थिए।

विमानस्थल निर्माण कम्पनीले ३५ जना प्राविधिक कामदार ल्याएर उपकरण जडानको काम गर्ने बताउँदै आएको पनि ६ महिना भन्दा बढी भइसकेको थियो। अन्तत: चिनियाँ प्राविधिक कर्मचारी नेपाल नआएपछि निर्माण कम्पनीले भारतबाट दक्ष कामदार ल्याउँदै सेन्ट्रल एसीलगायत टर्मिनल उपकरण जडानको काम अगाडि बढाउने तयारी गरेको हो। प्राधिकरण स्रोतका अनुसार यसै साताभित्र निर्माण कम्पनीले चिनियाँ प्राविधिक कर्मचारीको ठाउँमा ५ देखि ६ जना दक्ष भारतीय कामदार ल्याउनेछ।
अहिले निर्माण स्थलमा रहेका केही चिनियाँ प्राविधिक कर्मचारीले नेपाली प्राविधिक कर्मचारीको सहयोगमा रन–वे लाइट, ब्यागेज ह्यान्डलिङ लगायतका उपकरण जडान गरिहरेका छन्।
निर्माण कम्पनीले कन्भर बेल्ट जडानको काम पनि भारतीय दक्ष कामदारको सहयोगमा गरिरहेको छ। अब थप भारतीय दक्ष प्राविधिक कामदार ल्याउँदै सेन्ट्रल एसी लगायतका उपकरणको काम गर्ने तयारी गरेको हो।
निर्माण कम्पनीले कोरोनाको कारण देखाउँदै प्राविधिक दक्ष कामदार ल्याउन नसक्दा टर्मिनल भवनको उकरण जडान र एसी जडानको काम हुन सकेका छैनन्।

चिनियाँ कम्पनीले ५ महिनादेखि प्राविधिक कर्मचारी आउँदैछन् भनेर आलटल गरिरहेको थियो। ३५ जना प्राविधिक ल्याएर उपकरण जडान गर्नुपर्ने अवस्थामा काम रोकिएको थियो। तर, उपकरण भने सबै निर्माणस्थलमा आइसकेको छ।
यद्यपि, आवश्यक दक्ष प्राविधिक कामदार चीनबाट नआउँदा आइसीबी जिरो एक अन्तर्गत रहेको एसी र टर्मिनल भवनको उपकरणको काम रोकिएको थियो। यो काम दक्ष जनशक्ति नेपाल आएर जडान थाल्दा पनि न्यूनतम २ देखि ३ महिनासम्म लाग्ने हुन्छ।
यसैगरी, आइसीबी जिरो टु अन्तर्गतको सर्भिलेन्स जडानको काम पनि प्राविधिक कामदारको अभावका कारण रोकिएको छ। यो अन्तर्गतका काम गर्ने कामदार भने अमेरिका र अष्ट्रियाबाट आउनुपर्ने हुन्छ। आइसीबी जिरो टुको काम सक्न पनि ३ महिना लाग्ने प्राधिकरणको भनाइ छ।
यो आयोजना सन् २०१५ मा सुरु भई सन् २०१७ को डिसेम्बरमा सम्पन्न हुने अपेक्षा गरिएकोमा उक्त अवधिभित्र नसकिएपछि संशोधित कार्यतालिकाअनुसार ३१ मार्च २०२० मा सम्पन्न हुनु पर्ने थियो। उक्त समय सीमा पनि सकिएको छ। अब पुनः समय थप गर्नु पर्ने अवस्था आएको छ।

आयोजनाको कुल लागत ३० अर्बभन्दा बढी भइसकेको छ। त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको वैकल्पिक अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माणमार्फत् दिगो पर्यटन विकास गर्ने लक्ष्यसहित रुपन्देहीको भैरहवास्थित गौतम बुद्ध विमानस्थल निर्माण थालिएको थियो। विमानस्थलको रनवे ३ हजार मिटरको हुनेछ। साथै विमानस्थलमा अन्तर्राष्ट्रिय भवन, एयरपोर्ट अपरेशन, प्रशासनिक भवन, कन्ट्रोल टावर, अग्नि नियन्त्रण तथा जीवनोद्धार भवनलगायत सञ्चार तथा पथ प्रदर्शक सामग्री जडान गरी अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको रूपमा स्तरोन्नति गर्ने उद्देश्य सरकारको छ।
दक्षिण एशियाली पर्यटन पूर्वाधार विकास परियोजनाअन्तर्गत रहेको यो विमानस्थल निर्माणमा एशियाली विकास बैंक (एडीबी)को सहयोग छ। यो परियोजना कुल ८५.५५७ मिलियन डलरको हो। प्राधिकरणले चिनियाँ कम्पनीसँग आइसीबी–१ का लागि ७८.३ मिलियन डलरमा सन् २०१४ नोभेम्बर १३ मा सम्झौता गरेको थियो।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।