काठमाडौं- सोमबार बिहान धरान महानगरपालिकाको मत गणना जारी थियो। कांग्रेसबाट उम्मेदवार बनेका तिलक राई विजयीको सन्निकट थिए। आफ्ना उम्मेदवारको विजय निश्चित भएपछि कांग्रेस प्रवक्ता विश्वप्रकाश शर्माले पूर्वबाट सूर्य अस्त भएको सन्देश प्रवाह गरे।
ट्विटमार्फत उनले लेखे, ‘तीन (कम्युनिस्ट) लाई पत्तै भएन, पश्चिम बंगालको राज अलि अघि स्वयं ढलिसकेको थियो बर्लिनको पर्खालझैं।’
सन् १९७७ देखि ३५ वर्षसम्म भारतको पश्चिम बंगालमा कम्युनिस्ट पार्टीको शासन थियो। २०१२ मा तृणमूल कांग्रेसको विजयपछि कम्युनिस्टको एकछत्र राज अन्त्य भएको थियो। प्रवक्ता शर्माले तथ्य सहित ३५ वर्षे एकछत्र शासन ढलेको दृश्टान्त देखाउँदै नेकपालाई विश्व परिवेश सुनाए।
बहुदलीय व्यवस्थापछि एमालेले धरानलाई गढ क्षेत्र मान्दै आएको थियो। मत परिणामले पनि एमालेलाई ‘पकड क्षेत्र’ भन्न बल पुर्याधएको थियो। दल विशेषको कुनै स्थान गढ नहुने प्रष्ट्याउँदै प्रवक्ता शर्मा थप लेख्छन्, ‘कसैले भने पश्चिम् बंगाल हो धरान। लालझण्डा यहाँ सदैव माथि रहन्छ। बिर्सिए, सबैभन्दा माथl जनताको मत रहन्छ।’
उपनिर्वाचनमा प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेपाली कांग्रेसले कास्की २ को तुलनामा धरानलाई कम महत्व दिएन। पार्टी सभापति शेरबहादुर देउवा सहित शीर्ष तहका सबैजसो नेता धरानको चुनावी कार्यक्रममा सहभागी भए। प्रवक्ता शर्मा, नेता डा शेखर कोइराला, गगन थापा घरदैलो प्रचारमा समेत खटिए।
सुनसरीकै नेताद्वय ज्ञानेन्द्रबहादुर कार्की र मीन विश्वकर्मा आफ्ना उम्मेदवार विजयी बनाउन चुनावी कार्यक्रमको धेरै समय जिल्लामै रहे।
गत निर्वाचनको मत परिणामलाई विश्लेषण गर्दा सत्तारुढ दल नेकपाको विजय तुलनात्मक रुपमा सहज थियो। गत निर्वाचनमा तत्कालीन एमालेबाट विजयी भएका तारा सुब्बाले २० हजार ९७५ मत ल्याएका थिए। तत्कालीन माओवादीका उम्मेदवारले ११ हजार १८० मत ल्याएका थिए।
वर्तमानमा दुवै पार्टीको मत एकत्रित भएको थियो। तत्कालीन समयको मतको योग गर्दा नेकपाको पक्षमा ३२ हजार १५५ मत थियो। गत निर्वाचनमा कांग्रेसबाट उम्मेदवार भई पराजित तिलक राईको मत १६ हजार १०२ मत थियो। गत निर्वाचनको मतको मूल्यांकन गर्दा कांग्रेस उम्मेदवार तिलकभन्दा नेकपाका उम्मेदवारको मत दोब्बर थियो।
यसअघि एमालेले १४ वडामा जित निकालेको थियो। कांग्रेसले २० मध्ये ५ वडामा जित निकालेको थियो। १, २, ५, १४, १८ वडामा कांग्रेस विजयी भएको थियो भने १७ नम्बर वडामा पूर्वमाओवादी विजयी भएको थियो।
कांग्रेसका तिलक राईले २६ हजार ७०९ मत ल्याई विजयी हुँदा नेकपा प्रकाश राईले २३ हजार ९१४ मत ल्याई हारमा चित्त बुझाउन पर्यो ।
बहुदलीय व्यवस्थापछि निरन्तर कम्युनिस्ट विजयी हुँदै आएको उक्त स्थान नेकपाका प्रदेश १ इन्चार्ज भीम रावलको क्षेत्र समेत हो।
को हुन् तिलक?
अन्य क्षेत्रका उम्मेदवारका लागि धेरै जनाको नाम सिफारिस भए पनि धरानबाट तिलक राईको पक्षमा क्षेत्रीय कार्यसमिति एकमत थियो।
गत निर्वाचनमा पराजित राईलाई क्षेत्रीय कार्यसमितिले पुनः उम्मेदवार बनाउन सिफारिस गरेको थियो।
नेपाल विद्यार्थी संघबाट राजनीति सुरु गरेका राई तरुण दलमा आवद्ध समेत थिए। उनी धरान उपमहानगरपालिकाका कांग्रेस सभापति समेत हुन्।
‘सरकारप्रतिको असन्तुष्टि रिफ्लेक्ट’
संघीय सरकार र स्थानीय सरकारप्रतिको असन्तुष्टिको कारण धरानको लालकिल्ला भत्किएको नेकपा नेताहरूले बताएका छन्। धरानको उपनिर्वाचनमा नेकपाका उमेदवारलाई कांग्रेसको पराजित गरेसँगै नेकपाका स्थानीय नेताको यस्तो प्रतिक्रिया आएको हो।
पराजित नेकपा उम्मेदवार प्रकाश राईले केन्द्रीय सरकारप्रतिको असन्तुष्टि रिफ्लेक्ट भएको नेपाल लाइभलाई बताए। यो पराजय गम्भीर समीक्षाको विषय भएको भन्दै उनले पार्टीले आत्मालोचना गर्नुपर्ने धारणा राखे। मतगणनापश्चात् गम्भीर मुद्रामा बाहिर निस्केका उनले धेरै बोल्न भने चाहेनन्।
२०४७ सालदेखि निरन्तर विजयी हुँदै आएको नेकपा अहिले पहिलो पटक पराजित भएको हो। लालकिल्ला सम्झिएर मिहिनेत कम गरिएको परिणाम पनि हुनसक्ने उनको भनाइ छ। विजयी कांग्रेस उम्मेदवारलाई बधाई दिदैं उनले रचनात्मक कामको लागि शुभकामना दिए।
त्यस्तै नेकपाका निर्वाचन परिचालन समितिका संयोजक रमेश बस्नेतले पार्टीले यसलाई गम्भीर समीक्षा गर्ने बताए।
पार्टी एकतापछि केही भ्याकुम भएको र त्यहाँ कांग्रेसले खेल्ने मौका पाएको उनको भनाइ छ। ‘अहिले एन्टी गभर्मेन्ट मुभमेन्ट चलिरहेको छ। तीनै तहका सरकारले राम्रो काम गर्न सकेनन् भन्ने हल्ला चलेको छ।’ उनले भने, ‘स्थानीय सरकारप्रति जनताको तीब्र आशा पूरा हुन नसक्दा हार भयो।’
‘गत निर्वाचनको मत हेरेर नेकपाले दम्भ पाल्यो’
नेपाली कांग्रेस सुनसरीका सभापति राजीव कोइरालाले पार्टीको प्रभावकारिता सशक्त भएकाले कांग्रेस उम्मेदवार विजयी भएको प्रतिक्रिया दिए। उनले भने, ‘सबैभन्दा ठूलो कुरा सर्वसहमतिमा उम्मेदवार चयन गर्यौंन। स्थानीय तहदेखि केन्द्रसम्म मिसन बनाएर लागियो।’
कांग्रेसले विशेष महत्वको क्षेत्र बनाएको धरानमा उम्मेदवार मनोनयन दर्ता गर्ने क्रममा उपसभापति विजय गच्छदार पुगेका थिए। गच्छदारसँगै केन्द्रीय नेताहरु मीन विश्वकर्मा र धनराज गुरुङ पनि पुगेका थिए।
परिवर्तनको आकांक्षा राखेका धरानका जनताको पक्षमा एजेण्डा कांग्रेसले उठाएका कारण विजयी सम्भव भएको कोइरालाको भनाइ छ। विगतको कमी-कमजोरी कांग्रेसले सच्चाएको बताउँदै कोइरालाले भने, ‘पहिलो र दोश्रो चरणको जागरण अभियानले पनि कांग्रेसलाई सहयोग पुर्याजयो।’ कांग्रेसले जनतालाई करले पारेको भारको मुद्धा गहन रुपमा उठाएको उनले बताए।
‘हाम्रो नेता कार्यकर्ता गाँउगाउँ टोल टोल पुगे।’ कोइरालाले भने, ‘नेकपाका नेता कार्यकर्ता गत निर्वाचनको मत हेरेर जित्ने दम्भ राखेर बसे।’
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।